КПН расходы не связаны с осуществлением деятельности, направленной на получение дохода

Вид спора: налоговые споры

Категория налогоплательщика: юридическое лицо

Вид налога: КПН, НДС

Министерством финансов РК (далее-уполномоченный орган) получена апелляционная жалоба Компании «В» на уведомление о результатах проверки территориального Департамента государственных доходов (далее – налоговый орган) о начислении корпоративного подоходного у источника выплаты (КПН) и налога на добавленную стоимость (НДС).

Как следует из материалов дела, налоговым органом проведена комплексная налоговая проверка Компании «В» по вопросу правильности исчисления и своевременности уплаты налогов и других обязательных платежей в бюджет за период с 01.01.2018г. по 31.12.2020г. по результатам которой вынесено уведомление о начислении КПН в сумме 14 906,8  тыс.тенге, пени в сумме 793,1 тыс.тенге, НДС в сумме 5 258,8 тыс.тенге и пени в сумме 932,3 тыс.тенге.

Компания «В», не согласившись с выводами налогового органа, обратилась с апелляционной жалобой, в которой просит отменить решение налогового органа и приводит следующие доводы.

Относительно исключения из вычетов расходов и НДС из зачета по аренде парковочных мест.

В жалобе указано о несогласии с исключением из вычетов за 2018г. расходов в сумме 22 436,7 тыс.тенге и НДС по ним из зачета поскольку эти расходы включают затраты по аренде офисного помещения в сумме 19 914,2 тыс.тенге и по аренде парковочных мест в сумме 2 522,4 тыс.тенге.

Также Компания «В» не согласна с исключением из вычетов за 2020г. расходов по аренде парковочных мест в сумме 3 766,1 тыс.тенге и НДС по ним из зачета.

Компания «В» считает, что данные расходы связаны с осуществлением деятельности, направленной на получение дохода и использованы в целях облагаемого оборота.

Кроме того, в жалобе отмечено, что за 2018г. среднегодовая численность работников Компании «В» составила 127 человек и на балансе предприятия числилось одно транспортное средство в собственности и 6 машин взятых в аренду.

Из акта налоговой проверки следует, что Компанией «В» в нарушении  положений статей 242, 264, подпункта 1) пункта 2 статьи 404 Налогового кодекса, отнесены на вычеты расходы за 2018 год в сумме 22 436,7 тыс.тенге, за 2020 год в сумме 3 766,1 тыс.тенге по аренде парковочных мест и НДС в зачет по ним за 4 квартал 2018г. в сумме 111,3 тыс.тенге, за 1 квартал 2019г. в сумме 136,6 тыс.тенге, за 2 квартал 2019г. в сумме 96,4 тыс.тенге, за 3 квартал 2019г. в сумме 130,6 тыс.тенге, за 4 квартал 2019г. в сумме 118,9 тыс.тенге, за 1 квартал 2020г. в сумме 125,3 тыс.тенге, за 2 квартал 2020г. в сумме 106,1 тыс.тенге, за 3 квартал 2020г. в сумме 106,1 тыс.тенге, за 4 квартал 2020г. в сумме 114,4 тыс.тенге,  как не связанных с деятельностью, направленной на получение дохода и не в целях облагаемого оборота.

В ходе рассмотрения жалобы установлено следующее.

Согласно пунктам 1 и 3 статья 242 Налогового кодекса расходы налогоплательщика в связи с осуществлением деятельности, направленной на получение дохода, подлежат вычету при определении налогооблагаемого дохода с учетом положений, установленных настоящей статьей и статьями 243 — 263 Налогового кодекса, за исключением расходов, не подлежащих вычету в соответствии с настоящим Кодексом.

Вычеты производятся налогоплательщиком по фактически произведенным расходам при наличии документов, подтверждающих такие расходы, связанные с его деятельностью, направленной на получение дохода.

Подпунктом 1) статьи 246 Налогового кодекса предусмотрено, что  вычету не подлежат затраты, не связанные с деятельностью, направленной на получение дохода.

В соответствии с пунктом 1 статьи 400 Налогового кодекса суммой налога на добавленную стоимость, относимого в зачет получателем товаров, работ, услуг, являющимся плательщиком налога на добавленную стоимость в соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 367 Налогового кодекса, признается сумма налога на добавленную стоимость, подлежащего уплате за полученные товары, работы и услуги, если они используются или будут использоваться в целях облагаемого оборота по реализации.

Согласно подпункту 1) пункта 1 статьи 402 Налогового кодекса налога на добавленную стоимость, не относимым в зачет, признается налог на добавленную стоимость, который подлежит уплате в связи с получением товаров, работ, услуг, которые используются или будут использоваться в целях необлагаемого оборота, если плательщиком налога на добавленную стоимость применяется метод через ведение раздельного учета в соответствии со статьями 407 и 409 Налогового кодекса.

Таким образом, отнесение на вычеты расходов по товарам, работам, услугам производится при наличии подтверждающих первичных документов, фиксирующих факт совершения операции либо события, при условии, что данные расходы были направлены на получение дохода, а НДС относится в зачет по таким расходам при условии, если они используются или будут использоваться в целях облагаемого оборота. При этом ведение первичной учетной документации осуществляется в соответствии с требованиями Закона о бухгалтерском учете, в том числе по фиксированию факта совершения операции либо события.

