1. Таможенные споры
2. Юридическое лицо
3. Таможенная стоимость товаров
Министерством финансов Республики Казахстан (далее – уполномоченный орган) получена жалоба от Компании «К» на уведомление о результатах проверки территориального Департамента государственных доходов (далее – таможенный орган) о начислении таможенной пошлины и НДС.
Как следует из материалов дела, таможенным органом проведена таможенная проверка по вопросу достоверности заявления таможенной стоимости товаров – «мертели, огнеупорные кирпичи, смазочные материалы, оборудования и устройства», по результатам которой вынесено уведомление на общую сумму 213 528,6 тыс. тенге.
Компания «К» не согласившись с выводами таможенного органа, обратилась с апелляционной жалобой, в которой просит отменить решение таможенного органа.
- Относительно определения таможенной стоимости товаров, ввезенных на безвозмездной основе
Так, Компания «К» сообщает, что согласно пункту 1.1. акта таможенной проверки от 10.12.2020г. Компании «К» необходимо доплатить таможенные платежи и налоги в связи с занижением таможенной стоимости, выразившемся в неправильном применении метода определения таможенной стоимости.
Компания «К» поясняет, что оформлена декларация на товары (далее — ДТ) от 27.03.2019г. на товар — «ЦЕМЕНТЫ ОГНЕУПОРНЫЕ AG-R MORTAR-1000КГ», ввезенный в рамках внешнеторгового контракта от 23.08.2017г., заключенного с компанией «G» (Германия), согласно счет проформе от 01.03.2019г. и Приложению от 13.08.2018г., страна происхождения — ФРГ, заявленная в ДТ фактурная цена — 0 Евро на условиях поставки «FCA – G-Германия» согласно «Инкотермс-2010».
Продукция, приобретенная путем данной бесплатной поставки, а именно Мертель AG-R MORTAR, от компании «G» является специфичной поставкой. Ранее данный вид огнеупорного мертеля Компанией «К» не приобретался и был предложен компанией «G» бесплатно, как пробный образец в количестве 1 тонны.
Указанный товар не являлся предметом купли-продажи, и поставлялся совместно с другими товарами, то есть не имел отдельной стоимости поставки.
За основу определения таможенной стоимости применена цена товара, указанная в счет проформе от 01.03.2019г., таможенном счете от 21.02.2019г. и дополнительном соглашении от 26.02.2019г. к контракту.
По мнению Компании «К», цена за тонну товара — «МЕРТЕЛЬ ДЛЯ ФУТЕРОВКИ ПЕЧИ MORTAR AG-R», указанная в счет проформе и других указанных выше документах, являлась официальной ценой поставщика данного товара на дату поставки.
Компания «К» считает, что счет-проформа, таможенный счет и дополнительное соглашение являются основанием для определения таможенной стоимости при безвозмездной рекламной поставке в соответствии с Решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 06.08.2019г. №138 (далее – Решение ЕЭК № 138), утвердившей правила применения резервного метода (метод 6) при определении таможенной стоимости товаров, согласно которому: «Декларант имеет право определить стоимость по резервному методу (метод 6) на основании счет-проформы, выставленной поставщиком в связи с отгрузкой данного товара, путем гибкого применения метода по стоимости сделки с ввозимыми товарами».
В связи с тем, что методы определения таможенной стоимости с 1 по 6, предусмотренные статьями с 66, 68, 69, 70 и 71 Кодекса Республики Казахстан «О таможенном регулировании в Республике Казахстан» (далее — Кодекс), определяют порядок формирования стоимости на основании купли продажи, Компания «К» полагает, что указанные методы не применимы к указанному товару, который был получен безвозмездно в качестве рекламной акции, следовательно не являлся предметом купли продажи, что подтверждается Решением ЕЭК № 138.
По результатам проверки за основу для определения таможенной стоимости товара таможенным органом была применена ДТ от 29.12.2018г., оформленная в зоне деятельности другого таможенного органа, на товар — «огнеупорный мертель, цементы огнеупорные». Отправителем является компания «G», заявленный метод определения таможенной стоимости — метод по стоимости сделки с ввозимыми товарами (метод 1). Стоимость по ДТ составляет — 1,73 долларов США за нетто кг.
Вопреки требованиям пункта 10 статьи 65 Кодекса документы, подтверждающие характеристики и качество товара, не были представлены, и, принимая во внимание большое количество марок огнеупорных мертелей, Компания «К» считает, что нельзя с точной уверенностью утверждать о приемлемости данной стоимости к конкретной поставке товара.
Компания «К» указывает, что изучив рынок мертелей цена варьируется в зависимости от марок и характеристик, и страны происхождения.
Характеристика данного товара: МЕРТЕЛЬ ДЛЯ ФУТЕРОВКИ ПЕЧИ MORTAR AG-R — ЯВЛЯЕТСЯ ВЫСОКОТЕМПЕРАТУРНЫМ МЕРТЕЛЕМ, СЫРЬЕВАЯ БАЗА — AL203 80-85%. СПЕЦИАЛЬНЫЙ МЕРТЕЛЬ ДЛЯ УКЛАДКИ ГЛИНОЗЕМ.
Компания «К» сообщает, что в период работы закупало в основном Мертель алюмосиликатный марки МШ-39.
Помимо отсутствия информации об однородности товара по своим физическим свойствам, возникает вопрос о стране производителе товара, завезенного по ДТ от 29.12.2018г., принятой за основу для определения таможенной стоимости по методу 3.
Компания «К» полагает, что применение таможенным органом таможенной стоимости, исходя лишь из единого наименования по коду ТН ВЭД (под который подпадают и мертели, и огнеупорные кирпичи различных типов и видов), является поверхностным и необоснованным, не имеющим под собой доказательной основы.
Тем самым, предъявленный факт занижения таможенной стоимости по ДТ от 27.03.2019г. Компания «К» считает необоснованным и документально не доказанным.
По аналогичным нарушениям, выявленным таможенным органом по другим ДТ, Компания «К» сообщает, что акте не расписаны основания, по которым занижена таможенная стоимость товаров:
— по ДТ от 23.10.2019г. приобретен Мертель магнезиальный ANKERFIX NS60 от компании «R» 27.09.2019г. стоимость оценена в 100 евро за тонну;
— по ДТ от 18.08.2020г. приобретен Мертель магнезиальный ANKERFIX от компании «R» 18.08.2020г. стоимость оценена в 625 евро за тонну.
| № | Дата, оформленной ДТ | Дата ДТ, примененной как источник информации |
| 1 | 27.03.2019г. | 29.12.2018г. |
| 2 | 23.10.2019г. | 29.07.2020г. |
| 3 | 18.08.2020г. | 29.07.2020г. |
Таможенным органом установлено занижение таможенной стоимости и начисление пени и штрафов по ДТ от 23.10.2019г. на основании Источника — ДТ от 29.07.2020г., разница в дате декларирования составляет 280 дней, что противоречит пункту 1 статьи 69 Кодекса.
Компания «К» считает, что указанное в пункте 1.1 акта проверки (занижение таможенной стоимости) нарушение необоснованным, а расчет сумм таможенной стоимости ввозимых товаров и суммы начисления и пени незаконными.
На основании изложенного, Компания «К» не согласна с уведомлением в части доплаты ввозной таможенной пошлины и НДС.
Проверив доводы участника ВЭД, исследовав представленные таможенным органом материалы, уполномоченный орган пришел к следующим выводам.
При изучении документов, представленных таможенным органом и Компанией «К», установлено, что по ДТ от 27.03.2019г. на основании контракта от 23.08.2017г., заключенного с компанией «G» (Германия), и таможенного счета от 01.03.2019г. оформлен товар — «Мертель MORTAR AG-R».
Таможенная стоимость товара в количестве 1 000 кг определена резервным методом, при этом для определения таможенной стоимости применена цена, указанная в таможенном счете от 01.03.2019г.
Вместе с тем следует отметить, что в данном счете стоимость товара указана для таможенных целей и поставка является не коммерческой.
Кроме того, Компания «К» в жалобе сообщает, что продукция — «Мертель MORTAR AG-R» приобретена путем бесплатной поставки, как пробный образец в количестве 1 000 кг. Данный товар не является предметом купли-продажи и не имеет отдельной стоимости поставки.
Тем самым, в соответствии с пунктом 6 Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии № 283 от 20.12.2012г. при ввозе товаров по безвозмездным договорам, в частности по договорам дарения и безвозмездной поставки, для целей определения их таможенной стоимости метод 1 не применяется.
