Вид спора: налоговые споры
Категория налогоплательщика: юридическое лицо
Вид налога: возврат НДС
Министерством финансов РК (далее – уполномоченный орган) получена апелляционная жалоба Компании «А» на уведомление о результатах проверки территориального Департамента государственных доходов (далее — налоговый орган) о сумме начисления НДС, а также превышения НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату,
Как следует из материалов дела, налоговым органом проведена тематическая налоговая проверка Компании «А» по вопросам подтверждения достоверности сумм НДС, предъявленных к возврату за период с 01.01.2018г. по 31.12.2021г., по результатам которой вынесено уведомление от 07.06.2021г. №80 о начислении НДС на произведенные товары, выполненные работы и оказанные услуги на территории Республики Казахстан в сумме 265 544,9 тыс.тенге, о сумме превышения НДС, относимого в зачет, над суммой начисленного налога, неподтвержденной к возврату, не подлежащей уплате в бюджет в сумме 710 476,8 тыс.тенге, превышении НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату в сумме 302 544,4 тыс.тенге и пени 66 314,6 тыс.тенге.
Компания «А», не согласившись с выводами налогового органа о сумме начисления НДС, а также превышения НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату, обратилась с апелляционной жалобой, в которой просит отменить решение налогового органа.
1. Относительно исключения НДС из зачета по управленческим услугам Компании «В»
Основанием для начисления обжалуемой суммы налога явилось нарушение статьи 400 Налогового кодекса отнесен в зачет НДС по управленческим услугам оказанным Компании «В»в адрес Компании «А», как используемых не в целях облагаемого оборота.
С данным выводом налогового органа Компания «А» не согласна, так как, расходы по взаиморасчетам с Компании «В»подтверждены соответствующими документами, которые содержат сведения об оказании управленческих услуг соответствующими отделами Компании «В». При этом в ходе проверки не была запрошена подробная детализация к отчетам.
Кроме того, по утверждению Компании «А», оказанные управленческие услуги Компанией «В»направлены на сокращение затрат, увеличение эффективности работы.
В жалобе отмечено, что в акте налоговой проверки указано на отсутствие документального подтверждения принятых решений (приказы, заключения, рекомендации т.д.), вместе с тем, в ходе проведения налоговой проверки запросов на предоставление указанных документов не поступало.
Компании «А» утверждает, что Компания «В» расположено по месту нахождения указанного в регистрационных данных компании, а также не состоит в списке неблагонадежных налогоплательщиков, отсутствующих по адресу местонахождения. При этом встречная проверка Компании «В» не проведена, в свою очередь, без проведения встречной проверки результаты тематической проверки о невозможности определения стоимости оказываемых управленческих услуг, их объема и документально подтвержденную затрат не обоснованы.
Проверив доводы Компании «А», исследовав представленные налоговым органом материалы, уполномоченный орган пришел к следующим выводам.
Особенности проведения тематических проверок по подтверждению достоверности сумм превышения НДС определены в статье 152 Налогового кодекса.
В соответствии с пунктом 10 статьи 152 Налогового кодекса в ходе проведения тематической проверки налоговый орган в случае выявления нарушений по результатам анализа аналитического отчета «Пирамида» направляет в адрес поставщиков уведомление, предусмотренное подпунктом 10) пункта 2 статьи 114 Налогового кодекса.
При этом, если поставщик товаров, работ, услуг проверяемого налогоплательщика состоит на регистрационном учете по месту нахождения в другом налоговом органе, налоговый орган, назначивший тематическую проверку, направляет в соответствующий налоговый орган запрос о принятии мер в соответствии с Налоговым кодексом по устранению такими поставщиками товаров, работ, услуг нарушений, выявленных по результатам анализа аналитического отчета «Пирамида».
В соответствии с пунктом 11 статьи 152 Налогового кодекса аналитическим отчетом «Пирамида» являются результаты контроля, осуществляемого налоговыми органами на основе изучения и анализа представленной налогоплательщиком (налоговым агентом) налоговой отчетности по НДС и (или) сведений информационных систем.
Согласно подпункту 2 пункта 12 статьи 152 Налогового кодекса не производится возврат превышения НДС в пределах сумм, по которым на дату завершения тематической проверки по поставщикам проверяемого налогоплательщика выявлены нарушения по результатам анализа отчета «Пирамида».
Кроме того, следует указать, что Приказом Министра финансов Республики Казахстан от 19.03.2018 года №391 утверждены Правила возврата превышения налога на добавленную стоимость (далее — Правила от 19.03.2018г.).
Согласно пункту 7 Правил от 19.03.2018г. при проведении тематической проверки по подтверждению достоверности сумм превышения НДС, предъявленных к возврату, а также достоверности сумм НДС, возвращенных из бюджета услугополучателю, в отношении которого применен упрощенный порядок возврата, орган государственных доходов формирует по проверяемому услугополучателю с применением информационной системы за проверяемый налоговый период аналитический отчет «Пирамида» по поставщикам.
Отчетом «Пирамида» являются результаты контроля, осуществляемого органами государственных доходов, на основе изучения и анализа представленной услугополучателем налоговой отчетности по НДС и (или) сведений информационных систем, установленного пунктом 11 статьи 152 Налогового кодекса.
Формирование отчета «Пирамида» производится по непосредственным поставщикам проверяемого услугополучателя.
При этом, подпунктом 2) пункта 14 Правил от 19.03.2018г. предусмотрено, что не производится возврат превышения НДС в пределах сумм, по которым на дату завершения тематической проверки, согласно пункту 12 статьи 152 Налогового кодекса по поставщикам проверяемого услугополучателя выявлены нарушения по результатам анализа отчета «Пирамида».
В соответствии с частью первой пункта 5 статьи 431 Налогового кодекса сумма превышения налога на добавленную стоимость, по которой налогоплательщиком в декларации указано требование о возврате суммы превышения налога на добавленную стоимость, возвращенная из бюджета, но не подтвержденная в последующем по результатам налогового контроля, подлежит уплате в бюджет налогоплательщиком в случае его согласия в соответствии с подпунктом 1) части второй пункта 2 статьи 96 настоящего Кодекса на основании уведомления об устранении нарушений, выявленных по результатам камерального контроля, или уведомления о результатах проверки.
Таким образом, порядок проведения тематических проверок по подтверждению достоверности сумм превышения НДС определены статьей 152 Налогового кодекса, при этом, сумма превышения НДС, возвращенная из бюджета, но не подтвержденная в последующем по результатам налогового контроля, подлежит уплате в бюджет. По налогоплательщикам, в отношении которых применен упрощенный порядок возврата, орган государственных доходов формирует по проверяемому услугополучателю с применением информационной системы за проверяемый налоговый период аналитический отчет «Пирамида» по непосредственным поставщикам.