В рассматриваемом случае, Компания «В» по договору аренды нежилого помещения №МР/2018/002 от 01.01.2018г., заключенного с Компания «М», приняло во временное возмездное владение и пользование (аренду) нежилое помещение, общей площадью 1 199,06 кв. метров. На основании указанного договора в адрес Компании «В» за 2018г. выставлены 18 счетов-фактур на сумму 22 436,7 тыс.тенге, НДС в сумме 2 692,4 тыс.тенге, в том числе:

— по аренде офисного помещения 7 счетов-фактур на сумму 19 914,2 тыс.тенге, НДС в сумме 2 389,7 тыс.тенге;

— по аренде парковочных мест 11 счетов –фактур на сумму 2 522,4 тыс.тенге, НДС в сумме 302,6 тыс.тенге.

За 2019г. по аренде парковочных мест выставлены 12 счетов-фактур на сумму 4 021,7 тыс.тенге, НДС в сумме 482,6 тыс.тенге.

Также за 2020г. по аренде парковочных мест выставлены 12 счетов-фактур на сумму 3 766,1 тыс.тенге, НДС в сумме 451,9  тыс.тенге.

Следует отметить, что Компанией «В» с Компанией «В» по указанным счетам-фактурам были подписаны соответствующие акты выполненных работ (оказанных услуг).

Согласно описательной части акта налоговой проверки основанием для исключения из вычетов расходов по аренде парковочных мест послужило не связанность данных затраты, с деятельностью, направленной на получение дохода и не использованы в целях облагаемого оборота.

При этом следует указать, что в акте налоговой проверки некорректно указаны затраты по аренде парковочных мест за 2018г. в сумме 22 436,7 тыс.тенге, поскольку согласно представленных документ из указанной суммы расходы по аренде парковочных мест составили сумму 2 522,4 тыс.тенге, остальная часть в сумме 19 914,2 тыс.тенге приходиться на аренду офисного помещения.

Необходимо отметить, что согласно форм налоговой отчетности (ф.200.00, ф.100.00) за 2018г. и 2020г. среднегодовая численность работников Компании «В» составила 127 и 135 человек, фонд заработной платы 466 505,2 тыс.тенге и 495 084,9 тыс.тенге соответственно. При этом, совокупный годовой доход за 2018г. составил сумму 1 374 655,5 тыс.тенге и за 2020г. — 1 063 885,0 тыс.тенге.

Таким образом, расходы Компании «В» по аренде офисного помещения для организации рабочих мест сотрудников понесены в связи с осуществлением деятельности, направленной на получение дохода и использованы в целях облагаемого оборота по реализации.

Относительно расходов по аренде парковочных мест следует указать, что Компанией «В»  к жалобе приложены копии следующих договоров:

— от 21.05.2018г.  по аренде парковочных мест №30, 31, 32, 36, 48, 89 (всего 6 паркомест) на сумму 240,0 тыс.тенге (40,0 тыс.тенге за одно паркоместо):

— № от 06.05.2019г.  по аренде парковочных мест №1, 23, 24, 25, 27, 29, 30, 31, 32, 34, 36, 37, 43, 44, 46, 47, 48, 49, 88, 89,91 (всего 20 паркомест) на сумму 300,0 тыс.тенге (15,0 тыс.тенге за одно паркоместо);

— № от 11.05.2019г.  по аренде парковочных мест №25, 27, 29, 30, 31, 32, 43, 44, 46, 47, 48, 49, 50, 79, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89 (всего 22 паркомест) на сумму 30,0 тыс.тенге (15,0 тыс.тенге за одно паркоместо);

Также, Компанией «В» к возражению от 12.04.2022г. к предварительному решению приложены копии 5 договоров ареды по предоставлению автотранспорта в количестве 6 штук.

При этом, необходимо отметить, что из указанных договоров, только два договора предусматривают аренду автомобилей с экипажем. В остальных договорах этот вопрос не урегулирован. Кроме того, в представленных договорах отсутствует механизм и порядок предоставления в аренду автомобилей и их использования, режим работы.

Также, следует указать, что отсутствуют документы, подтверждающие фактическое использование указанных автомобилей в предпринимательской деятельности Компании «В», а именно документы (приказы) по закреплению автомобилей за определенными должностными лицами, либо подразделениями предприятия, положение по регламенту использования автомобилей в производственной деятельности, путевые листы.

Кроме того, следует отметить, что Компанией «В» арендовано в 2019г. 20 паркомест, в 2020г. 22 паркоместа, тогда как в указанных периодах, согласно выставленных счетов-фактур и актов выполненных работ по аренде автотранспорта, фактически в эксплуатации находилось 6 и 4 автомобилей, соответственно.

Также Компанией «В» не представлен перечень сотрудников предприятия, использовавших дополнительные парковочные места, коллективный договор, предусматривающий обеспечение сотрудников Компанией «В» парковочными местами.

Таким образом, в связи с отсутствием документов, подтверждающих, что расходы по аренде парковочных мест связаны с осуществлением деятельности Компании «В», направленной на получение дохода, а также осуществлены в целях  облагаемого оборота, результаты налоговой проверки не подлежат пересмотру.

Соответственно, результаты проверки по исключению из вычетов расходов по аренде парковочных мест и НДС по ним из зачета, является обоснованными.

При этом, исключение по результатам проверки из вычетов расходов Компанией «В» по аренде офисного помещения в сумме 19 914,2 тыс.тенге за 2018г. и НДС из зачета в сумме 18,1 тыс.тенге (счет-фактура №000001155 от 29.12.2018г.) за 4 квартал 2018г. на основании статей 242 и 400 Налогового кодекса, является необоснованными.