Согласно пункту 15 статьи 65 Кодекса в случае невозможности определения таможенной стоимости ввозимых товаров по стоимости сделки с ними таможенная стоимость товаров определяется в соответствии со статьями 68 и 69 Кодекса, применяемыми последовательно. При этом могут быть проведены консультации между таможенным органом и декларантом в целях обоснованного выбора стоимостной основы для определения таможенной стоимости ввозимых товаров, отвечающей статьям 68 и 69 Кодекса. В процессе консультаций таможенный орган и декларант могут обмениваться имеющейся у них информацией при условии соблюдения коммерческой тайны.
Проверяющими лицами в адрес Компании «К» направлялось письмо от 27.07.2020г. о возможности проведения консультации и представления в рамках таких консультаций имеющихся у Компании «К» документально подтвержденных сведений о стоимости сделок с идентичными оцениваемым или однородными с оцениваемыми товарами, в том числе письменных пояснений.
В ответ на вышеуказанное письмо Компания «К» сопроводительным письмом от 15.10.2020г. сообщила об отсутствии таких сведений.
В связи с отсутствием в таможенном органе сведений о стоимости сделки с идентичными товарами, проданными для вывоза на таможенную территорию Евразийского экономического союза, таможенным органом был применен метод по стоимости сделки с однородными товарами, ввезенными на таможенную территорию Евразийского экономического союза не ранее чем за девяносто календарных дней до ввоза на таможенную территорию Евразийского экономического союза оцениваемого товара.
В качестве источника информации использованы сведения из ДТ от 29.12.2018г., оформленной на товар — «огнеупорный мертель, цементы огнеупорные», где отправителем также является компания «G». Стоимость товара составляет 1,73 долларов США за 1кг.
При этом таможенным органом в акте проверки не отражены сведения об однородности оцениваемых товаров с товарами, использованными в качестве источника информации. Также в нарушении пункта 1 статьи 69 Кодекса в отношении оцениваемого товара, оформленного по ДТ от 23.10.2019г., применены сведения из ДТ от 29.07.2020г., оформленного не ранее, а позднее оцениваемого товара.
Кроме того следует отметить, что в соответствии с примером 1 из Решения ЕЭК № 138 в случае отсутствия купли-продажи товаров для определения таможенной стоимости товара декларант по резервному методу (метод 6) путем гибкого применения первого метода имеет право применять в качестве основы цену на товар, указанную в счете-проформе, с добавлением транспортных расходов.
Таким образом, начисление ввозной таможенной пошлины и НДС является неправомерным.
- Относительно не включения в таможенную стоимость расходов по доставке товаров.
Компания «К» несогласна с выводами таможенного органа, указанными в пункте 1.2. акта проверки по следующим основаниям.
Вопреки требованиям подпункта 14 пункта 19 статьи 418 Кодекса «В акте таможенной проверки должны быть указаны следующие сведения: 14) подробное описание выявленных фактов, свидетельствующих о нарушениях таможенного законодательства либо сведения об отсутствии таковых», в акте проверки расшифровано нарушение только по ДТ от 03.04.2018г. В отношении остальных ДТ указано — «Выявлены аналогичные нарушения».
Компанией «К» оформлена ДТ от 03.04.2018г. по товару — «СМАЗОЧНЫЙ МАТЕРИАЛ ULTRA-1440КГ», ввезенному в рамках внешнеторгового контракта от 10.01.2018г., заключенного с компанией «M» (Германия), согласно счет-фактурам (инвойсам) от 01.03.2018г., Приложению от 26.01.2018г. и Приложению от 29.01.2018г., страна отправления — ФРГ, заявленная в ДТ фактурная цена — 17 280 Евро на условиях поставки «DDU – наименование места в Казахстане» согласно «Инкотермс-2000».
Все условия сделки по поставке определяются контрактом и приложениями к нему. В приложениях условия поставки указано DDU и указана цена товара. Инвойс — документ, оформляемый контрагентом на основании законодательства страны Контрагента. Инвойс не является дополнительным соглашением к контракту и не изменяет условия контракта.
Компания «К» поясняет, что при таможенном декларировании вышеуказанных товаров заявлен метод по стоимости сделки с ввозимыми товарами (первый метод) определения таможенной стоимости. За основу определения таможенной стоимости применена цена товара, указанная в приложениях. Оплата по Счету от 19.07.2018г. производилась на основании данных, указанных в приложениях к контракту.
Учитывая долгосрочное сотрудничество и крупный оборот поставок товаров от данного продавца, компания «M», подписывая контракт на условиях поставки DDU — Казахстан, с 2015 года включала в прайсовую стоимость товара специальную стоимость для Компании «К» с учетом просчитанных расходов по поставке.
С учетом того, что компания «M» и Компания «К» не являются взаимосвязанными сторонами, а также, что нет доказательств оказания компанией «M» благотворительной или спонсорской помощи в виде доставки товара до места, считаем утверждение проверяющих лиц о факте не включения в цену товара транспортных расходов и тем самым занижение таможенной стоимости недоказательным и не обоснованным. Кроме того, проверяющие не располагают подтверждением от компании «M», что стоимость транспортировки не была включена в стоимость товара и данная услуга оказана Компании «К» по цене 0 евро.
Относительно утверждения таможенным органом об указании в графе 15 CMR «Условия оплаты» сведений о поставке товара на базисных условиях «EXW место в Нидерландах» Компания «К» сообщает, что CMR (транспортная накладная) оформлен компанией «L» (Нидерланды). Из чего следует, что данная компания имеет договорные отношения с компанией «M», и их договорные отношения регулируются именно условиями EXW Инкотермс 2000. Таким образом, компания «M» отгрузила со своего предприятия компании «L» товар на условиях EXW с целью его перевозки в Казахстан. Тогда как договорными отношениями между компанией «M» и Компанией «К» прописаны условия DDU — Казахстан, которые и выполнены.
В целях подтверждения данного факта 17.11.2020г. Компанией «К» был направлен запрос в компанию «L» по разъяснению порядка перевозки товара. Компания «L» подтвердила факт договорных отношений и оплаты со стороны компании «M», а также то, что заполнение графы 15 CMR «Условия оплаты» на условиях «EXW — Нидерланды» осуществляется ввиду того, что получение товара ими было осуществлено на территории компании «M».
Таким образом, при ввозе товара на территорию Республики Казахстан в документах, оформленных Компанией «К», а именно: в контракте, являющимся первичным документом оформления сделки, и в ДТ, оформляемом при ввозе, расхождения в данных по условиям поставки не допущены. Указано DDU — Казахстан, что и было соблюдено поставщиком. Таможенные органы сделали вывод о не включении в стоимость суммы доставки только на основании пункта Price Ex Works в инвойсе поставщика, который они вправе оформлять по своему усмотрению. Факт бесплатной доставки товара не подтвержден и не доказан документально.
Компания «К» также отмечает, что для оценки таможенной стоимости товара проверяющими был принят оформленный по ДТ от 14.03.2018г. товар — «сверхпрочная смазка из высоковязкого минерального углеводородного масла, специального литиевого масла и противоизносных присадок для крупных низкоскоростных подшипников качения», отправителем является компания «U»
Проверяющими не были учтены технические характеристики товара, так как смазка «ultra», ввезенная Компанией «К» и смазка «BE 41-1501» имеют совершенно разные технические свойства, и, соответственно, различную стоимость. Данные марки масел являются не сопоставимыми по цене и качеству.
Аналогичный неправильный подход был применен таможенным органом также к условиям поставки по контрактам с компанией «M» от 05.01.2015г. и от 14.01.2014г.
Компания «К» считает, что в акте проверки не содержатся сведения о каких-либо не сопоставимых документальных фактах при сверке сведений, представленных таможенным органам при проведении процедуры выпуска товара, и сведений, отраженных в бухгалтерском учете Компании «К», фактов расхождения, которые могли бы повлечь за собой доначисление налогов и пошлин, не обнаружено.
На основании вышеизложенного, Компания «К» не согласна с уведомлением в части доплаты ввозной таможенной пошлины и НДС.
Проверив доводы участника ВЭД, исследовав представленные таможенным органом материалы, уполномоченный орган по данному вопросу пришел к следующим выводам.
Так, по контракту от 10.01.2018г., заключенному с компанией «M» (Германия), осуществлен ввоз следующих товаров:
— «смазочный материал ULTRA», оформленные по 6-ти ДТ;
— «насос шестеренный AZPF-12-022RCB20KB R918C02200», оформленный по 1-ой ДТ.
Предметом контракта является поставка оборудования в соответствии с номенклатурой, количеством, ценами, условиями оплаты и поставки, указанными в Приложениях, являющихся неотъемлемой частью контракта.
Согласно пункту 2.1 контракта цена товара указана в Приложениях к контракту и не изменяется в течение всего срока действия контракта.
В соответствии с пунктом 5 контракта продавец осуществляет поставку товара согласно срокам, указанным в Приложениях, в соответствии с Инкотермс 2000.