В рассматриваемом случае, нарушения по результатам анализа отчета «Пирамида» по непосредственному поставщику Компании «В» в акте налоговой проверки не установлены.
Следует отметить, что согласно пункту 1 статьи 400 Налогового кодекса суммой НДС, относимого в зачет получателем товаров, работ, услуг, являющимся плательщиком НДС в соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 367 Налогового кодекса, признается сумма НДС, подлежащего уплате за полученные товары, работы и услуги, если они используются или будут использоваться в целях облагаемого оборота по реализации, и указанного, в подпунктах 1)-4) данного пункта.
Основанием для отнесения в зачет НДС в соответствии со статьей 400 Налогового кодекса является счет-фактура.
В соответствии со статьи 412 Налогового кодекса при совершении оборотов по реализации товаров, работ, услуг, плательщики НДС обязаны выписать счет-фактуру.
Счет-фактура выписывается в электронной форме, за исключением случаев, когда налогоплательщик вправе выписывать счет-фактуры на бумажном носителе.
Счет-фактура в электронной форме выписывается в информационной системе электронных счетов-фактур в порядке и по форме, которые определены уполномоченным органом
Пунктом 12 статьи 412 Налогового кодекса предусмотрено, что счет-фактура заверяется для юридических лиц — печатью, содержащей название и указание на организационно-правовую форму, а также подписями руководителя и главного бухгалтера.
Счет-фактура может заверяться подписью работника, уполномоченного на то решением налогоплательщика.
Согласно статье 190 Налогового кодекса налоговый учет основывается на данных бухгалтерского учета. Порядок ведения бухгалтерской документации устанавливается законодательством Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности.
В соответствии с пунктом 1 статьи 7 Закона Республики Казахстан «О бухгалтерском учете и финансовой отчетности» (далее – Закон о бухгалтерском учете) бухгалтерская документация включает в себя первичные документы, регистры бухгалтерского учета, финансовую отчетность и учетную политику. Бухгалтерские записи производятся на основании первичных документов.
Таким образом, отнесение НДС в зачет по приобретенным товарам (работам, услугам) производятся при наличии счета-фактуры, подтверждающей данные расходы, если они используются или будут использоваться в целях облагаемого оборота. При этом ведение первичной учетной документации осуществляется в соответствии с требованиями Закона о бухгалтерском учете.
В рассматриваемом случае, тематическая проверка Компании «А» проведена на основании требования о возврате превышения НДС, указанного в Декларации по НДС за 4 квартал 2021г. за период с 01.01.2018г. по 31.12.2021г.
По результатам налоговой проверки исключен из зачета НДС по управленческим услугам, оказанным Компанией «В» в сумме 316 069,3 тыс.тенге, а также сумма превышения НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату по указанному поставщику определена в размере 290 001,9 тыс.тенге.
Следует указать, что Компанией «А» (Заказчик) и Компанией «В» (Исполнитель) заключен Договор от 04.09.2014г. (далее – Договор от 04.09.2014г.), вступающий в силу с момента подписания и действующего в течение неопределенного срока.
Пунктом 1.1 Договора от 04.09.2014г. определено, что Исполнитель принимает на себя обязательства по оказанию управленческих услуг Компании «А», в области стратегического, производственного и инвестиционного планирования, контроля производственных операций, повышения рентабельности работы с финансовыми институтами и иных услуг стратегического характера (далее – Услуги), Компания «А» обязуется принять и использовать в своей деятельности указания, предоставленные Исполнителем, а также оплатить Услуги при условии их надлежащего оказания Исполнителем в порядке и на условиях, предусмотренных настоящим Договором.
Пунктом 4.1 Договора от 04.09.2014г. предусмотрено, что за оказание Услуг, Компания «А» выплачивает Исполнителю ежемесячное вознаграждение в размере 57 515,0 тыс.тенге, без НДС на основании счетов на оплату, выставляемых Исполнителем. Оплата НДС производится в соответствии Налоговым кодексом Республики Казахстан.
Согласно пункта 3.1 Договора от 04.09.2014г. стороны признают, Услуги, оказываемые по настоящему Договору, предоставляются на ежедневной основе и носят постоянный, непрерывный характер, длящийся характер. В связи с чем, Стороны признают, что факт оказания Услуг будет сопровождаться актом, который будет выставляться один раз в квартал, оформляться в двух экземплярах по форме и содержанию, указанным в Приложении №1 к Договору, а также прилагаемых к акту приема-передачи оказанных услуг, отчетом об оказанных услугах.
Таким образом, Договором от 04.09.2014г. определено, что Компания «В» принимает на себя обязательства по оказанию Компании «А» управленческих услуг, с оплатой ежемесячного вознаграждения, согласованного между сторонами.
Согласно оказанным Компании «В» услугам за период 2018-2021г., в адрес Компании «А» выставлены счета-фактуры и электронные счет-фактура (ЭСФ) на сумму оборота 2 685 974,6 тыс.тенге, НДС в сумме 322 317,0 тыс.тенге, итого на общую сумму 3 008 291,6 тыс.тенге.
Необходимо отметить, что по результатам налоговой проверки нарушений относительно порядка выписки счетов-фактур, а также расхождений указанных сумм НДС, в счетах-фактурах, выписанных поставщиком Компанией «В», не установлены.
Вместе с тем, сумма НДС по взаиморасчетам с данным поставщиком в размере 316 069,3 тыс.тенге по результатам акта налоговой проверки исключена из зачета по следующим основаниям:
— невозможности определения стоимости оказанных услуг, в Отчете об оказанных Управленческих услугах не раскрыт конкретный характер оказанных услуг, поскольку в них отсутствуют сведения о конкретном объеме, характере, о дате совершения и целях проведенных мероприятий. В наименовании акта выполненных работ указано лишь «управленческие услуги» без конкретизации;
— Компания «В» оказывало в адрес единственного покупателя Компании «А» управленческие услуги;
— представительство Компании «А» расположенного по юридическому адресу, по которому также расположено Компания «В»;
— по направленному запросу от 04.05.2022г. на проведение встречной проверки в территориальный налоговый орган на предмет подтверждение факта оказания управленческих услуг Компанией «В» в адрес Компании «А», данный запрос прекращен в связи с отсутствием Компании «В» по юридическому адресу.
Как выше отмечено, Компания «В» в адрес Компании «А» за период 2018-2021гг. оказаны управленческие услуги, на основании заключенного Договора от 04.09.2014г.
В рамках оказанных услуг в адрес Компании «А» выписаны счета-фактуры на бумажном носителе за период 2018г. и в электронной форме согласно Правил выписки счета-фактуры в электронной форме в информационной системе электронных счетов-фактур, утвержденного Приказом Первого заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан — Министра финансов Республики Казахстан от 22.04.2019г. № 370 (далее — Правила) за период 2019-2021гг.