Относительно уменьшения вычетов по членским взносам в Национальную палату «Атамекен»

В жалобе Компании «В» указано, что проверяющим за 2018г. исключены из вычетов членские взносы в Национальную палату «Атамекен» (далее – НПП) в сумме 8 496,4 тыс.тенге, при этом допущена арифметическая ошибка, в результате которой неправомерно завышена сумма исключенного вычета по членским взносам.

Общая сумма уплаченных членских взносов за период 2015-2018гг. составила в сумме 9 319,2 тыс.тенге, в том числе членские взносы за 2018г. составили в сумме 1 214,5 тыс.тенге. При этом, Компанией «В» фактически отнесены на вычеты 8 104,7 тыс.тенге (9 319,2 – 1 214,5),  а не 8 496,4 тыс.тенге как отражено в акте налоговой проверки, соответственно, необходимо увеличить вычеты на сумму 391,6 тыс.тенге, в связи с арифметической ошибкой.

В жалобе отмечено, что согласно пункту 10 статьи 243 Налогового кодекса суммы членских взносы относятся на вычет в размере начисленных в пределах уплаченных, при этом Компания «В» не относило на вычет в 2015, 2016, 2017 годах начисленные членские взносы в НПП поскольку  оплата произведена 30.05.2018г.

Из акта налоговой проверки следует, что Компанией «В» в нарушение подпункта 2) пункта 10 статьи 243 Налогового кодекса  отнесены на вычеты в 2018г. членские взносы в Национальную палату «Атамекен в сумме 8 496,4 тыс.тенге, начисленные за 2015-2017гг.

В рамках рассмотрения жалобы установлено следующее:

В соответствии с пунктом 3 статьи 242 Налогового кодекса вычеты производятся налогоплательщиком по фактически произведенным расходам при наличии документов, подтверждающих такие расходы, связанные с его деятельностью, направленной на получение дохода.

Согласно подпункту 2) пункта 10 статьи 243 Налогового кодекса вычету подлежат членские взносы субъектов частного предпринимательства, уплаченные налогоплательщиком Национальной палате предпринимателей Республики Казахстан в размере, не превышающем предельный размер обязательных членских взносов, утвержденный Правительством РК.

Таким образом, налоговым законодательством предусмотрено отнесение на вычеты членских взносов субъектов частного предпринимательства, уплаченных налогоплательщиком НПП в размере, не превышающем предельный размер и при наличии документов, подтверждающих такие расходы.

Постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2013 года № 1560 утверждены следующие предельные размеры обязательных членских взносов в НПП:

— для субъектов предпринимательства с совокупным годовым доходом за календарный год, предшествующий отчетному календарному году, свыше 60 000 МРП и не превышающим 1 500 000 МРП, установленного законом о республиканском бюджете и действующего на 1 января календарного года, предшествующего отчетному календарному году, — в размере 160 МРП на 1 января отчетного календарного года;

— для субъектов предпринимательства с совокупным годовым доходом за календарный год, предшествующий отчетному календарному году, свыше 1 500 000 МРП, установленного законом о республиканском бюджете и действующего на 1 января календарного года, предшествующего отчетному календарному году, — в размере 4 000 МРП на 1 января отчетного календарного года.

Согласно пунктам 4 и 5 статьи 29 Закона Республики Казахстан «О национальной палате предпринимателей Республики Казахстан» национальная палата выставляет счет субъектам предпринимательства для осуществления расчета по обязательному членскому взносу на основании сведений, представленных органом государственных доходов в порядке, установленном Кодексом Республики Казахстан «О налогах и других обязательных платежах в бюджет» (Налоговый кодекс).

Субъекты предпринимательства уплачивают обязательные членские взносы равными долями не позднее 25 мая, 25 августа, 25 ноября текущего года на основании выставленного Национальной палатой счета.

В рассматриваемом случае совокупный годовой доход Компании «В» за календарный год, предшествующий отчетному календарному году, составил:

а) в 2015г. — свыше 60 000 МРП и не превышающим 1 500 000 МРП:

— 2014г. совокупный годовой доход составил 116 914,3 тыс.тенге, сумма членских взносов в 2015г. составила 158,5 тыс.тенге (предельный размер =160*  МРП 1852 тенге = 296,3 тыс.тенге);

б) в 2016г., 2017г. и 2018г. — свыше 1 500 000 МРП:

— 2015г. совокупный годовой доход составил 3 064 226,1 тыс.тенге, сумма членских взносов в 2016г. составила 1 071,1 тыс.тенге (предельный размер = 4000* МРП 1982 тенге = 7 928,0 тыс.тенге);

— 2016г. совокупный годовой доход составил 12 651 682,3 тыс.тенге, сумма членских взносов в 2017г. составила 6 875,0 тыс.тенге (предельный размер = 4000* МРП 2121 тенге = 8 484,0 тыс.тенге);

— 2017г. совокупный годовой доход составил 3 977 465,0 тыс.тенге, сумма членских взносов в 2018г. составила 1 214,5 тыс.тенге (предельный размер = 4000* МРП 2405 тенге = 9 620,0 тыс.тенге).

Оплата произведена на основании счетов, выставленных НПП № 2332 от 25.05.2018г. (обязательный членский взнос за 2015г. в сумме 158,5 тыс.тенге), № 0246 от 25.05.2018г.        (обязательный членский взнос за 2016г.

в сумме 1 071,1 тыс.тенге),   № 0128 от 25.05.2018г.        (обязательный членский взнос за 2017г. в сумме 6 875,0 тыс.тенге),          № 0305 от 25.05.2018г. (обязательный членский взнос за 2018г. в сумме 1 214,5 тыс.тенге).    