Пунктом 8 контракта определено, что приемка товара по количеству отгруженных мест и весу (объему) осуществляется покупателем при передаче товара в пункте назначения путем сопоставления со сведениями, указанными в упаковочных листах и транспортной накладной.
Контракт вступает в силу с даты его подписания обеими сторонами и действует до полного завершения взаиморасчетов.
В Приложениях к контракту указаны наименование товара, единица измерения (кг), количество товара (кг), цена за единицу измерения (за 1 кг), общая сумма за поставляемый товар в валюте платежа – Евро, условие поставки — DDU Казахстан (DDU Kazakhstan).
В инвойсах, выставленных компанией «M» (Германия) со ссылкой на вышеуказанный контракт и Приложение, указаны коды ТН ВЭД, наименование товара, количество товара (кг), цена за единицу измерения (за 1 кг), общая сумма за поставляемый товар в валюте платежа – Евро.
При этом в инвойсе отдельной строкой указаны цены в валюте платежа — Евро на условиях:
— «Price Ex Work», совпадающий с итоговой суммой товара;
— «DDU Kazakhstan» в размере – 0 Евро.
Согласно представленных CMR (транспортная накладная) экспедиционно-транспортные услуги по доставке товаров до пункта назначения (поселок в Казахстане) оказывала компания «L». В графе 15 CMR указано «EXW — Нидерланды».
Компанией «К» представлено письмо от 17.11.2020г. транспортной компании «L», в которой поясняется, что компания «M» (Германия) обратилась с запросом по перевозке бочек со смазкой «Ultra» с представлением отгрузочных документов, где в инвойсе указаны условия поставки DDU. Компания «L» отмечает, что работает от имени немецкого клиента, при оформлении CMR указывают EXW, так как передача товара для транспортировки произведена на территории компании «M» (Германия). Доставку товаров Компании «К» осуществляют до поселка в Казахстане.
При изучении товарно-транспортных накладных – CMR установлено, что пояснения транспортной компании «L» не соответствуют действительности, так как в CMR по другим поставкам в графе 15 указано «DDU — Казахстан» при том, что в инвойсе указан «Price Ex Work».
Кроме того следует отметить, что в отдельных инвойсах, выставленных в рамках вышеуказанного контракта, отражены другие сведения, например по инвойсу от 18.09.2018г. указаны следующие выплаты:
— «Price Ex Work» в размере 134 865 Евро;
— «DDU — Казахстан» в размере 4 990 Евро;
— «Price Total» в размере 139 855 Евро.
То есть в данном случае транспортные расходы по доставке товаров до поселка в Казахстане выделены отдельной строкой и включены в цену реализуемого товара.
Тем самым, принимая во внимание противоречивые сведения в представленных Компанией «К» документах, достоверно невозможно определить включены ли в стоимость товара транспортные расходы по доставке товаров.
Аналогичные противоречивые сведения в представленных Компанией «К» документах обнаружены также по поставкам товаров, ввезенных в рамках внешнеэкономических контрактов от 05.01.2015г. и от 14.01.2014г.
Согласно пункту 10 статьи 65 Кодекса таможенная стоимость товаров и сведения, относящиеся к ее определению, должны основываться на достоверной, количественно определяемой и документально подтвержденной информации.
Пунктом 3 статьи 66 Кодекса предусмотрено, что ценой, фактически уплаченной или подлежащей уплате за ввозимые товары, является общая сумма всех платежей за эти товары, осуществленных или подлежащих осуществлению покупателем непосредственно продавцу или иному лицу в пользу продавца. При этом платежи могут быть осуществлены прямо или косвенно в любой форме, не запрещенной законодательством Республики Казахстан.
В соответствии с пунктом 3 статьи 67 Кодекса дополнительные начисления в виде расходов на перевозку (транспортировку) ввозимых товаров к цене, фактически уплаченной или подлежащей уплате за ввозимые товары, производятся на основании достоверной, количественно определяемой и документально подтвержденной информации. При отсутствии такой информации метод по стоимости сделки с ввозимыми товарами (метод 1) не применяется.
В целях выявления ценовой информации, приемлемой для определения таможенной стоимости оцениваемых товаров, произведена сортировка базы данных по следующим графам ДТ: страна происхождения товара, страна отправления товара, направление (ИМ), код товара по ТН ВЭД, наименование товара, код метода определения таможенной стоимости (по стоимости сделки с ввозимыми товарами), код признака корректировки таможенной стоимости (ТС принята).
Таможенным органом произведена корректировка таможенной стоимости с указанием конкретного источника информации с применением метода по стоимости сделки с однородными товарами (метод 3), проданными для вывоза на таможенную территорию ЕАЭС и ввезенными на таможенную территорию ЕАЭС в тот же или в соответствующий ему период времени, что и оцениваемые товары, но не ранее чем за 90 календарных дней до ввоза на таможенную территорию ЕАЭС оцениваемых товаров. Также, где для сравнения с идентичными и однородными товарами отсутствовала сопоставимая информация ввоза аналогичных товаров в указанный период, по отдельным ДТ при корректировке таможенной стоимости товаров использован резервный метод (метод 6) с применением допустимой гибкости на основе данных, имеющихся в распоряжении таможенного органа.
Решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 10.12.2013г. №289 утвержден Порядок внесения изменений (дополнений) в сведения, заявленные в декларации на товары (далее – Порядок), которым предусмотрен порядок и случаи внесения изменений в ДТ.
Подпунктом б) пункта 11 Порядка установлено, что после выпуска товаров изменение (дополнение) сведений, заявленных в ДТ, производится в случае выявления по результатам проведенного таможенного контроля недостоверных сведений, заявленных в ДТ.
В соответствии с пунктами 21 и 22 Порядка внесение изменений (дополнений) в сведения, заявленные в ДТ, после выпуска товаров по инициативе таможенного органа осуществляется на основании решения таможенного органа о внесении изменений (дополнений) в сведения, заявленные в ДТ, после выпуска товаров и вручается декларанту под роспись либо направляется заказным почтовым отправлением с уведомлением о вручении в срок, не превышающий 5 рабочих дней со дня его принятия.
Таким образом, начисление ввозной таможенной пошлины и НДС в связи с не подтверждением о включении транспортных расходов в таможенную стоимость ввозимых товаров по результатам таможенной проверки таможенного органа является правомерным.
- Относительно не продления действий внешнеэкономических контрактов.
Компания «К» не согласна с выводами таможенного органа, указанными в пункте 1.3 акта проверки, по следующим основаниям.
Таможенный орган в акте указывает, что в пункте предмет Контракта от 15.01.2020г. указано, что поставка осуществляется на основании приложения №1 и что контракт прекратил свое действие в момент проведения полного взаиморасчета по приложению № 1, то есть 03.03.2016г.
Из смысла заключенного сторонами контракта, дополнительных соглашений и последующих приложений к нему однозначно следует, что стороны своими конклюдентными действиями рассматривали долгосрочное сотрудничество и периодические поставки товара в рамках этого контракта.
Так пункт 3.1. контракта указывает, что сумма оплаты по соответствующему приложению оплачиваются в течение 45 дней от даты указанной в счет фактуре.
Пункт 12.4. контракта указывает, что контракт вступает в силу с даты его подписания и действует до полного завершения взаиморасчетов.
Таможенным органом, почему то не приняты во внимание дополнительные соглашения к контракту, которые однозначно свидетельствуют о том, что приложения к контракту с 2 по 21 также являются неотъемлемой частью контракта и что контракт действует с изменениями внесенными дополнительными соглашениями с № 1 по №12. Дополнительные соглашения являются неотъемлемой частью контракта, во всем остальном, что не предусмотрено дополнительными соглашениями стороны руководствуются контрактом.
Из буквального толкования указанных пунктов, как это предусмотрено Гражданским кодексом Республики Казахстан и конклюдентных действий сторон контракта, очистка товаров по зеленому коридору, прохождение валютного контроля контракта и всех дополнительных соглашений и приложений к нему однозначно говорит о том, что контракт действует до полной оплаты всех поставок, предусмотренных соответствующими приложениями к контракту.
Контракт действовал на момент указанной поставки согласно приложению №13. В самом приложении № 13 (как и во всех остальных приложениях к контракту) указаны все существенные условия, которые по мнению таможенного органа не установлены: количество, наименование сторон, даты поставки, цена товара, более того указан порядок оплаты, срок поставки, подписи и печати сторон. Дополнительным соглашением к контракту от 17.07.2018г. внесены изменения в приложение №13, которое является неотъемлемой частью контракта.
Контракт был заключен надлежащим образом, подписан уполномоченными представителями сторон, действует до полного проведения взаиморасчетов, дополнительными соглашениями в договор и приложения вносятся изменения.