Согласно предоставленных налоговым органом актов выполненных работ (форма Р-1), в графе 2 (Наименование работ (услуг)) указаны управленческие услуги за соответствующий период, в графе 4 (Сведения об отчете о научных исследованиях, маркетинговых, консультационных и прочих услугах (дата, номер, количество страниц)) отражается «Отчет об оказанных услугах на соответствующих страницах. К налоговой проверки предоставлены «Отчеты об оказанных управленческих услугах» за соответствующий период, в котором в свою очередь отражены «Содержание», «Наименование, цели», «Мероприятия», «Описание исполненных работ» и т.д.
Следует отметить, что в акте налоговой проверки выборочно отражены оказанные услуги.
Таким образом, Компанией «А» к налоговой проверке предоставлены счета-фактуры, акты выполненных, работ, отчеты об оказанных услугах за соответствующий период, в свою очередь, в отчетах об оказанных Управленческих услугах, раскрыта соответствующая информация с описанием исполненных работ. При этом, стоимость по оказанным услугам предусмотрена в виде выплат вознаграждений на основании заключенного Договора от 04.09.2014г.
Более того, Компанией «А» к жалобе приложены выборочно приложения к отчету по управленческим услугам, оказанным Компанией «Б» за 2 квартал 2018г., 4 квартал 2018г., 4 квартал 2020г., 1 квартал 2021г., 2 квартал 2021г., в которых подробно описаны оказанные услуги, с отражением проведенных мероприятий, а именно, законотворческая деятельность, описание исполненных работ, влияние проекта на результат деятельности компании Компании «А», конечный пользователь, конечный результат, цель проекта, цель этапа проекта, что сделано за соответствующий период и т.д.
Также, приложены копии документов, которые по утверждению Компании «А», в ходе проведения налоговой проверки налоговым органом запрошены не были (приказы, протоколы, инструкции и т.д.),
Согласно данным документам определяется необходимый вид бизнес-процесса, утверждается менеджер проекта, ответственные исполнители, проведение экспериментальных (текстовых) мероприятий, сроки, графики этапов проектов, ответственное лицо на которого возлагается контроль и курирование проектов, отчеты, презентации, участники контактной группы, а также сектора по направлениям.
При этом, в Приказах Компании «А» относительно участников контактной группы, в зависимости от определенного сектора проекта включены работники Компании «В», с указанием проведения необходимых работ.
В этой связи, указание в акте налоговой проверки на невозможность определения стоимости оказанных услуг, а также, что в отчетах об оказании услуг не раскрыт конкретный характер оказанных услуг является необоснованным.
Относительно места нахождения Компании «В» по юридическому адресу следует указать, что согласно предоставленным налоговым органом копиям договоров аренды установлено, что Компанией «А» с компанией «Б» заключен договор субаренды офисных помещений.
Из акта налоговой проверки следует, что встречная проверка на предмет подтверждение факта оказания управленческих услуг Компанией «В» в адрес Компании «А» не проведена в связи с отсутствием Компании «В» по юридическому адресу.
Согласно информации Комитета государственных доходов, запрос на проведение встречной проверки по непосредственному поставщику Компании «В» территориальным налоговым органом прекращен неправомерно.
Кроме того, по акту налогового обследования проведенного территориальным налоговым органом, подтверждено место нахождения Компании «В» в соответствии с адресом, указанным в регистрационных данных.
Компания «В» является плательщиком НДС с 01.10.2014г., согласно регистрационным данным основным видом деятельности является консультирование по вопросам коммерческой деятельности и управления. Указанный поставщик не включен в список неблагонадежных налогоплательщиков, согласно данным ИС ЦУЛС общая сумма уплаченного НДС с 01.01.2018г. составляет 210 879,6 тыс.тенге, среднее количество работников на основании предоставленной налоговой отчетности (ф.200.00) за период 2018г. составляет 36; 2019г.- 33; 2020г. – 33; 2021г. – 24, кроме того, по данным ИНИС РК уведомления о непредставлении налоговой отчетности по НДС (декларация по НДС ф.300.00) в срок, установленный законодательством РК не направлялись.
Таким образом, учитывая нормы статей 400 и 412 Налогового кодекса, НДС по управленческим услугам, оказанным Компанией «В» за период 2018-2021гг., Компанией «А» принято в зачет обоснованно.
Обоснования по использованию управленческих услуг, оказанных Компанией «В» не в целях облагаемого оборота в акте налоговой проверки не приведены.
Исходя из изложенного, следует, что исключение НДС из зачета в сумме 316,0 тыс.тенге по управленческим услугам, оказанным Компанией «В» в адрес Компании «А», а также сумма превышения НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату в сумме 290,0 тыс.тенге в указанной части, по результатам налоговой проверки является необоснованным.
2. Относительно исключения НДС из зачета по взаиморасчетам с Компанией «С»
Основанием для начисления обжалуемой суммы налога явилось нарушение статьи 400 Налогового кодекса отнесен в зачет НДС по взаиморасчетам с Компанией «С», который привлечен к административной ответственности по статье 280 Кодекса об административных правонарушениях (КоАП) за выписку фиктивных счетов-фактур с НДС в адрес Компании «А».
С данным выводом налогового органа Компания «А» не согласна, в связи с тем, что счет-фактура не может являться предметом оспаривания, так как оспаривается сделка. Сделки с Компанией «С» судом не признаны недействительными.
Компания «А» также отмечает, что взаиморасчеты с Компанией «С» осуществлялись до признания указанного поставщика банкротом.
Проверив доводы Компании «А», исследовав представленные налоговым органом материалы, уполномоченный орган пришел к следующим выводам.
Согласно нормам пункта 1 статьи 400 Налогового кодекса, отнесение НДС в зачет по приобретенным товарам (работам, услугам) производятся при наличии первичных документов, подтверждающих данные расходы, которые фиксируют факт совершения операции либо события, при условии, что они используются или будут использоваться в целях облагаемого оборота.
В рассматриваемом случае поставщиком Компанией «С» за период 2019г. в адрес Компании «А» выписаны ЭСФ на сумму оборота без НДС 68 669,4 тыс.тенге, НДС в сумме 8 240,3 тыс.тенге, итого на общую сумму 76 909,7 тыс.тенге.
Согласно статье 280 Кодекса Республики Казахстан «Об административных правонарушениях» (далее – КоАП РК) выписка налогоплательщиком фиктивного счета-фактуры — влечет штраф на субъектов малого предпринимательства в размере ста, на субъектов среднего предпринимательства — в размере двухсот, на субъектов крупного предпринимательства — в размере трехсот процентов от суммы налога на добавленную стоимость, включенной в счет-фактуру.