Оплата произведена платежными поручениями №169, 170, 171 от 30.05.2018г. в сумме 9 319,2 тыс.тенге и отражена в бухгалтерском учете по Дт 7010 «Себестоимость реализованной продукции и оказанных услуг» и Кт 3387 «Краткосрочная дебиторская задолженность».

Необходимо отметить, что сумма оплаченных членских взносов не превышает предельные размеры обязательных членских взносов в НПП, установленные постановлением Правительства Республики Казахстан от 31.12.2013г. №1560.

Также как ранее было указано, что при исключении из вычетов суммы членских взносов проверяющим допущена арифметическая ошибка на сумму 391,6 тыс.тенге.

При этом, следует отметить, что проверяющим из вычетов исключена сумма членских взносов в размере 8 496,4 тыс.тенге, при этом уплаченные Компанией «В» членские взносы за 2015-2017гг. составили сумму 8 104,7 тыс.тенге.

Таким образом, исключение по результатам проверки расходов по уплате членских взносов в сумме 8 496,4 тыс.тенге, начисленных за 2015-2017гг., в соответствии с пунктом 3 статьи 242 и пунктом 10 статьи 243 Налогового кодекса, является необоснованным.

Относительно увеличения дохода и корректировки зачета по НДС по сомнительным обязательствам.

Из жалобы следует, что в договорах на выполнение строительных работ заключенных Компанией «В» с поставщиками в обязательном порядке предусматривается пункт 5.3. следующего содержания «сумма в размере 5% от стоимости фактически выполненных работ удерживается Генеральным подрядчиком в обеспечении качества выполненных работ и уплачивается Подрядчику по истечении 12 или 24 месяцев с даты утверждения Заказчиком Акта приемки построенного Объекта в эксплуатацию, при условии сдачи Подрядчиком Генеральному подрядчику Акта для возврата суммы обеспечения гарантийных обязательств в размере 5%, подписанного перечисленными в нем должностными лицами».

Компания «В» поясняет, что 5% от суммы выполненных работ по договору составляет гарантийный взнос и переквалифицируется из кредиторской задолженности в гарантийный взнос для обеспечения качества выполненных работ, который в последующем выплачивается поставщикам работ по истечении 12 или 24 месяцев (в зависимости от условий договора) после даты ввода приемки объекта в эксплуатацию.

Компания «В» считает, что кредиторская задолженность в сумме 26 155,5 тыс.тенге не является «сомнительной», соответственно, отнесение ее по результатам налоговой проверки на доход в 2019г., является не правомерным.

Кроме того, в жалобе отмечено, что Компанией «В» в 2019г. отражен доход по сомнительным обязательствам в сумме 10 953,5 тыс.тенге, из всей кредиторской задолженности в сумме 36 816,0 тыс.тенге.

Из акта налоговой проверки следует, что Компанией «В» в нарушении пункта 1 статьи 230 Налогового кодекса, в декларации по КПН (ф.100.00) не отражен доход от списания обязательств за 2019г. в сумме 25 899,4 тыс.тенге и за 2020г. в сумме 212,9 тыс.тенге, а также в нарушении пункта 1 статьи 405 Налогового кодекса не произведена корректировка сумм НДС, относимого в зачет, по сомнительным обязательствам за 4 квартал 2019г. в сумме 4 102,5 тыс.тенге и за 4 квартал 2020г. в сумме 25,5 тыс.тенге.

В рамках рассмотрения жалобы установлено следующее.

Согласно пунктам 1 и 2 статье 230 Налогового кодекса обязательства, возникшие по приобретенным товарам (работам, услугам), а также по начисленным доходам работников, определяемым в соответствии с пунктом 1 статьи 322 Налогового кодекса, и не удовлетворенные в течение трехлетнего периода, исчисляемого в соответствии с пунктом 2 настоящей статьи, признаются сомнительными. В доход по сомнительным обязательствам по полученным кредитам (займам, микрокредитам) не включается сумма полученного кредита (займа, микрокредита).

Указанные сомнительные обязательства подлежат включению в совокупный годовой доход налогоплательщика, за исключением налога на добавленную стоимость, который подлежит исключению из зачета в порядке, определенном разделом 10 настоящего Кодекса.

Доход по сомнительному обязательству признается в налоговом периоде, в котором истек трехлетний период, исчисляемый:

1) по сомнительным обязательствам, возникшим по договорам кредита (займа, микрокредита), — со дня, следующего за днем наступления срока уплаты вознаграждения в соответствии с условиями договора кредита (займа, микрокредита);

2) по сомнительным обязательствам, возникшим по договорам лизинга, — со дня, следующего за днем наступления срока уплаты лизингового платежа в соответствии с условиями договора лизинга;

3) по сомнительным обязательствам, возникшим по начисленным доходам работников, — со дня начисления доходов работников в соответствии с пунктом 1 статьи 322 настоящего Кодекса;

4) по сомнительным обязательствам, не указанным в подпунктах 1) — 3) настоящего пункта:

со дня, следующего за днем окончания срока исполнения обязательства по приобретенным товарам (работам, услугам), срок исполнения которого определен;

со дня передачи товара, выполнения работ, оказания услуг по обязательству по приобретенным товарам (работам, услугам), срок исполнения которого не определен.