Каждое приложение к контракту помимо самого контракта, содержало все существенные условия каждой поставки:
• номер и дата приложения
• дату и номер контракта
• стороны
• наименование Товара
• единицу измерения
• количество
• цена общая сумма
• порядок и срок поставки
• подписи и печати сторон
• срок оплаты по приложению определялся в соответствии с условиями контракта согласно пункту 3.1. контракта.
По каждому приложению к контракту осуществлялся валютный и таможенный контроль, товары были выпущены в зеленом коридоре, следовательно, все существенные условия необходимые для оплаты и таможенной очистки были указаны.
Указанные выше обстоятельства однозначно свидетельствует о соблюдении письменной формы и невозможности признания сделки ничтожной.
На основании вышеизложенного и права сторон самостоятельно определять условия и форму сделок, если это не противоречит законодательству Республики Казахстан, считаем вывод таможенного органа о ничтожности сделки ввиду несоблюдения письменной формы внешнеторговой сделки незаконным и необоснованным.
Таким образом, Компания «К» считает предъявленное нарушение, указанное в пункте 1.3 акта проверки — занижение таможенной стоимости — необоснованным, а расчет сумм таможенной стоимости ввозимых товаров и суммы начисления и пени незаконными.
Проверив доводы участника ВЭД, исследовав представленные таможенным органом материалы, уполномоченный орган по данному вопросу пришел к следующим выводам.
По результатам рассмотрения жалобы по данному вопросу установлено, что ввоз товаров осуществлялся по двум внешнеэкономическим сделкам.
Так, по контракту от 15.01.2016г., заключенному с компанией «R» (Австрия) (в дальнейшем переименованные на «H» и «I» в связи с реорганизациями компании), осуществлялся ввоз товаров – огнеупорные кирпичи, огнеупорный цемент, анкер и теплоизоляционный материал.
Декларирование данных товаров производилось по таможенной процедуре выпуска для внутреннего потребления (ИМ 40), таможенная стоимость товаров Компанией «К» определена на основании метода по стоимости сделки с ввозимыми товарами (метод 1).
Согласно пункту 1 вышеуказанного контракта Продавец продает, а Покупатель покупает материал, в дальнейшим именуемое Товаром, в соответствии с количеством, ценами, условиями оплаты и поставки, указанными в Приложении №1 являющихся неотъемлемой частью контракта.
Таможенный орган считает, что исходя из данного пункта, предмет контракта по купле-продаже товаров не распространяется на другие приложения (Приложения №2 — №21), заключенные в рамках данного контракта, в связи, с чем для определения таможенной стоимости товаров, ввезенных по Приложениям №2 — № 21, метод по стоимости сделки с ввозимыми товарами (метод 1) не применим. Также, по мнению таможенного органа, действие данного контракта не продлены.
В ходе рассмотрения жалобы при изучении данного контракта с дополнительными соглашениями и приложениями установлено, что в соответствии с пунктами 12.3 и 12.4 контракта все изменения и дополнения к Контракту действительны, если они совершены в письменной форме и подписаны полномочными представителями Сторон. Контракт вступает в силу с даты его подписания обеими Сторонами и действует до полного завершения взаиморасчетов.
В дополнительных соглашениях № 1 — № 12 к контракту предметами соглашений являются изменения условий поставок, указанных в Приложениях № 2 — № 19. В заключенных между сторонами приложениях указаны наименование товара, единица измерения, количество, цена за единицу измерения и общая сумма каждого поставляемого товара, а также итоговая стоимость по приложению и условию поставки.
Дополнительные соглашения и приложения подписаны сторонами сделки и заверены печатью, то есть в соответствии с пунктом 12.3 контракта данные дополнительные документы действительны и являются неотъемлемой частью контракта.
Относительно продления контракта следует отметить, что взаиморасчеты между сторонами сделки не были завершены в связи с поставками товаров по Приложениям № 2 — № 21 и в соответствии с пунктом 12.4 действие контракта продлевалось на поставки по указанным приложениям.
Аналогичная ситуация по поставкам товаров сложилась по контракту от 26.01.2015г., заключенному с компанией «G» (Австрия), где также были заключены дополнительные соглашения и приложения к контракту.
Тем самым, учитывая вышеуказанные обстоятельства, выводы таможенного органа о невозможности применения метода по стоимости сделки с ввозимыми товарами (метод 1) являются несостоятельными и необоснованными.
Таким образом, начисление ввозной таможенной пошлины и НДС в связи с поставками товаров по контрактам, действие которых не продлено, является неправомерным.
Решением Апелляционной комиссии результаты таможенной проверки в части начисления ввозной таможенной пошлины и НДС по ввезенным товарам на безвозмездной основе и по контрактам, действие которых не продлено, признаны неправомерными, а в части начисления ввозной таможенной пошлины и НДС по ввезенным товарам, в таможенную стоимость которых не включены транспортные расходы, признаны правомерными.
Государственный язык
1. Кедендік даулар
2. Заңды тұлға
3. Тауарлардың кедендік құны
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) «К» компаниясынан кедендік баж бен ҚҚС есептеу туралы аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі – кеден органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға шағым алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, кеден органы тауарлардың – «мертель, отқа төзімді кірпіштер, майлау материалдары, жабдықтар мен құрылғылар» кедендік құны мәлімдемесінің дұрыстығы мәселесі бойынша кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша жалпы сомасы 213 528,6 мың теңгеге хабарлама шығарылды.
«К» компаниясы кеден органының тұжырымдарымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда кеден органы шешімінің күшін жоюды сұрайды.
1. Өтеусіз негізде әкелінген тауарлардың кедендік құнын айқындауға қатысты
Мәселен, «К» компаниясы кедендік тексеру 10.12.2020ж. актісінің 1.1-тармағына сәйкес «К» компаниясы кедендік құнды анықтау әдісін дұрыс қолданбаудан көрінген кедендік құнды кемітуге байланысты кедендік төлемдер мен салықтарды қосымша төлеуі қажет екенін хабарлайды.
«К» компаниясы «G» компаниясымен (Германия) жасалған 23.08.2017ж. сыртқы сауда келісімшарты шеңберінде әкелінген «AG — R MORTAR — 1000кг отқа төзімді цементтер» тауарына 27.03.2019ж. тауарларға арналған декларация (бұдан әрі – ТД) 01.03.2019ж. проформаның шоты мен 13.08.2018ж. қосымшаға сәйкес ресімделгенін түсіндіреді, шыққан елі – ГФР, «Инкотермс-2010» сәйкес «FCA-G-Германия» жеткізу шарттарында ДТ-да мәлімделген фактуралық бағасы – 0 Евро.
Осы тегін жеткізу арқылы сатып алынған өнімдер, атап айтқанда «G» компаниясынан AG-R MORTAR Мертелі нақты жеткізу болып табылады. Бұрын отқа төзімді мертельдің бұл түрін «К» компаниясы сатып алмаған және «G» компаниясы 1 тонна көлемінде сынақ үлгісі ретінде тегін ұсынған.
Аталған тауар сатып алу-сату нысанасы болған жоқ және басқа тауарлармен бірге жеткізілді, яғни жеткізудің жеке құны болған жоқ.
Кедендік құнды анықтаудың негізі ретінде 01.03.2019ж. проформаның, 21.02.2019ж. кедендік шоттың және келісімшартқа 26.02.2019ж. қосымша келісімнің шотында көрсетілген тауардың бағасы қолданылды.
«К» компаниясының пікірі бойынша, проформа және жоғарыда көрсетілген басқа да құжаттарда көрсетілген «MORTAR AG-R пешін шегендеуге арналған МЕРТЕЛЬ» тауардың тоннасы үшін баға жеткізу күніне осы тауарды жеткізушінің ресми бағасы болып табылды.
«К» компаниясы шот-проформа, кедендік шот және қосымша келісім Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 06.08.2019ж. шешіміне сәйкес өтеусіз жарнамалық жеткізу кезінде кедендік құнды айқындау үшін негіз болып табылады деп есептейді. Тауарлардың кедендік құнын айқындау кезінде резервтік әдісті (6 – әдіс) қолдану қағидаларын бекіткен №138 ЕЭК шешімі (бұдан әрі — № 138 ЕЭК шешімі), оған сәйкес: «Декларанттың осы тауарды тиеп жөнелтуге байланысты өнім беруші қойған шот-проформа негізінде резервтік әдіс (6-әдіс) бойынша құнын икемді қолдану жолымен айқындауға құқығы бар әкелінетін тауарлармен мәміле құны бойынша әдіс».
«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі — Кодекс) 66, 68, 69, 70 және 71-баптарында көзделген 1-ден 6-ға дейінгі кедендік құнды айқындау әдістері сатып алу-сату негізінде құнды қалыптастыру тәртібін айқындауына байланысты, «К» компаниясы: көрсетілген әдістер жарнамалық акция ретінде өтеусіз алынған, сондықтан сатып алу-сату нысанасы болып табылмаған көрсетілген тауарға қолданылмайды, бұл ЕЭК-тің № 138 шешімімен расталады.