Фиктивным счетом-фактурой признается счет-фактура, выписанный плательщиком, не состоящим на регистрационном учете по налогу на добавленную стоимость, а равно лицом, фактически не производившим выполнение работ, оказание услуг, отгрузку товаров, и включающий в себя сумму налога на добавленную стоимость.
В рассматриваемом случае, налоговым органом Постановлением о наложении административного взыскания №104 от 24.12.2021г. Компания «С» привлечена к административной ответственности по статье 280 КоАП РК за выписку фиктивных счетов-фактур с НДС в адрес ряда компаний на общую сумму оборота 75 521,5 тыс.тенге, НДС в сумме 9 062,6 тыс.тенге, в том числе в адрес Компании «А» на сумму оборота 68 669,4 тыс.тенге, НДС в сумме 8 240,3 тыс.тенге. Сумма административного взыскания в размере 100% от суммы НДС, включенной в счета-фактуры составила 9 062,6 тыс.тенге.
Компанией «С» Постановление о наложении административного взыскания №104 от 24.12.2021г. не обжаловано, сумма административного штрафа не оплачена. Решением межрайонного экономического суда от 16.02.2021г. №3899 Компания «С» признана банкротом.
По результатам налоговой проверки НДС, отнесенный в зачет по взаиморасчетам с поставщиком Компанией «С» в сумме 8 071,3 тыс.тенге, исключен из зачета, сумма превышения НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату, определена в размере 8 071,3 тыс.тенге, при этом, основанием послужило наложение административного взыскания в отношении указанного поставщика за выписку фиктивных счетов-фактур с НДС.
Как выше указано, основанием для отнесения в зачет НДС в соответствии со статьей 400 Налогового кодекса является счет-фактура.
При этом, пунктом 6 статьи 400 Налогового кодекса установлено, что сумма налога на добавленную стоимость, не соответствующего положениям настоящей статьи, а также налога на добавленную стоимость, указанного в статье 402 настоящего Кодекса, признается суммой налога на добавленную стоимость, не относимого в зачет, за исключением случая, предусмотренного пунктом 7 настоящей статьи.
В рассматриваемом случае, Компания «С» привлечен к административной ответственности по статье 280 КоАП РК за выписку фиктивных счетов-фактур с НДС, в том числе адрес Компании «А».
Исходя из изложенного, следует, что исключение НДС из зачета в сумме 8 071,3 тыс.тенге по взаиморасчетам с Компанией «С», а также сумма превышения НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату в сумме 8 071,3 тыс.тенге, по результатам налоговой проверки является обоснованным.
В соответствии со статьей 73 Административного процедурно — процессуального кодекса Республики Казахстан в адрес Компании «А» 26.09.2022г. направлено предварительное решение, на которое участник административной процедуры предоставил письменное возражение. Доводы, изложенные в возражении Компании «А», рассмотрены при вынесении решения.
В соответствии с пунктом 1 статьи 182 Налогового кодекса по окончании рассмотрения жалобы уполномоченный орган выносит мотивированное решение с учетом решения Апелляционной комиссии.
По итогам заседания Апелляционной комиссии принято решение — отменить обжалуемое уведомление о результатах проверки в части исключения НДС из зачета по взаиморасчетам с Компанией «В», а также суммы превышения НДС, возвращенного из бюджета и не подтвержденного к возврату в указанной части, а в остальной части оставить без изменения.
Государственный язык
Даудың түрі: салық даулары
Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға
Салық түрі: ҚҚС қайтару
ҚР Қаржы министрлігі (бұдан әрі — уәкілетті орган) ҚҚС есептеу, сондай-ақ бюджеттен қайтарылған және қайтаруға расталмаған ҚҚС асып кету сомасы туралы Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі-салық органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға «А» Компаниясының апелляциялық шағымын алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, салық органы 01.01.2018ж. бастап 2021ж.31.12. дейінгі кезеңде қайтаруға ұсынылған ҚҚС сомаларының дұрыстығын растау мәселелері бойынша «А» Компаниясына тақырыптық салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 2021ж.07.06. хабарлама шығарылды. №80 Қазақстан Республикасының аумағында өндірілген тауарларға, орындалған жұмыстарға және көрсетілген қызметтерге 265 544,9 мың теңге сомасында ҚҚС есептеу туралы, есепке жатқызылатын ҚҚС-тың 710 476,8 мың теңге сомасында бюджетке төленуге жатпайтын, қайтаруға расталмаған есептелген салық сомасынан асып кету сомасы туралы, бюджеттен қайтарылған ҚҚС-тан асып кету туралы және қайтаруға расталмаған сомасы 302 544,4 мың теңге және өсімпұл 66 314,6 мың теңге.
«А» Компаниясы ҚҚС есептеу сомасы, сондай-ақ бюджеттен қайтарылған және қайтаруға расталмаған ҚҚС асып кету туралы салық органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда ол салық органының шешімінің күшін жоюды сұрайды.
1. «В» Компаниясының басқару қызметтері бойынша ҚҚС-ты есептен шығаруға қатысты
Салық кодексінің 400-бабының бұзылуы салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылмайтын «А» Компаниясының атына «В» Компаниясына көрсетілген басқару қызметтері бойынша ҚҚС есебіне жатқызылды.
Салық органының осы тұжырымымен «А» Компаниясы келіспейді, өйткені «В» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша шығыстар «В» Компаниясының тиісті бөлімдерінің басқару қызметтерін көрсетуі туралы мәліметтерді қамтитын тиісті құжаттармен расталған. Бұл ретте тексеру барысында есептерге егжей-тегжейлі мәлімет сұралмады.
Бұдан басқа, «А» Компаниясының бекітуі бойынша «В» Компаниясының басқарушылық қызметтері шығындарды қысқартуға, жұмыс тиімділігін арттыруға бағытталған.
Шағымда салықтық тексеру актісінде қабылданған шешімдерді (бұйрықтар, қорытындылар, ұсынымдар және т.б.) Құжаттамалық растаудың жоқтығы көрсетілгені атап өтілді, сонымен бірге салықтық тексеру жүргізу барысында көрсетілген құжаттарды ұсынуға сұрау салулар түскен жоқ.
«А» Компаниясы «В» Компаниясы компанияның тіркеу деректерінде көрсетілген жерде орналасқан, сондай-ақ орналасқан мекенжайы бойынша жоқ сенімсіз салық төлеушілер тізімінде жоқ деп мәлімдейді. Бұл ретте «Б» Компаниясына қарсы тексеру жүргізілмеді, өз кезегінде, көрсетілетін басқару қызметтерінің құнын, олардың көлемін және құжатталған шығындарды айқындау мүмкіндігі туралы тақырыптық тексерудің нәтижелері қарсы тексеру жүргізілмеді.