Согласно пункту 1 статьи 405 Налогового кодекса если часть или весь размер обязательства по приобретенным товарам, работам, услугам признаются сомнительными в соответствии со статьей 230 Налогового кодекса, то производится корректировка суммы налога на добавленную стоимость, относимого в зачет, в сторону уменьшения на сумму налога на добавленную стоимость, ранее признанного относимым в зачет по таким товарам, работам, услугам, в размере, соответствующем размеру сомнительного обязательства, кроме налога на добавленную стоимость, ранее признанного относимым в зачет на основании подпунктов 2) и 3) пункта 1 статьи 400 Налогового кодекса.

Корректировка, предусмотренная настоящим пунктом, производится в налоговом периоде, в котором истек трехлетний период, исчисляемый со дня:

следующего за днем окончания срока исполнения обязательства по приобретенным товарам, работам, услугам, срок исполнения которого определен;

передачи товара, выполнения работ, оказания услуг по обязательству по приобретенным товарам, работам, услугам, срок исполнения которого не определен. 

Таким образом, в целях исчисления КПН и НДС доход по сомнительному обязательству признается в налоговом периоде, в котором истек трехлетний период, исчисляемый со дня, следующего за днем окончания срока исполнения обязательства по приобретенным товарам (работам, услугам), срок исполнения которого определен и со дня передачи товара, выполнения работ, оказания услуг по обязательству по приобретенным товарам (работам, услугам), срок исполнения которого не определен.

Согласно акту налоговой проверки за 2019г. увеличен совокупный годовой доход на сумму дохода по сомнительным обязательствам в 2019г. в размере 25 899,4 тыс.тенге и в 2020г. в размере 212,9 тыс.тенге, по следующим 32 поставщикам Компании «В».

По указанным поставщикам Компанией «В» к жалобе приложены документы (договора, счеты-фактуры, акты выполненных работ, оборотно-сальдовые ведомости по счету 3310 за 2017-2019гг.), согласно которых сроки исковой давности для признания сомнительных обязательств учетом гарантийных взносов возникают только в 2021 или 2022 годах.

Таким образом, согласно предоставленных документов Компанией «В» с вышеуказанными поставщиками производились финансово-хозяйственные операции за период 2017-2018гг., следовательно, сроки исковой давности для признания сомнительных обязательств с учетом гарантийных взносов возникают в 2021 или 2022 годах, поскольку течение срока исковой давности рассчитывается с даты окончания осуществления финансово-хозяйственных операций, с учетом срока течения гарантийного срока для обеспечения качества выполненных работ (12 или 24 месяцев в зависимости от условий договора).

На основании изложенного, результаты проверки по увеличению дохода по сомнительным обязательствам за 2019г. в сумме 25 899,4 тыс.тенге, за 2020г. в сумме 212,9 тыс.тенге и корректировки сумм НДС, относимого в зачет, по сомнительным обязательствам за 4 квартал 2019г. в сумме 4 102,5 тыс.тенге и за 4 квартал 2020г. в сумме 25,5 тыс.тенге, на основании пункта 1 статьи 230 и пункта 1 статьи 405 Налогового кодекса, в связи с не истечением трехлетнего периода, является необоснованным.

Относительно увеличения прочего дохода в сумме 860,5 тыс.тенге

Компания «В»  не согласно с увеличением прочих доходов в 2019г. на сумму 860,5 тыс.тенге, поскольку это сумма образовалась от конвертации 21.11.2019г. иностранной валюты (сумма 2 157,23 доллара США), что подтверждается выпиской за 21.11.2019г. АО «Народный Банк Казахстан» и платежным поручением №001824486981 от 21.11.2019г. на конвертацию иностранной валюты.

Из акта налоговой проверки следует, Компанией «В» в нарушение статьи 225 Налогового кодекса занижен совокупный годовой доход за 2019г. на сумму прочих доходов 860,5 тыс.тенге.

В ходе рассмотрения жалобы установлено следующее.

В соответствии с пунктом 1 статьи 225 Налогового кодекса совокупный годовой доход юридического лица-резидента Республики Казахстан состоит из доходов, подлежащих получению (полученных) данным лицом из источников в Республике Казахстан и за ее пределами в течение налогового периода.

Пунктом 1 статьи 226 Налогового кодекса определено, что в совокупный годовой доход включается все виды доходов налогоплательщика, в том числе другие доходы.

В рассматриваемом случае, по данным бухгалтерского учета по Кт счета 6290 «Прочие доходы» отражена сумма 893,3 тыс.тенге.

При этом, в Декларации по КПН за 2019 год (ф.100.00) по строке 100.00.004 «Прочие доходы» отражена сумма 32,9 тыс.тенге, соответственно, совокупный годовой доход подлежит увеличению на сумму прочих доходов в размере 860,5 тыс.тенге (893,3 — 32,9).

Таким образом, увеличение совокупного годового дохода на сумму прочих доходов в размере 860,5 тыс.тенге и соответствующее начисление КПН в указанной части являются обоснованными.

Относительно уменьшения вычетов в 2019 году по расходам по реализованным товарам (работам, услугам) в сумме 4 078,1 тыс.тенге

Компания «В» в жалобе указывает, что не согласно с уменьшением расходов по реализованным товарам (работам, услугам) в 2019 году в сумме 4 078,1 тыс.тенге, поскольку расходы, отнесенные на вычет подтверждаются бухгалтерскими документами.

Из акта налоговой проверки следует, Компанией «В» в нарушение статьи 242 Налогового кодекса отнесены расходы по реализованным товарам, работам, услугам на вычеты за 2019г. в сумме 4 078,1 тыс.тенге.     

В ходе рассмотрения жалобы установлено следующее.

Как указано выше, вычеты расходов по товарам, работам, услугам производятся при наличии подтверждающих первичных документов, фиксирующих факт совершения операции либо события, при условии, что данные расходы были направлены на получение дохода.