Тексеру нәтижелері бойынша кеден органы тауардың кедендік құнын айқындау үшін басқа кеден органының қызмет аймағында ресімделген 29.12.2018ж. ТД-ны «отқа төзімді мертель, отқа төзімді цементтер» тауарына қолданды. Жөнелтуші «G» компаниясы болып табылады, кедендік құнды анықтаудың мәлімделген әдісі — әкелінетін тауарлармен мәміле құны бойынша әдіс (1-әдіс). ДТ бойынша құны-таза кг үшін 1,73 АҚШ долларын құрайды.
Кодекстің 65-бабы 10-тармағының талаптарына қарамастан, тауардың сипаттамалары мен сапасын растайтын құжаттар ұсынылмады және отқа төзімді мертельдердің көптеген маркаларын назарға ала отырып, «К» компаниясы осы құнның тауарды нақты жеткізуге жарамдылығы туралы нақты сеніммен айтуға болмайды деп санайды.
«К» компаниясы мертель нарығын зерттегеннен кейін баға маркалар мен сипаттамаларға және шыққан еліне байланысты өзгеретінін көрсетеді.
Бұл өнімнің сипаттамасы: MORTAR AG-R ПЕШІН ТӨСЕУ ҮШІН МЕРТЕЛЬ – ЖОҒАРҒЫ ТЕМПЕРАТУРАРАЛЫ МЕРТЕЛЬ, ШИКІЗАТ БАЗАСЫ — AL203 80-85%. ГЛИНОЗЕМ ТӨСЕУ ҮШІН АРНАЙЫ МЕРТЕЛЬ.
«К» компаниясы жұмыс кезеңінде негізінен МШ-39 алюмосиликатты маркалы Мертель сатып алғанын хабарлайды.
Өзінің физикалық қасиеттері бойынша тауардың біртектілігі туралы ақпараттың болмауынан басқа, 3-әдіс бойынша кедендік құнды анықтау үшін негіз ретінде қабылданған 29.12.2018ж. ТД бойынша әкелінген тауарды өндіруші ел туралы мәселе туындайды.
«К» компаниясы кеден органының кедендік құнды тек СЭҚ ТН коды бойынша бірыңғай атауынан (оның астына мертельдер де, түрлі типтегі және түрдегі отқа төзімді кірпіштер де түседі) ғана пайдалана отырып қолдануы үстірт және негізсіз, өзінде дәлелді негізі жоқ болып табылады деп пайымдайды.
Осылайша, «К» компаниясы 27.03.2019ж. ТД бойынша кедендік құнды төмендетудің ұсынылған фактісін негізсіз және құжаттық дәлелденбеген деп санайды.
Кеден органы басқа ТД бойынша анықтаған ұқсас бұзушылықтар бойынша «К» компаниясы актіде тауарлардың кедендік құны төмендетілген негіздер сипатталмағанын хабарлайды:
– ДТ бойынша 23.10.2019ж. «R» компаниясынан ANKERFIX ns60 Магнезиалдық Мертелі сатып алынды 27.09.2019 ж. құны тоннасына 100 евроға бағаланды;
– ДТ бойынша 18.08.2020ж. «R» компаниясынан Магнезиалдық ANKERFIX Мертелі сатып алынды 18.08.2020ж.құны тоннасына 625 евроға бағаланды.
| № | ТД ресімдеген күні | Ақпарат көзі ретінде қолданылған ТД күні |
| 1 | 27.03.2019ж. | 29.12.2018ж. |
| 2 | 23.10.2019ж. | 29.07.2020ж. |
| 3 | 18.08.2020ж. | 29.07.2020ж. |
Кеден органы 23.10.2019ж. ТД бойынша кедендік құнды төмендетуді және өсімпұлдар мен айыппұлдарды есептеуді 29.07.2020ж. ТД көзі негізінде белгіледі, декларациялау күніндегі айырмашылық 280 күнді құрайды, бұл Кодекстің 69-бабының 1-тармағына қайшы келеді.
«К» компаниясы тексеру актісінің 1.1-тармағында көрсетілген бұзушылықты (кедендік құнды төмендету) негізсіз, ал әкелінетін тауарлардың кедендік құнының сомасын және есептеу мен өсімпұл сомасын есептеу заңсыз деп есептейді.
Баяндалғанның негізінде, «К» компаниясы кедендік әкелу бажын және ҚҚС-ты қосымша төлеу бөлігінде хабарламамен келіспейді.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін тексеріп, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Кеден органы мен «К» компаниясы ұсынған құжаттарды зерделеу кезінде 27.03.2019ж. ТД бойынша «G» компаниясымен (Германия) жасалған 23.08.2017ж. келісімшарт және 01.03.2019ж. кедендік шот негізінде «Мертель MORTAR AG-R» тауары ресімделгені анықталды.
1 000 кг мөлшеріндегі тауардың кедендік құны резервтік әдіспен айқындалды, бұл ретте кедендік құнды айқындау үшін 01.03.2019ж. кедендік шотта көрсетілген баға қолданылды.
Сонымен бірге, бұл шотта тауардың құны кедендік мақсаттар үшін көрсетілгенін және жеткізілім коммерциялық емес екенін атап өткен жөн.
Бұдан басқа, «К» компаниясы шағымда «Мертель MORTAR AG-R» өнімі 1 000 кг көлемінде сынақ үлгісі ретінде тегін жеткізу жолымен сатып алынғанын хабарлайды.
Осылайша, Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 20.12.2012ж. №283 шешімінің 6-тармағына сәйкес өтеусіз шарттар бойынша, атап айтқанда сыйға тарту және өтеусіз жеткізу шарттары бойынша тауарларды әкелу кезінде олардың кедендік құнын айқындау мақсаттары үшін 1-әдіс қолданылмайды.
Кодекстің 65-бабының 15-тармағына сәйкес әкелінетін тауарлардың кедендік құнын олармен жасалған мәміле құны бойынша айқындау мүмкін болмаған жағдайда, тауарлардың кедендік құны рет-ретімен қолданылатын Кодекстің 68 және 69-баптарына сәйкес айқындалады. Бұл ретте Кодекстің 68 және 69-баптарына жауап беретін әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін құндық негізді негізді таңдау мақсатында кеден органы мен декларант арасында консультациялар жүргізілуі мүмкін. Консультациялар процесінде кеден органы мен декларант коммерциялық құпияны сақтау шартымен өздерінде бар ақпаратпен алмасуы мүмкін.
Тексеруші тұлғалар «К» компаниясының атына 27.07.2020ж. кеңес өткізу және осындай консультациялар шеңберінде «К» компаниясында бар бағаланатын тауарлармен бірдей немесе біртектес мәмілелер құны туралы құжатпен расталған мәліметтерді, оның ішінде жазбаша түсініктемелерді ұсыну мүмкіндігі туралы хат жолдады.
Жоғарыда көрсетілген хатқа жауап ретінде «К» компаниясы 15.10.2020ж. ілеспе хатымен осындай мәліметтердің жоқтығы туралы хабарлады.
Кеден органында Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін сатылған бірдей тауарлармен жасалған мәміленің құны туралы мәліметтердің болмауына байланысты кеден органы бағаланатын тауарларды Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелгенге дейін кемінде күнтізбелік тоқсан күн бұрын Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінген біртекті тауарлармен жасалған мәміленің құны бойынша әдіс қолданды тауар.
Ақпарат көзі ретінде «отқа төзімді мертель, отқа төзімді цементтер» тауарына ресімделген 29.12.2018ж. ТД- дан алынған мәліметтер пайдаланылды, мұнда жөнелтуші де «G» компаниясы болып табылады. Тауардың құны 1 кг үшін 1,73 АҚШ долларын құрайды.
Бұл ретте кеден органы тексеру актісінде бағаланатын тауарлардың ақпарат көзі ретінде пайдаланылған тауарлармен біртектілігі туралы мәліметтерді көрсетпеді. Сондай-ақ Кодекстің 69-бабының 1-тармағын бұза отырып, 23.10.2019ж. ТД бойынша ресімделген бағаланатын тауарға қатысты 29.07.2020ж. ТД-дан бұрын емес, кейіннен ресімделген мәліметтер қолданылды.
Бұдан басқа, ЕЭК № 138 шешімінің 1-үлгісіне сәйкес тауардың кедендік құнын айқындау үшін тауарларды сатып алу-сату болмаған жағдайда, бірінші әдісті икемді қолдану арқылы резервтік әдіс (6-әдіс) бойынша декларанттың Көлік құралдарын қоса отырып, шот-проформада көрсетілген тауарға бағаны негіз ретінде қолдануға құқығы бар екенін атап өткен жөн шығындар.
Осылайша, кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу заңсыз болып табылады.