«А» Компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
ҚҚС асып кеткен сомалардың дұрыстығын растау бойынша тақырыптық тексерулер жүргізу ерекшеліктері Салық кодексінің 152-бабында айқындалған.
Салық кодексінің 152-бабының 10-тармағына сәйкес тақырыптық тексеру жүргізу барысында салық органы «Пирамида» талдамалық есебін талдау нәтижелері бойынша бұзушылықтар анықталған жағдайда өнім берушілердің атына салық кодексінің 114-бабы 2-тармағының 10) тармақшасында көзделген хабарламаны жібереді.
Бұл ретте, егер тексерілетін салық төлеушінің тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушісі басқа салық органында орналасқан жері бойынша тіркеу есебінде тұрса, тақырыптық тексеруді тағайындаған салық органы тиісті салық органына талдау нәтижелері бойынша анықталған тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді берушілердің бұзушылықтарды жою жөніндегі Салық кодексіне сәйкес шаралар қабылдау туралы сұрау салуды жібереді «Пирамида» аналитикалық есебі.
Салық кодексінің 152-бабының 11-тармағына сәйкес салық төлеуші (салық агенті) ұсынған ҚҚС бойынша салық есептілігін және (немесе) Ақпараттық жүйелер мәліметтерін зерделеу және талдау негізінде салық органдары жүзеге асыратын бақылау нәтижелері «Пирамида» талдамалық есебі болып табылады.
Салық кодексінің 152 бабы 12-тармағының 2-тармақшасына сәйкес тексерілетін салық төлеушінің өнім берушілері бойынша тақырыптық тексеру аяқталған күні «Пирамида» есебін талдау нәтижелері бойынша бұзушылықтар анықталған сомалар шегінде ҚҚС асып кетуін қайтару жүргізілмейді.
Бұдан басқа, Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 19.03.2018 жылғы №391 Бұйрығымен қосылған құн салығының асып кетуін қайтару ережесі (бұдан әрі — 2018ж.19.03. Ереже) бекітілгенін атап өткен жөн.
2018 жылғы 19.03. Ереженің 7-тармағына сәйкес қайтаруға ұсынылған ҚҚС асып кеткен сомалардың дұрыстығын, сондай-ақ бюджеттен қайтарылған, оған қатысты оңайлатылған қайтару тәртібі қолданылған ҚҚС сомаларының дұрыстығын растау бойынша тақырыптық тексеру жүргізу кезінде мемлекеттік кіріс органы тексерілетін салық кезеңі үшін ақпараттық жүйені қолдана отырып, тексерілетін көрсетілетін қызметті алушы бойынша талдамалық есепті қалыптастырады Жеткізушілер бойынша «Пирамида».
«Пирамида» есебі көрсетілетін қызметті алушының салық кодексінің 152-бабының 11-тармағында белгіленген ҚҚС бойынша салық есептілігін және (немесе) ақпараттық жүйелердің мәліметтерін зерделеу және талдау негізінде мемлекеттік кірістер органдары жүзеге асыратын бақылау нәтижелері болып табылады.
«Пирамида» есебін қалыптастыру тексерілетін көрсетілетін қызметті алушының тікелей жеткізушілері бойынша жүргізіледі.
Бұл ретте, 2018ж.19.03. Ережелерін 14-тармағының 2) тармақшасында тақырыптық тексеру аяқталған күні Салық кодексінің 152-бабының 12-тармағына сәйкес тексерілетін көрсетілетін қызметті алушының өнім берушілері бойынша «Пирамида» есебін талдау нәтижелері бойынша бұзушылықтар анықталған сомалар шегінде ҚҚС асып кетуін қайтару жүргізілмейді деп көзделген.
Салық кодексінің 431-бабы 5-тармағының бірінші бөлігіне сәйкес салық төлеуші декларацияда бюджеттен қайтарылған, бірақ кейіннен салықтық бақылау нәтижелері бойынша расталмаған қосылған құн салығының асып кету сомасын қайтару туралы талапты көрсеткен қосылған құн салығының асып кету сомасын салық төлеуші келіскен жағдайда бюджетке төлеуге тиіс. осы Кодекстің 96-бабы 2-тармағының екінші бөлігінің 1) тармақшасымен камералдық бақылау нәтижелері бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы хабарлама негізінде, немесе тексеру нәтижелері туралы хабарламалар.
Осылайша, ҚҚС асып кету сомаларының дұрыстығын растау бойынша тақырыптық тексерулер жүргізу тәртібі Салық кодексінің 152-бабында айқындалған, бұл ретте бюджеттен қайтарылған, бірақ кейіннен салықтық бақылау нәтижелері бойынша расталмаған ҚҚС асып кету сомасы бюджетке төленуге жатады. Оларға қатысты оңайлатылған қайтару тәртібі қолданылған салық төлеушілер бойынша Мемлекеттік кіріс органы тексерілетін салық кезеңі үшін ақпараттық жүйені қолдана отырып, тексерілетін көрсетілетін қызметті алушы бойынша тікелей жеткізушілер бойынша «Пирамида» талдамалық есебін қалыптастырады.
Қаралып отырған жағдайда «В» Компаниясының тікелей жеткізушісі бойынша «Пирамида» есебін талдау нәтижелері бойынша бұзушылықтар салықтық тексеру актісінде белгіленбеген.
Салық кодексінің 400-бабының 1-тармағына сәйкес Салық кодексінің 367-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес ҚҚС төлеуші болып табылатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алушының есепке жатқызылатын ҚҚС сомасы, егер олар пайдаланылса немесе пайдаланылса, алынған тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер үшін төлеуге жататын ҚҚС сомасы танылатынын атап өткен жөн осы тармақтың 1)-4) тармақшаларында көрсетілген және сату бойынша салық салынатын айналым мақсатында.
Салық кодексінің 400-бабына сәйкес ҚҚС-ты есепке жатқызу үшін шот-фактура негіз болып табылады.
Салық кодексінің 412-бабына сәйкес тауарларды, жұмыстарды, қызметтерді сату бойынша айналымдар жасау кезінде ҚҚС төлеушілер шот-фактураны жазуға міндетті.
Салық төлеуші шот-фактураларды қағаз жеткізгіште жазуға құқылы жағдайларды қоспағанда, шот-фактура электрондық нысанда жазып беріледі.
Электрондық нысандағы шот-фактура уәкілетті орган айқындаған тәртіппен және нысан бойынша электрондық шот-фактуралардың ақпараттық жүйесінде жазып беріледі.
Салық кодексінің 412-бабының 12 — тармағында шот-фактура заңды тұлғалар үшін-атауы мен ұйымдық-құқықтық нысанын көрсететін мөрмен, сондай-ақ басшы мен бас бухгалтердің қолдарымен куәландырылатыны көзделген.