Согласно пунктам 1 и 3 статьи 190 Налогового кодекса налоговым учетом является процесс ведения налогоплательщиком (налоговым агентом) учетной документации в соответствии с требованиями настоящего Кодекса в целях обобщения и систематизации информации об объектах налогообложения и (или) объектах, связанных с налогообложением, а также исчисления налогов и платежей в бюджет и составления налоговой отчетности.

Если иное не установлено пунктом 4 настоящей статьи, налоговый учет основывается на данных бухгалтерского учета. Порядок ведения бухгалтерской документации устанавливается законодательством Республики Казахстан о бухгалтерском учете и финансовой отчетности.

В рассматриваемом случае, по результатам проверки уменьшены расходы по реализованным товарам (работам, услугам) в 2019 году в сумме 4 078,1 тыс.тенге, в том числе по приобретению:

— товарно-материальных запасов  в сумме 1,7 тыс.тенге;

— консультационных и прочих услуг и работ в сумме 1 624,9 тыс.тенге;

— стоимость работ и услуг, себестоимость ТМЗ, не относимые на вычеты на основании статьи 264 Налогового кодекса» на сумму 64,5 тыс.тенге;

— стоимость работ и услуг, себестоимость ТМЗ, признанные расходами будущих периодов в предыдущих налоговых периодах и относимые на вычеты в отчетном налоговом периоде» в сумме 163,4 тыс.тенге;

— стоимость работ и услуг, себестоимость ТМЗ, признаваемые расходами будущих периодов и подлежащие отнесению на вычеты в последующие налоговые периоды на сумму 2 223,6 тыс.тенге.

Относительно расхождений по приобретению товарно-материальных запасов за 2019г. в сумме 1,7 тыс.тенге следует отметить, что согласно  данным бухгалтерского учета анализ счетов 1310, 3310 за данный отчетный период приобретено товарно-материальных запасов на сумма 19 699,3 тыс.тенге.

При этом, в декларации по КПН (ф.100.00) за 2019г. отражены расходы по приобретению товарно-материальных запасов в сумме 19 701,0 тыс.тенге, соответственно, Компанией «В» излишне отражена расходы в сумме 1,7 тыс.тенге (19 699,3 — 19 701,0).

Относительно расхождений расходов по приобретению консультационных, прочих услуг и работ в сумме 1 624,9 тыс.тенге следует отметить

Согласно  данным бухгалтерского учета за 2019г Компанией «В» приобретено приобретению консультационных, прочих услуг и работ на сумму 360 416,0 тыс.тенге, в том числе:

— дебет 7010 кредит 3310   —   75 905,8 тыс.тенге; 

— дебет 7210 кредит 3310   — 282 123,2 тыс.тенге (оборот по дебету 371,2 тыс.тенге, по кредиту 282 494,4 тыс.тенге);

— дебет 1720 кредит 3310   — 2 387,0 тыс.тенге.

При этом, как следует из информации налогового органа в ходе налоговой проверки были исключены расходы по аренде парковочных мест за 2019г. на сумму 4 021,7 тыс.тенге.  

С учетом изложенного,  общая сумма расходов по приобретению консультационных, прочих услуг и работ составила в размере 356 394,3 тыс.тенге (360 416,0 — 4 021,7).

При этом, Компанией «В» в декларации по КПН (ф.100.00) за 2019г. расходы по консультационным услугам составили в размере 152 083,7 тыс.тенге и по прочим услугам и работам – 205 935,3 тыс.тенге, всего на сумму 358 019,0 тыс.тенге.

Следовательно, Компанией «В» излишне отнесены на вычеты за 2019г. вышеуказанные расходы на сумму 1 624,7 тыс.тенге (19 699,3 — 19 701,0), соответственно, исключение из вычетов данных расходов по результатам налоговой проверки являются обоснованными.

Относительно стоимости работ и услуг, себестоимость ТМЗ, признанные расходами будущих периодов в предыдущих налоговых периодах и относимые на вычеты в отчетном налоговом периоде и стоимости работ и услуг, себестоимость ТМЗ, признаваемые расходами будущих периодов и подлежащие отнесению на вычеты в последующие налоговые периоды следует отметить.

Согласно данным анализа счета 1720 «Расходы будущих периодов» за 2019г. сальдо на начало года составило 4 115,0 тыс.тенге, сальдо на конец года 2 223,6 тыс.тенге, соответственно результаты проверки в указанной части обоснованы.

Тогда как, в декларации по КПН (ф.100.00) за 2019г. отражены следующие данные

— стоимость работ и услуг, себестоимость ТМЗ, признанные расходами будущих периодов в предыдущих налоговых периодах и относимые на вычеты в отчетном налоговом периоде (строка 100.00.009.05) в сумме 4 278,4 тыс.тенге;

— стоимость работ и услуг, себестоимость ТМЗ, признаваемые расходами будущих периодов и подлежащие отнесению на вычеты в последующие налоговые периоды (строка 100.00.009.09) на сумму 0 тенге.

Следовательно, по результатам налоговой проверки обоснованно уменьшены расходы по строке 100.00.009.05  на сумму 163,4 тыс.тенге  (4 115,0 — 4 278,4) и увеличены расходы по строке 100.00.009.09 на сумму 2 223,6 тыс.тенге (2 223,6 – 0,0).

Таким образом, исключение из вычетов расходов по реализованным товарам (работам, услугам) в 2019г. в сумме 4 078,1 тыс.тенге и соответствующее начисление КПН в указанной части являются обоснованными.