2. Кедендік құнға тауарларды жеткізу бойынша шығыстарды енгізбеуге қатысты.
«К» компаниясы тексеру актісінің 1.2-тармақта көрсетілген кеден органының тұжырымдарымен келесі негіздер бойынша келіспейді.
Кодекстің 418-бабы 19-тармағы 14-тармақшасының талаптарына қарамастан «кедендік тексеру актісінде мынадай мәліметтер көрсетілуі тиіс: 14) кеден заңнамасын бұзушылықтар туралы куәландыратын анықталған фактілердің толық сипаттамасы не ондайлардың жоқтығы туралы мәліметтер», тексеру актісінде 03.04.2018ж. ТД «бойынша ғана бұзушылықтардың талдамасы көрсетілген».
«К» компаниясы 01.03.2018ж. шот-фактураларға (инвойстарға), 26.01.2018ж. қосымшаға және 29.01.2018ж. қосымшаға сәйкес «М» компаниясымен (Германия) жасалған 10.01.2018ж. сыртқы сауда келісімшарты шеңберінде әкелінген «ULTRA-1440КГ майлау материалы» өнімі бойынша 03.04.2018ж. ТД ресімдеді, жөнелту елі – ГФР, «Инкотермс – 2000» сәйкес «DDU – Қазақстандағы орын атауы» жеткізу шарттарында ТД фактуралық бағасы – 17 280 Еуро.
Жеткізу жөніндегі мәміленің барлық шарттары келісім-шартпен және оған қосымшалармен айқындалады. Қосымшаларда жеткізу шарттары DDU және тауардың бағасы көрсетілген. Инвойс-контрагент елінің заңнамасы негізінде контрагент ресімдейтін құжат. Шот-фактура келісімшартқа қосымша келісім болып табылмайды және келісімшарт талаптарын өзгертпейді.
«К» компаниясы жоғарыда көрсетілген тауарларды кедендік декларациялау кезінде әкелінетін тауарлармен жасалатын мәміле құны бойынша әдіс (бірінші әдіс) мәлімделгенін түсіндіреді. Кедендік құнды айқындау негізі ретінде қосымшаларда көрсетілген тауардың бағасы қолданылды. 19.07.2018ж. шот бойынша төлем келісімшартқа қосымшаларда көрсетілген деректер негізінде жүргізілді.
Осы сатушыдан ұзақ мерзімді ынтымақтастықты және тауарларды жеткізудің ірі айналымын ескере отырып, «M» компаниясы DDU – Қазақстан жеткізу шарттарында келісімшартқа қол қоя отырып, 2015 жылдан бастап тауардың прайс құнына жеткізу бойынша есептелген шығыстарды ескере отырып, «К» компаниясы үшін арнайы құнды енгізді.
«M» компаниясы мен «К» компаниясы өзара байланысты тараптар болып табылмайтындығын, сондай-ақ «M» компаниясының тауарды орынға дейін жеткізу түрінде қайырымдылық немесе демеушілік көмек көрсететініне дәлел жоқ екенін ескере отырып, тексеруші тұлғалардың тауар бағасына көлік шығыстарын енгізбеу фактісі туралы бекітілуін және сол арқылы кедендік құнының төмендетілуін есептейміз дәлелденбеген және негізделмеген. Сонымен қатар, тексерушілер «M» компаниясынан тасымалдау құны тауар құнына енгізілмегенін және бұл қызмет «К» компаниясына 0 евро бағасымен көрсетілгенін растамайды.
Кеден органының «Төлем шарттары» CMR 15-бағанында «EXW Нидерландыдағы орын» базистік шарттарында тауарды жеткізу туралы мәліметтерді көрсетуі туралы бекітуге қатысты «К» компаниясы CMR (көлік жүкқұжаты) «L» (Нидерланды) компаниясымен ресімделгенін хабарлайды. Бұдан шығатыны, бұл компания «M» компаниясымен шарттық қатынастарға ие және олардың шарттық қатынастары EXW Инкотермс 2000 шарттарымен дәл реттеледі. Осылайша, «M» компаниясы өз кәсіпорнынан EXW шарттарында тауарды Қазақстанға тасымалдау мақсатында «L» компаниясына жөнелткен. Ал «M» компаниясы мен «К» компаниясы арасындағы шарттық қатынастарда DDU — Қазақстан талаптары жазылған, олар орындалды.
Осы фактіні растау мақсатында 17.11.2020ж. «К» компаниясы «L» компаниясына тауарды тасымалдау тәртібін түсіндіру бойынша сұрау жіберді. «L» компаниясы «M» компаниясы тарапынан шарттық қатынастар мен ақы төлеу фактісін, сондай-ақ «EXW-Нидерланды» шарттарында «ақы төлеу шарттары» CMR 15-бағанын толтыру олардың тауарды «M» компаниясының аумағында алуы жүзеге асырылғандығына байланысты жүзеге асырылатынын растады.
Осылайша, тауарды Қазақстан Республикасының аумағына әкелу кезінде «К» компаниясы ресімдеген құжаттарда, атап айтқанда: мәмілені ресімдеудің бастапқы құжаты болып табылатын келісімшартта және әкелу кезінде ресімделетін ТД-да жеткізу шарттары бойынша деректерде сәйкессіздіктерге жол берілген жоқ. DDU-Қазақстан көрсетілген, оны жеткізуші сақтаған. Кеден органдары жеткізу сомасының құнына тек жеткізушінің инвойсындағы price Ex Works тармағының негізінде қосылмау туралы қорытынды жасады, оны олар өз қалауы бойынша ресімдеуге құқылы. Тауарды тегін жеткізу фактісі расталмаған және құжат жүзінде дәлелденбеген.
Сондай-ақ, «К» компаниясы тауардың кедендік құнын бағалау үшін тексерушілер 14.03.2018ж. ТД бойынша ресімделген «тұтқырлығы жоғары минералды көмірсутекті майдан, арнайы литий майынан және ірі төмен жылдамдықты тербеліс мойынтіректері үшін тозуға қарсы қоспалардан жасалған аса берік майлау» тауарын қабылдағанын атап өтті, жөнелтуші «U» компаниясы болып табылады.
Тексерушілер тауардың техникалық сипаттамаларын ескермеді, өйткені «К» компаниясы әкелген «ultra» майлағышы мен «BE 41-1501» майлағышының техникалық қасиеттері мүлдем басқа, сәйкесінше құны да әртүрлі. Аталған май маркалары бағасы мен сапасы бойынша салыстыруға келмейді.
Кеден органы 05.01.2015ж. және 14.01.2014ж. «M» компаниясымен жасалған келісім-шарттар бойынша жеткізу шарттарына да осындай қате тәсілді қолданған.
«К» компаниясы тексеру актісінде тауарды шығару рәсімін жүргізу кезінде кеден органдарына ұсынылған мәліметтерді және «К» компаниясының бухгалтерлік есебінде көрсетілген мәліметтерді салыстыру кезінде қандай да бір салыстырылмайтын Құжаттамалық фактілер, салықтар мен баждардың қосымша есептелуіне әкеп соғуы мүмкін алшақтық фактілері туралы мәліметтер жоқ деп есептейді, табылған жоқ.
Жоғарыда баяндалғанның негізінде, «К» компаниясы кедендік әкелу бажын және ҚҚС-ты қосымша төлеу бөлігінде хабарламамен келіспейді.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін тексеріп, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, осы мәселе бойынша уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Мәселен, «М» (Германия) компаниясымен жасалған 10.01.2018ж. келісімшарт бойынша мынадай тауарларды әкелу жүзеге асырылды:
– 6 ДТ-дан рәсімделген «ULTRA майлау материалы»;
– «azpf-12-022rcb20kb r918c02200 тісті сорғы», 1-ші ТД бойынша ресімделген.
Келісімшарттың мәні келісімшарттың ажырамас бөлігі болып табылатын қосымшаларда көрсетілген номенклатураға, санға, бағаларға, төлеу және жеткізу шарттарына сәйкес жабдықты жеткізу болып табылады.
Келісімшарттың 2.1-тармағына сәйкес тауардың бағасы келісімшартқа қосымшаларда көрсетілген және келісімшарттың бүкіл қолданылу мерзімі ішінде өзгермейді.
Келісімшарттың 5-тармағына сәйкес сатушы Инкотермс 2000 сәйкес қосымшаларда көрсетілген мерзімдерге сәйкес тауарды жеткізуді жүзеге асырады.
Келісімшарттың 8-тармағында тауарды жөнелтілген орындардың саны мен салмағы (көлемі) бойынша қабылдауды сатып алушы тауарды межелі пунктке беру кезінде буып-түю парақтарында және көлік жүкқұжатында көрсетілген мәліметтермен салыстыру арқылы жүзеге асыратыны айқындалған.