Шот-фактура салық төлеушінің шешімімен уәкілеттік берілген қызметкердің қолымен куәландырылуы мүмкін.
Салық кодексінің 190-бабына сәйкес салық есебі Бухгалтерлік есеп деректеріне негізделген. Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленеді.
«Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы» Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Бухгалтерлік есеп туралы Заң) 7-бабының 1-тармағына сәйкес бухгалтерлік құжаттама бастапқы құжаттарды, бухгалтерлік есеп тіркелімдерін, қаржылық есептілікті және есеп саясатын қамтиды. Бухгалтерлік жазбалар бастапқы құжаттар негізінде жүргізіледі.
Осылайша, сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша ҚҚС есепке жатқызу, егер олар салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылса немесе пайдаланылса, осы шығыстарды растайтын шот-фактура болған кезде жүргізіледі. Бұл ретте бастапқы есепке алу құжаттамасын жүргізу бухгалтерлік есеп туралы Заңның талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.
Қарастырылып отырған жағдайда «А» Компаниясына тақырыптық тексеру 2021 жылғы 4 тоқсандағы ҚҚС бойынша декларацияда көрсетілген ҚҚС асып кетуін қайтару туралы талап негізінде 2018ж.01.01. бастап 2021ж.31.12. дейінгі кезеңде жүргізілді.
Салықтық тексеру нәтижелері бойынша «В» Компаниясы көрсеткен басқару қызметтері бойынша ҚҚС есебінен 316 069,3 мың теңге сомасында Алып тасталды, сондай-ақ бюджеттен қайтарылған және көрсетілген өнім беруші бойынша қайтаруға расталмаған ҚҚС асып кету сомасы 290 001,9 мың теңге мөлшерінде айқындалды.
«А» Компаниясы (Тапсырыс беруші) және «В» Компаниясы (Орындаушы) қол қойылған сәттен бастап күшіне енетін және белгісіз мерзім ішінде қолданыста болатын 2014ж.04.09. бастап шарт (бұдан әрі – 2014ж.04.09. Шарт) жасасқанын көрсету қажет.
2014жылғы 04.09. Шарттың 1.1-тармағымен Орындаушы стратегиялық, өндірістік және инвестициялық жоспарлау, өндірістік операцияларды бақылау, қаржы институттарымен жұмыстың рентабельділігін арттыру және стратегиялық сипаттағы өзге де қызметтер (Бұдан әрі – Кызметтер) саласында «А» Компаниясының басқарушылық қызметтерін көрсету бойынша міндеттемелерді өзіне қабылдайтыны айқындалды, «А» Компаниясы өз Кызметінде нұсқауларды қабылдауға және пайдалануға міндеттенеді, Орындаушы ұсынған, сондай-ақ қызметтерді орындаушы тиісті түрде көрсеткен жағдайда осы Шартта көзделген тәртіппен және шарттарда төлеуге міндетті.
2014ж.04.09. Шарттың 4.1-тармағында қызмет көрсету үшін «А» Компаниясы Орындаушы қоятын төлем шоттарының негізінде Орындаушыға ай сайын 57 515,0 мың теңге көлемінде ҚҚС-сыз сыйақы төлейтіні көзделген. ҚҚС төлеу Қазақстан Республикасының Салық кодексіне сәйкес жүргізіледі.
2014ж.04.09. Шарттың 3.1-тармағына сәйкес тараптар осы Шарт бойынша көрсетілетін қызметтердің күнделікті негізде ұсынылатынын және тұрақты, үздіксіз, ұзаққа созылатын сипатқа ие екенін мойындайды. Осыған байланысты, Тараптар қызмет көрсету фактісі тоқсанына бір рет қойылатын, Шартқа №1 қосымшада көрсетілген нысан мен мазмұн бойынша екі данада ресімделетін актімен, сондай-ақ көрсетілген қызметтерді қабылдау-тапсыру актісіне қоса берілетін көрсетілген қызметтер туралы есеппен қоса берілетінін мойындайды.
Осылайша, 2014 жылғы 04.09. Шартта «В» компаниясы Тараптар арасында келісілген ай сайынғы сыйақыны төлей отырып, «А» компаниясына басқару қызметтерін көрсету бойынша міндеттемелерді өзіне қабылдайтыны айқындалған.
2018-2021 жылдар кезеңінде «В» Компаниясына көрсетілген қызметтерге сәйкес, «А» Компаниясының атына айналым сомасы 2 685 974,6 мың теңге, ҚҚС сомасы 322 317,0 мың теңге, жалпы сомасы 3 008 291,6 мың теңге шот-фактуралар мен электрондық шот-фактура (ЭШФ) қойылды.
Салықтық тексеру нәтижелері бойынша шот-фактураларды жазып беру тәртібіне қатысты бұзушылықтар, сондай-ақ «В» Компаниясы өнім беруші жазып берген шот-фактураларда көрсетілген ҚҚС сомаларының сәйкессіздіктері белгіленбегенін атап өту қажет.
Сонымен қатар, осы өнім берушімен өзара есеп айырысу бойынша салықтық тексеру актісінің нәтижелері бойынша 316 069,3 мың теңге мөлшерінде ҚҚС сомасы мынадай негіздер бойынша есептен шығарылды:
— көрсетілген қызметтердің құнын айқындау мүмкін невозможстігі, көрсетілген басқарушылық қызметтер туралы есепте көрсетілген қызметтердің нақты сипаты ашылмаған, өйткені оларда өткізілген іс-шаралардың нақты көлемі, сипаты, жасалған күні мен мақсаттары туралы мәліметтер жоқ. Орындалған жұмыстар актісінің атауында нақтылаусыз тек «басқару қызметтері» көрсетілген;
— «В» Компаниясы «А» Компаниясының жалғыз сатып алушысына басқару қызметтерін көрсетті;
— «В» Компаниясы орналасқан Заңды мекенжай бойынша орналасқан «А» Компаниясының өкілдігі;
— 2022ж.04.05. бастап аумақтық салық органына «А» Компаниясының атына «В» Компаниясының басқару қызметтерін көрсету фактісін растау мәніне қарсы тексеру жүргізуге жіберілген сұрау салу бойынша осы сұрау салу «В» Компаниясының заңды мекенжайы бойынша болмауына байланысты тоқтатылды.
Жоғарыда айтылғандай, «В» Компаниясы «А» компаниясының атына 2018-2021жж. кезеңінде 04.09.2014 ж. жасалған шарт негізінде басқарушылық қызметтер көрсетілді.