Относительно увеличения облагаемого оборота и начисления НДС за 4 квартал 2018г. в сумме 9,8 тыс.тенге, за 2 квартал 2019г.в сумме 15,8 тыс.тенге, за 4 квартал 2019г. в сумме 59,2 тыс.тенге.

В жалобе указано, что суммы облагаемых оборотов по НДС за 4 квартал 2018г., за 2 квартал 2019г. и за 4 квартал 2019г., отраженные в налоговой отчетности соответствуют данным регистров налогового учета по выданным счет-фактурам за указанные периоды.

Из акта налоговой проверки следует, что Компанией «В» в нарушении статьи 380 Налогового кодекса занижен облагаемый оборот по НДС по реализации товаров, работ, услуг за 4 квартал 2018г. в сумме 81,5 тыс.тенге, за 4 квартал 2019г. в сумме 278,4 тыс.тенге.

В ходе рассмотрения жалобы установлено следующее.

Согласно пункту 1 статьи 380 Налогового кодекса если иное не предусмотрено статьей 381 Налогового кодекса, размер оборота по реализации определяется как стоимость реализуемых товаров, работ, услуг исходя из применяемых сторонами сделки цен и тарифов без включения в них налога на добавленную стоимость, если иное не предусмотрено законодательством Республики Казахстан о трансфертном ценообразовании.

В соответствии с пунктом 18) статья 394 Налогового кодекса  освобождаются от налога на добавленную стоимость обороты по реализации лома и отходов цветных и черных металлов.

В рассматриваемом случае, Компания «В» в налоговой отчетности по НДС за 2 квартал 2019г. отразило оборот, облагаемый НДС в размере 219 851,9 тыс.тенге, НДС к начислению в сумме 26 366,3 тыс.тенге.

По результатам проверки оборот, облагаемый НДС оставлен без изменения, а НДС к начислению составил сумму 26 382,2 тыс.тенге или увеличен на сумму 15,8 тыс.тенге, при этом в акте проверки не отражены обстоятельства и факты нарушения, отсутствуют ссылки на бухгалтерские документы.

Компанией «В» к жалобе приложен регистр налогового учета по счетам-фактурам, выданным за 2 квартал 2019г. на сумму 219 851,9 тыс.тенге и копия счет-фактура №40 от 16.04.2019г. на сумму 132,3 тыс.тенге (без НДС), выставленную в адрес Компании «А» по реализации металлалома.

Поскольку, реализация лома и отходов цветных и черных металлов относится к освобожденному обороту по НДС, соответственно,  начисление за 2 квартал 2019г. в сумме 15,8 тыс.тенге (132,3*12%), является не обоснованным.

Аналогичная ситуация по начислению НДС за 4 квартал 2019г. в сумме 59,2 тыс.тенге.

Компания «В» в налоговой отчетности по НДС за 4 квартал 2019г. отразило оборот, облагаемый НДС в размере 365 910,5 тыс.тенге, НДС к начислению в сумме 43 883,4 тыс.тенге.

По результатам проверки оборот, облагаемый НДС составил сумму 366 188,9 тыс.тенге или увеличен на сумму 278,4 тыс.тенге, НДС к начислению составил сумму 43 942,7 тыс.тенге или увеличен на сумму 59,2 тыс.тенге, при этом в акте проверки не отражены обстоятельства и факты нарушения, отсутствуют ссылки на бухгалтерские документы.

Компанией «В» к жалобе приложен регистр налогового учета по счетам-фактурам, выданным за 4 квартал 2019 года на сумму 365 910,5 тыс.тенге и копия счет-фактура №274 от 24.12.2019г. на сумму 215,0 тыс.тенге (без НДС), выставленную в адрес Компании «А» по реализации лома и отходов черных металлов.

Поскольку, реализация лома и отходов цветных и черных металлов относится к освобожденному обороту по НДС, соответственно,  начисление за 4 квартал 2019г. в сумме 25,8 тыс.тенге (215,0*12%), является необоснованным.

Также следует отметить, что по результатам проверки ошибочно дополнительно начислен НДС в сумме 33,4 тыс.тенге (59,2-25,8 арифметическая ошибка).

Далее, Компания «В» в декларации по НДС (ф.300.00) за 4 квартал 2018г. отразило оборот, облагаемый НДС в размере 316 323,7 тыс.тенге, НДС к начислению в сумме 37 958,8 тыс.тенге.

По результатам проверки оборот, облагаемый НДС составил сумму 316 405,2 тыс.тенге или увеличен на сумму 81,5 тыс.тенге, НДС к начислению составил сумму 37 968,6 тыс.тенге или увеличен на сумму 9,8 тыс.тенге, при этом в акте проверки не отражены обстоятельства и факты нарушения, отсутствуют ссылки на бухгалтерские документы.

Компанией «В» к жалобе приложен регистр налогового учета по счетам-фактурам, выданным за 4 квартал 2018 года, согласно которой оборот составил сумму 316 323,7 тыс.тенге и оборото-сальдовая ведомость за 4 квартал 2018г. данный которой также подтверждает указанный оборот.

Следовательно, начисление НДС за 4 квартал 2018г. в сумме 9,8 тыс.тенге в связи с увеличением облагаемого оборота, является необоснованным.