Келісімшарт оған екі тарап қол қойған күннен бастап күшіне енеді және өзара есеп айырысулар толық аяқталғанға дейін қолданылады.
Келісімшартқа қосымшаларда тауардың атауы, өлшем бірлігі (кг), тауардың саны (кг), өлшем бірлігі үшін баға (1 кг үшін), төлем валютасымен жеткізілетін тауар үшін жалпы сома – Евро, жеткізу шарты — DDU Қазақстан (DDU Kazakhstan) көрсетілген.
Жоғарыда көрсетілген келісім – шарт пен Қосымшаға сілтеме жасай отырып, «M» (Германия) компаниясы шығарған инвойстарда СЭҚ ТН кодтары, тауардың атауы, тауардың саны (кг), өлшем бірлігі үшін баға (1 кг үшін), төлем валютасымен жеткізілетін тауар үшін жалпы сома-Евро көрсетілген.
Бұл ретте инвойста жеке жолда төлем валютасында — евро шарттарында бағалар көрсетілген:
– Тауардың жиынтық сомасына сәйкес келетін «Рrice Ex Work»;
– «DDU Kazakhstan» – 0 Евро мөлшерінде.
Ұсынылған CMR (көлік жүкқұжаты) сәйкес тауарларды межелі пунктке (Қазақстандағы кент) дейін жеткізу бойынша экспедициялық-көліктік қызметтерді «L» компаниясы көрсетті. CMR 15-бағанында «EXW – Нидерланды»деп көрсетілген.
«К» компаниясымен 17.11.2020ж. «L» көлік компаниясынан хат ұсынылды, онда «M» компаниясы (Германия) «Ultra» майлағышы бар бөшкелерді тасымалдау бойынша сұраныспен өтініш жасады, онда инвойста DDU жеткізу шарттары көрсетілген. «L» компаниясы неміс клиентінің атынан жұмыс істейтінін атап өтеді, CMR ресімдеу кезінде EXW көрсетеді, өйткені тауарды тасымалдау үшін беру «M» (Германия) компаниясының аумағында жүргізілген. «К» компаниясының тауарларын жеткізуді Қазақстандағы кентке дейін жүзеге асырады.
Тауар-көлік жүкқұжаттарын – CMR зерделеу кезінде «L» көлік компаниясының түсіндірмелері шындыққа сәйкес келмейтіні анықталды, өйткені CMR — де басқа жеткізілімдер бойынша 15-бағанда «DDU-Қазақстан» көрсетілген, бұл ретте инвойста «Price Ex Work» көрсетілген.
Бұдан басқа, жоғарыда көрсетілген келісімшарт шеңберінде қойылған жекелеген инвойстарда басқа да мәліметтер, мысалы, 18.09.2018ж. инвойс бойынша келесі төлемдер көрсетілгенін атап өткен жөн:
– «Price Ex Work» 134 865 Евро мөлшерінде;
– «DDU-Қазақстан» 4 990 Евро мөлшерінде;
– «Price Total» 139 855 еуро көлемінде.
Яғни, бұл жағдайда Қазақстандағы кентке дейін тауарларды жеткізу бойынша көлік шығындары жеке жолмен бөлініп, сатылатын тауардың бағасына енгізілген.
Осылайша, «К» компаниясы ұсынған құжаттардағы қарама-қайшылықты ақпаратты ескере отырып, тауарларды жеткізу бойынша көлік шығындарының тауардың құнына енгізілгенін анықтау мүмкін емес.
Осыған ұқсас қарама-қайшы мәліметтер «К» компаниясы ұсынған құжаттарда 05.01.2015ж. және 14.01.2014ж. сыртқы экономикалық келісімшарттар шеңберінде әкелінген тауарларды жеткізу бойынша да табылды.
Кодекстің 65-бабының 10-тармағына сәйкес тауарлардың кедендік құны және оны айқындауға қатысты мәліметтер дұрыс, саны жағынан айқындалатын және құжатпен расталған ақпаратқа негізделуге тиіс.
Кодекстің 66-бабының 3-тармағында сатып алушы тікелей сатушыға немесе өзге тұлғаға сатушының пайдасына жүзеге асырған немесе жүзеге асыруға жататын осы тауарлар үшін барлық төлемдердің жалпы сомасы әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын баға болып табылады деп көзделген. Бұл ретте төлемдер Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған кез келген нысанда тікелей немесе жанама жүзеге асырылуы мүмкін.
Кодекстің 67-бабының 3-тармағына сәйкес әкелінетін тауарларды әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға тасымалдауға (тасымалдауға) арналған шығыстар түріндегі қосымша есепке жазулар дұрыс, саны айқындалған және құжатпен расталған ақпарат негізінде жүргізіледі. Мұндай ақпарат болмаған кезде әкелінетін тауарлармен жасалатын мәміле құны жөніндегі әдіс (1-әдіс) қолданылмайды.
Бағаланатын тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін қолайлы баға ақпаратын анықтау мақсатында мынадай ДТ бағандары бойынша деректер базасын сұрыптау жүргізілді: тауардың шығарылған елі, тауарды жөнелтуші ел, бағыты (ИМ), СЭҚ ТН бойынша тауардың коды, тауардың атауы, кедендік құнды айқындау әдісінің коды (әкелінетін тауарлармен мәміле құны бойынша), тауардың коды кедендік құнды түзету белгісі (КО қабылданған).
Кеден органы ЕАЭО кедендік аумағына әкету үшін сатылған және ЕАЭО кедендік аумағына бағаланатын тауарлар сияқты сол немесе оған сәйкес уақыт кезеңінде әкелінген біртекті тауарлармен (3-әдіс) мәміле құны бойынша әдісті қолдана отырып, нақты ақпарат көзін көрсете отырып, бірақ күнтізбелік 90-нан ерте емес уақытта кедендік құнға түзету жүргізді бағаланатын тауарлар ЕАЭО кедендік аумағына әкелінгенге дейін бірнеше күн. Сондай-ақ, ұқсас және біртекті тауарлармен салыстыру үшін көрсетілген кезеңде ұқсас тауарларды әкелудің салыстырмалы ақпараты болмаған кезде жекелеген ТД бойынша тауарлардың кедендік құнын түзету кезінде кеден органының иелігіндегі деректер негізінде рұқсат етілген икемділікті қолдана отырып резервтік әдіс (6-әдіс) пайдаланылды.
Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 10.12.2013ж. №289 шешімімен ТД–ға өзгерістер енгізу тәртібі мен жағдайлары көзделген тауарларға арналған декларацияда мәлімделген мәліметтерге өзгерістер (толықтырулар) енгізу тәртібі (бұдан әрі-тәртіп) бекітілді.
Тәртіптің 11-тармағының б) тармақшасында тауарлар шығарылғаннан кейін ТД-да мәлімделген мәліметтерді өзгерту (толықтыру) жүргізілген кедендік бақылау нәтижелері бойынша ТД-да мәлімделген дұрыс емес мәліметтер анықталған жағдайда жүргізілетіні белгіленген.
Тәртіптің 21 және 22-тармақтарына сәйкес тауарлар шығарылғаннан кейін кеден органының бастамасы бойынша ТД-да мәлімделген мәліметтерге өзгерістер (толықтырулар) енгізу тауарлар шығарылғаннан кейін ТД-да мәлімделген мәліметтерге өзгерістер (толықтырулар) енгізу туралы кеден органының шешімі негізінде жүзеге асырылады және декларантқа қол қойғызып тапсырылады не тапсырыспен почта жөнелтімімен жіберіледі. қабылданған күнінен бастап 5 жұмыс күнінен аспайтын мерзімде табыс етілгені туралы хабардар ете отырып жүзеге асырылады.
Осылайша, кеден органының кедендік тексеру нәтижелері бойынша әкелінетін тауарлардың кедендік құнына көлік шығыстарын енгізу туралы расталмауға байланысты кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу заңды болып табылады.
3. Сыртқы экономикалық келісімшарттардың әрекеттерін ұзартпауға қатысты.
«К» компаниясы тексеру актісінің 1.3-тармағында көрсетілген кеден органының қорытындыларымен мынадай негіздер бойынша келіспейді.
Кеден органы актіде 15.01.2020ж. келісімшарттың мәні тармағында жеткізу №1 қосымшаның негізінде жүзеге асырылатыны және №1 қосымша бойынша толық өзара есеп айырысу жүргізу сәтінде келісімшарт өз қолданысын тоқтатқаны, яғни 03.03.2016ж. көрсетілгенін көрсетеді.
Тараптар жасасқан келісімшарттың, қосымша келісімдердің және оған кейінгі қосымшалардың мағынасынан, Тараптар өздерінің нақты әрекеттерімен осы келісімшарт шеңберіндегі ұзақ мерзімді ынтымақтастық пен тауарларды мерзімді жеткізуді қарастырғаны анық.