Көрсетілген қызметтер шеңберінде «А» Компаниясының атына Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары-Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2019ж.22.04. Бұйрығымен бекітілген Электрондық шот-фактуралардың ақпараттық жүйесінде электрондық нысанда шот-фактураны жазып беру қағидаларына сәйкес 2018 ж. кезеңінде қағаз жеткізгіштегі шот — фактуралар және электрондық нысанда жазып берілді №370 (бұдан әрі-Ереже) 2019-2021жж.
Салық органы ұсынған орындалған жұмыстардың актілеріне сәйкес (Р-1 нысаны), 2-бағанда (жұмыстардың (көрсетілетін қызметтердің) атауы) тиісті кезеңдегі басқарушылық қызметтер көрсетілген, 4-бағанда (ғылыми зерттеулер, маркетингтік, консультациялық және өзге де қызметтер туралы есеп туралы мәліметтер (күні, нөмірі, беттер саны)) «Есеп көрсетіледі тиісті беттерде көрсетілген қызметтер туралы. Салықтық тексеруге тиісті кезең үшін «Көрсетілген басқару қызметтері туралы есептер» ұсынылды, онда өз кезегінде «Мазмұны», «Атауы, мақсаттары», «Іс-шаралар», «Орындалған жұмыстардың сипаттамасы» және т. б. көрсетіледі.
Салықтық тексеру актісінде мынадай көрсетілген қызметтер іріктеп көрсетілгенін атап өткен жөн:
Осылайша, «А» Компаниясы салықтық тексеруге шот-фактураларды, орындалған жұмыстардың актілерін, тиісті кезеңдегі көрсетілген қызметтер туралы есептерді, өз кезегінде көрсетілген басқару қызметтері туралы есептерде ұсынды, орындалған жұмыстар сипатталған тиісті ақпарат ашылды. Бұл ретте көрсетілген қызметтер бойынша құн 2014ж.04.09. жасалған шарт негізінде сыйақы төлеу түрінде көзделген.
Сонымен қатар, «А» Компаниясы шағымға «В» Компаниясы 2018 жылғы 2 тоқсан, 2018 жылғы 4 тоқсан, 2020 жылғы 4 тоқсан, 2021 жылғы 1 тоқсан, 2021 жылғы 2 тоқсан үшін көрсеткен басқарушылық қызметтер бойынша есепке ішінара қосымшалар қоса берілген, онда көрсетілген қызметтер егжей-тегжейлі сипатталған, өткізілген іс-шаралар көрсетілген, атап айтқанда, заң шығару қызметі, орындалған жұмыстардың сипаттамасы, Жобаның «А» Компаниясы қызметінің нәтижесіне әсері, түпкі пайдаланушы, түпкілікті нәтиже, жобаның мақсаты, жоба кезеңінің мақсаты, тиісті кезеңде не істелгені және т. б.
Сондай-ақ, «А» Компаниясының бекітуі бойынша салық органы салықтық тексеру жүргізу барысында сұратылмаған құжаттардың көшірмелері (бұйрықтар, хаттамалар, нұсқаулықтар және т. б.) қоса берілген.
Осы құжаттарға сәйкес бизнес-процестің қажетті түрі айқындалады, жоба менеджері, жауапты орындаушылар, эксперименттік (мәтіндік) іс-шараларды өткізу, жобаларды бақылау және жетекшілік ету жүктелетін жобалар кезеңдерінің мерзімдері, кестелері, есептер, презентациялар, байланыс тобының қатысушылары, сондай-ақ бағыттар бойынша сектор бекітіледі.
Бұл ретте, жобаның белгілі бір секторына байланысты байланыс тобының қатысушыларына қатысты «А» Компаниясының бұйрықтарына қажетті жұмыстардың жүргізілуін көрсете отырып, «В» Компаниясының қызметкерлері енгізілді.
Осыған байланысты, көрсетілген қызметтердің құнын айқындау мүмкін настігіне салықтық тексеру актісінде, сондай-ақ қызметтер көрсету туралы есептерде көрсетілген қызметтердің нақты сипаты ашылмағанын көрсету негізсіз болып табылады.
«В» Компаниясының заңды мекен-жайы бойынша орналасқан жеріне қатысты салық органы ұсынған жалдау шарттарының көшірмелеріне сәйкес «А» Компаниясы «В» Компаниясымен кеңсе үй-жайларын қосалқы жалдау шартын жасасқаны анықталғанын көрсету қажет.
Салықтық тексеру актісінен «А» Компаниясының атына «В» Компаниясының басқару қызметтерін көрсету фактісін растау нысанасына қарсы тексеру «В» Компаниясының заңды мекенжайы бойынша болмауына байланысты жүргізілмегені шығады.
Мемлекеттік кірістер комитетінің ақпаратына сәйкес, аумақтық салық органы «В» Компаниясының тікелей жеткізушісі бойынша қарсы тексеру жүргізуге сұрау салуды заңсыз тоқтатты.
Бұдан басқа, аумақтық салық органы жүргізген салықтық тексеру актісі бойынша тіркеу деректерінде көрсетілген мекенжайға сәйкес «В» Компаниясының орналасқан жері расталды.
«В» Компаниясы 2014ж.01.10. бастап ҚҚС төлеуші болып табылады, тіркеу деректеріне сәйкес қызметтің негізгі түрі коммерциялық қызмет және басқару мәселелері бойынша кеңес беру болып табылады. Көрсетілген өнім беруші сенімсіз салық төлеушілер тізіміне енгізілмеген, ТжКБ АЖ деректеріне сәйкес 2018ж.01.01. бастап төленген ҚҚС жалпы сомасы 210 879,6 мың теңгені құрайды, 2018ж. кезеңінде берілген салық есептілігі (200.00 — нысан) негізінде қызметкерлердің орташа саны 36; 2019ж. – 33; 2020ж. — 33; 2021ж. – 24, бұдан басқа, ҚР БСАЖ деректері бойынша ҚҚС бойынша салық есептілігін ұсынбау туралы хабарламалар (ҚҚС бойынша декларация 300.00-нысан) ҚР заңнамасында белгіленген мерзімде жіберілмеген.
Осылайша, Салық кодексінің 400 және 412-баптарының нормаларын ескере отырып, «В» Компаниясы 2018-2021жж. кезеңінде көрсеткен басқару қызметтері бойынша ҚҚС, «А» Компаниясы негізді түрде есепке алынды.
«В» Компаниясы салық салынатын айналым мақсатында көрсетпеген басқару қызметтерін пайдалану жөніндегі негіздемелер салықтық тексеру актісінде келтірілмеген.
Баяндалғанды негізге ала отырып, «А» Компаниясының атына «В» Компаниясы көрсеткен басқару қызметтері бойынша 316,0 мың теңге сомасындағы ҚҚС-ты есептен шығару, сондай-ақ бюджеттен қайтарылған және көрсетілген бөлікте 290,0 мың теңге сомасында қайтаруға расталмаған ҚҚС асып кету сомасы салықтық тексеру нәтижелері бойынша мыналар болып табылады негізсіз.