Сонымен 3.1 тармақ. келісімшарт тиісті қосымша бойынша төлем сомасы шот-фактурада көрсетілген күннен бастап 45 күн ішінде төленетінін көрсетеді.
Тармақ 12.4. келісім-шарт оған қол қойылған күннен бастап күшіне енетінін және өзара есеп айырысулар толық аяқталғанға дейін қолданылатынын көрсетеді.
Кеден органы 2-ден 21-ге дейінгі келісімшартқа қосымшалар да келісімшарттың ажырамас бөлігі болып табылатындығын және келісімшарт №1-ден №12-ге дейінгі қосымша келісімдермен енгізілген өзгерістермен қолданылатынын айқын көрсететін келісімшартқа қосымша келісімдерді неге назарға алмағанын анық көрсетеді. Қосымша келісімдер келісімшарттың ажырамас бөлігі болып табылады, қосымша келісімдерде көзделмеген барлық жағдайларда Тараптар келісімшартты басшылыққа алады.
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінде көзделгендей көрсетілген тармақтарды және келісім-шарт тараптарының конклюденттік іс-қимылдарын тура түсіндіруден, тауарларды жасыл дәліз бойынша тазарту, келісім-шарттың және оған барлық қосымша келісімдер мен қосымшалардың валюталық бақылаудан өтуі келісім-шарттың тиісті қосымшаларында көзделген барлық жеткізілімдер толық төленгенге дейін келісім-шарттың қолданылатынын анық көрсетеді.
Келісімшарт №13 қосымшаға сәйкес көрсетілген жеткізу сәтінде қолданылды. № 13 қосымшаның өзінде (келісімшартқа барлық басқа қосымшалардағыдай) кеден органының пікірі бойынша белгіленбеген барлық елеулі шарттар көрсетілген: саны, тараптардың атауы, жеткізу күні, тауардың бағасы, бұдан басқа төлем тәртібі, жеткізу мерзімі, тараптардың қолдары мен мөрлері көрсетілген. 17.07.2018ж. келісімшартқа қосымша келісіммен келісімшарттың ажырамас бөлігі болып табылатын №13 қосымшаға өзгерістер енгізілді.
Келісімшарт тиісті түрде жасалды, Тараптардың уәкілетті өкілдері қол қойды, өзара есеп айырысулар толық жүргізілгенге дейін қолданылады, қосымша келісімдермен шартқа және қосымшаларға өзгерістер енгізіледі.
Келісімшартқа әрбір қосымша келісімшарттың өзінен басқа, әрбір жеткізілімнің барлық маңызды шарттарын қамтыды:
• қосымшаның нөмірі мен күні
• келісімшарттың күні мен нөмірі
• тараптар
• тауардың атауы
• өлшем бірлігіне
• саны
• бағасы жалпы сомасы
• жеткізу тәртібі мен мерзімі
• тараптардың қолдары мен мөрлері
• қосымша бойынша төлем мерзімі келісімшарттың 3.1-тармаққа және талаптарына сәйкес анықталды.
Келісімшартқа әрбір қосымша бойынша валюталық және кедендік бақылау жүзеге асырылды, тауарлар жасыл дәлізде шығарылды, демек, ақы төлеу және кедендік тазарту үшін қажетті барлық маңызды шарттар көрсетілді.
Жоғарыда көрсетілген мән-жайлар жазбаша нысанның сақталуын және мәмілені маңызсыз деп танудың мүмкін еместігін айқын көрсетеді.
Жоғарыда баяндалғанның және Тараптардың мәмілелердің шарттары мен нысанын дербес айқындау құқығының негізінде, егер бұл Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмесе, кеден органының сыртқы сауда мәмілесінің жазбаша нысанын сақтамау салдарынан мәміленің маңызсыздығы туралы тұжырымын заңсыз және негізсіз деп санаймыз.
Осылайша, «К» компаниясы тексеру актісінің 1.3 — тармағында көрсетілген ұсынылған бұзушылықты — кедендік құнды кеміту-негізсіз, ал әкелінетін тауарлардың кедендік құнының сомасын және есептеу мен өсімпұл сомасын есептеу заңсыз деп есептейді.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін тексеріп, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, осы мәселе бойынша уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Осы мәселе бойынша шағымды қарау нәтижелері бойынша тауарларды әкелу екі сыртқы экономикалық мәміле бойынша жүзеге асырылғаны анықталды.
Мәселен, «R» компаниясымен (Австрия) 15.01.2016ж. жасалған келісімшарт бойынша (бұдан әрі компанияның қайта ұйымдастырылуына байланысты «H» және «I» болып қайта аталды) отқа төзімді кірпіштер, отқа төзімді цемент, анкер және жылу оқшаулағыш материал – тауарларды әкелу жүзеге асырылды.
Осы тауарларды декларациялау ішкі тұтыну үшін шығарудың кедендік рәсімі бойынша жүргізілді (ИМ 40), «К» компаниясы тауарлардың кедендік құнын әкелінетін тауарлармен мәміле құны бойынша әдіс негізінде айқындады (1-әдіс).
Жоғарыда көрсетілген келісімшарттың 1-тармағына сәйкес Сатушы одан әрі тауар деп аталатын материалды келісімшарттың ажырамас бөлігі болып табылатын №1 қосымшада көрсетілген санына, бағаларына, төлеу және жеткізу шарттарына сәйкес сатады, ал Сатып алушы сатып алады.
Кеден органы осы тармақты негізге ала отырып, тауарларды сатып алу-сату жөніндегі келісімшарттың нысанасы осы келісімшарт шеңберінде жасалған басқа қосымшаларға (№2 — №21 қосымшалар) қолданылмайды, осыған байланысты №2 — № 21 қосымшалар бойынша әкелінген тауарлардың кедендік құнын айқындау үшін тауарлардың құны бойынша әдіс әкелінетін тауарлармен жасалатын мәмілелер (1-әдіс) қолданылмайды. Сондай-ақ, кеден органының пікірінше, осы келісімшарттың қолданылуы ұзартылмаған.
Шағымды қарау барысында осы келісімшартты қосымша келісімдермен және қосымшалармен зерделеу кезінде келісімшарттың 12.3 және 12.4-тармақтарына сәйкес келісімшартқа барлық өзгерістер мен толықтырулар, егер олар жазбаша нысанда жасалса және Тараптардың өкілетті өкілдері қол қойса, жарамды деп белгіленген. Келісімшарт оған екі тарап қол қойған күннен бастап күшіне енеді және өзара есеп айырысулар толық аяқталғанға дейін қолданылады.
Келісімшартқа №1 — №12 қосымша келісімдерде №2 — №19 қосымшаларда көрсетілген жеткізу шарттарының өзгеруі келісімдердің мәні болып табылады. Тараптар арасында жасалған қосымшаларда тауардың атауы, өлшем бірлігі, Саны, өлшем бірлігі үшін бағасы және әрбір жеткізілетін тауардың жалпы сомасы, сондай-ақ қосымша және жеткізу шарты бойынша жиынтық құны көрсетілген.
Қосымша келісімдер мен қосымшаларға мәміле тараптары қол қойған және мөрмен расталған, яғни келісімшарттың 12.3-тармағына сәйкес осы қосымша құжаттар жарамды және келісімшарттың ажырамас бөлігі болып табылады.
Келісімшартты ұзартуға қатысты №2 — №21 қосымшалар бойынша тауарларды жеткізуге байланысты мәміле тараптары арасындағы өзара есеп айырысулар аяқталмағанын және 12.4-тармаққа сәйкес келісімшарттың қолданылуы көрсетілген қосымшалар бойынша жеткізілімдерге ұзартылғанын атап өткен жөн.
Тауарларды жеткізу бойынша ұқсас жағдай «G» компаниясымен (Австрия) жасалған 26.01.2015ж. келісімшарт бойынша қалыптасты, онда да келісімшартқа қосымша келісімдер мен қосымшалар жасалды.
Осылайша, жоғарыда көрсетілген мән-жайларды ескере отырып, әкелінетін тауарлармен мәміле құны бойынша әдісті қолданудың мүмкін еместігі туралы кеден органының тұжырымдары (1-әдіс) дәрменсіз және негізсіз болып табылады.
Осылайша, қолданылуы ұзартылмаған келісім-шарттар бойынша тауарларды жеткізуге байланысты кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу заңсыз болып табылады.
Апелляциялық комиссияның шешімімен қайтарымсыз негізде әкелінген тауарлар бойынша және қолданылуы ұзартылмаған келісімшарттар бойынша кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу бөлігінде кедендік тексеру нәтижелері заңсыз деп танылды, ал кедендік құнына көлік шығыстары енгізілмеген әкелінген тауарлар бойынша кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу бөлігінде заңды деп танылды.
Автор: Madina Kuatbekova