2. «С» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша есептен ҚҚС алып тастауға қатысты
Салық кодексінің 400-бабын бұзу салықтың шағымданған сомасын есептеу үшін негіз болып табылды, ол «А» Компаниясының атына ҚҚС-пен жалған шот-фактуралар жазғаны үшін әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің (ӘҚБтК) 280-бабы бойынша әкімшілік жауаптылыққа тартылған «С» Компаниясымен өзара есеп айырысу бойынша ҚҚС есебіне жатқызылды.
«А» Компаниясы салық органының осы тұжырымымен келіспейді, себебі шот-фактура дауласу нысаны бола алмайды, өйткені мәміле даулы. Сотпен «С» Компаниясымен мәмілелер жарамсыз деп танылған жоқ.
«А» Компаниясы сондай-ақ «С» Компаниясымен өзара есеп айырысу көрсетілген өнім беруші банкрот деп танылғанға дейін жүзеге асырылғанын атап өтеді.
«А» Компаниясының дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттегеннен кейін уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Салық кодексінің 400 — бабы 1-тармағының нормаларына сәйкес сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша ҚҚС есепке жатқызу операция не оқиғаның жасалу фактісін тіркейтін осы шығыстарды растайтын бастапқы құжаттар болған кезде, олар салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылған немесе пайдаланылатын жағдайда жүргізіледі.
Қаралып отырған жағдайда өнім беруші «С» Компаниясымен 2019 жылғы кезеңде «А» Компаниясының атына ҚҚС-сыз айналым сомасына 68 669,4 мың теңге, 8 240,3 мың теңге сомасында ҚҚС жазылды, жалпы сомасы 76 909,7 мың теңге.
Қазақстан Республикасының «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Кодексінің (бұдан әрі-ҚР ӘҚБтК) 280-бабына сәйкес салық төлеушінің жалған шот-фактураны жазып беруі — шағын кәсіпкерлік субъектілеріне — жүз, орта кәсіпкерлік субъектілеріне — екі жүз, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне-қосылған құн салығы сомасының үш жүз пайызы мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады шот-фактураға.
Қосылған құн салығы бойынша тіркеу есебІнде тұрмаған төлеуші, сол сияқты жұмыстарды орындауды, қызметтер көрсетуді, тауарларды тиеп-жөнелтуді іс жүзінде жүргізбеген және қосылған құн салығының сомасын қамтитын тұлға жазып берген шот-фактура жалған шот-фактура деп танылады.
Қаралып отырған жағдайда салық органы 24.12.2021 ж. №104 әкімшілік жаза қолдану туралы қаулысымен «С» Компаниясы ҚР ӘҚБтК-нің 280-бабы бойынша айналымның жалпы сомасы 75 521,5 мың теңге, ҚҚС сомасы 9 062,6 мың теңге болатын бірқатар компаниялардың атына ҚҚС салынған жалған шот-фактураларды жазып бергені үшін әкімшілік жауапкершілікке тартылды, оның ішінде оның ішінде «А» Компаниясының атына айналым сомасы 68 669,4 мың теңге, ҚҚС сомасы 8 240,3 мың теңге. Шот-фактураларға енгізілген ҚҚС сомасының 100% мөлшерінде әкімшілік өндіріп алу сомасы 9 062,6 мың теңгені құрады.
«С» Компаниясы 2021ж.24.12. №104 әкімшілік жаза қолдану туралы Қаулыға шағымданбаған, әкімшілік айыппұл сомасы төленбеген. Ауданаралық экономикалық соттың 2021ж.16.02. №3899 шешімімен «С» Компаниясы банкрот деп танылды.
Салықтық тексеру нәтижелері бойынша 8 071,3 мың теңге сомасында «С» компаниясымен өнім берушімен өзара есеп айырысу бойынша есепке жатқызылған ҚҚС есептен шығарылды, бюджеттен қайтарылған және қайтаруға расталмаған ҚҚС асып кеткен сомасы 8 071,3 мың теңге мөлшерінде айқындалды, бұл ретте көрсетілген сомаға қатысты әкімшілік жаза қолдану негіз болды ҚҚС-пен жалған шот-фактураларды жазып бергені үшін жеткізуші.
Жоғарыда көрсетілгендей, шот-фактура Салық кодексінің 400-бабына сәйкес ҚҚС-ты есепке жатқызу үшін негіз болып табылады.
Бұл ретте, Салық кодексінің 400-бабының 6-тармағында осы Баптың ережелеріне сәйкес келмейтін қосылған құн салығының, сондай-ақ осы Кодекстің 402-бабында көрсетілген қосылған құн салығының сомасы, осы баптың 7-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, есепке жатқызылмайтын қосылған құн салығының сомасы деп танылатыны белгіленген.
Қаралып отырған жағдайда «С» Компаниясы ҚҚС-пен жалған шот-фактураларды, оның ішінде «А» Компаниясының мекенжайын жазып бергені үшін ҚР ӘҚБтК-нің 280-бабы бойынша әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
Баяндалғанды негізге ала отырып, «С» Компаниясымен өзара есеп айырысулар бойынша 8 071,3 мың теңге сомасында ҚҚС-ты есептен шығару, сондай-ақ бюджеттен қайтарылған және 8 071,3 мың теңге сомасында қайтаруға расталмаған ҚҚС-ты ұлғайту сомасы салықтық тексеру нәтижелері бойынша негізді болып табылады.
Қазақстан Республикасы Әкімшілік рәсімдік — процестік кодексінің 73-бабына сәйкес 26.09.2022 Ж. «А» компаниясының атына алдын ала шешім жолданды, оған әкімшілік рәсімге қатысушы жазбаша қарсылық білдірді. «А» компаниясының қарсылығында баяндалған дәлелдер шешім шығару кезінде қаралды.
Салық Кодексінің 182-бабының 1-тармағына сәйкес шағымды қарау аяқталғаннан кейін уәкілетті орган апелляциялық комиссияның шешімін ескере отырып, дәлелді шешім шығарады.
Апелляциялық комиссия отырысының қорытындысы бойынша «В» Компаниясымен өзара есеп айырысулар бойынша есептен ҚҚС алып тастау бөлігінде тексеру нәтижелері туралы шағымданатын хабарламаның, сондай — ақ бюджеттен қайтарылған және көрсетілген бөлікте қайтаруға расталмаған ҚҚС асып кету сомасының күшін жою, ал қалған бөлігінде өзгеріссіз қалдыру туралы шешім қабылданды.
Автор: Madina Kuatbekova