На основании изложенного, отменить обжалуемое уведомление о результатах в части исключения из вычетов за 2018г. расходов и НДС из зачета по аренде офисного помещения, расходов по уплате членских взносов в Национальную палату «Атамекен» за 2018г., увеличения дохода по сомнительным обязательствам за 2019г. в сумме 25 899,4 тыс.тенге,  за 2020г. в сумме 212,9 тыс.тенге и корректировки сумм НДС, относимого в зачет по сомнительным обязательствам, увеличения облагаемого оборота за 4 квартал 2018г., за 2 квартал 2019г., за 4 квартал 2019г., а в остальной части оставить без изменения.

По итогам заседания Апелляционной комиссии принято решение признать действия налогового органа в обжалуемой части не правомерными.

Государственный язык

Даудың түрі: салықтық даулар

Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға

Салық түрі: КТС, ҚҚС

ҚР Қаржы министрлігі (бұдан әрі-уәкілетті орган) «В» компаниясының аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі – салық органы) төлем көзінен корпоративтік табыс салығын (КТС) және қосылған құн салығын (ҚҚС) есептеу туралы тексеру нәтижелері туралы хабарламасына апелляциялық шағымын алды.

Іс материалдарына  сәйкес, салық органы «В» компаниясына 01.01.2018 ж. бастап 31.12.2020 ж. аралығындағы кезеңде салықты және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеудің дұрыстығы және уақтылы төлеу мәселесі бойынша кешенді салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 14 906,8 мың теңге сомасында КТС,793,1 мың теңге сомасында өсімпұл есептеу туралы хабарлама шығарылды, оның ішінде: ҚҚС сомасы 5 258,8 мың теңге және өсімпұл сомасы 932,3 мың теңге.

«В» компаниясы салық органының тұжырымдарымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда салық органы шешімінің күшін жоюды сұрайды және мынадай дәлелдер келтіреді.

Тұрақ орындарын жалдау бойынша шығыстар мен ҚҚС шегерімдерді есептен алып тастауға қатысты

Шағымда 2018 жылғы шегерімдерден 22 436,7 мың теңге сомасындағы шығыстарды және олар бойынша есепке жатқызудан ҚҚС-ты алып тастаумен келіспейтіні туралы көрсетілген, өйткені бұл шығыстарға                    19 914,2 мың теңге сомасындағы офистік үй-жайды жалдау бойынша және             2 522,4 мың теңге сомасындағы тұрақ орындарын жалдау бойынша шығындар кіреді.

Сондай-ақ, «В» компаниясы 2020 жылға арналған шегерімдерден тұрақ орындарын жалдау бойынша 3 766,1 мың теңге сомасындағы шығыстарды және олар бойынша ҚҚС есептен шығарумен келіспейді.

«В» компаниясы бұл шығыстар кіріс алуға бағытталған қызметті жүзеге асырумен байланысты және салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылады деп есептейді.

Сонымен қатар, шағымда 2018 жылы «В» компаниясының қызметкерлерінің орташа жылдық саны 127 адамды құрағаны және кәсіпорынның балансында бір көлік құралы және жалға алынған 6 машина бар екендігі айтылды.

Салықтық тексеру актісінен «В» компаниясы Салық кодексінің                  404-бабы 2-тармағының 242, 264-баптарының, 1) тармақшасының ережелерін бұза отырып, 2018 жылға 22 436,7 мың теңге сомасында, 2020 жылға 3 766,1 мың теңге сомасында тұрақ орындарын жалдау және ҚҚС бойынша шығыстарды шегерімге жатқызғаны келіп шығады олар бойынша 2018 жылдың 4 тоқсанына 111,3 мың теңге сомасында, 2019 жылдың 1 тоқсанына 136,6 мың теңге сомасында, 2019 жылдың 2 тоқсанына 96,4 мың теңге сомасында, 2019 жылдың 3 тоқсанына 130,6 мың теңге сомасында, 2019 жылдың 4 тоқсанына 118,9 мың теңге сомасында, 1 тоқсанына 2020 жылдың 2 тоқсанына 125,3 мың теңге сомасында 106,1 мың теңге сомасында, 2020 жылғы 3-тоқсанда 106,1 мың теңге сомасында, 2020 жылғы 4-тоқсанда емес 114,4 мың теңге сомасында кіріс алуға бағытталған қызметке байланысты емес және салық салынатын айналым мақсатында емес болған.

Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.

Салық кодексінің 242 — бабының 1 және 3-тармақтарына сәйкес салық төлеушінің табыс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шығыстары, осы Кодекске сәйкес шегерімге жатпайтын шығыстарды қоспағанда, осы бапта және Салық Кодексінің 243-263-баптарында белгіленген ережелер ескеріле отырып, салық салынатын табысты айқындау кезінде шегерімге жатады.

Шегерімдерді салық төлеуші табыс алуға бағытталған оның қызметіне байланысты осындай шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде нақты жүргізілген шығыстар бойынша жүргізеді.

Салық кодексінің 246-бабының 1) тармақшасында табыс алуға бағытталған қызметке байланысты емес шығындар шегерімге жатпайтыны көзделген.

Салық кодексінің 400-бабының 1-тармағына сәйкес алынған тауарлар, жұмыстар және көрсетілетін қызметтер үшін төленуге жататын қосылған құн салығының сомасы Салық кодексінің 367-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес қосылған құн салығын төлеуші болып табылатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алушы есепке жатқызылатын қосылған құн салығының сомасы болып танылады егер олар сату бойынша салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылса немесе пайдаланылатын болса.

Салық Кодексінің 402-бабы 1-тармағының 1) тармақшасына сәйкес есепке жатқызылмайтын қосылған құн салығы, егер қосылған құн салығын төлеуші бөлек салық салу арқылы әдісті қолданса, салық салынбайтын айналым мақсатында пайдаланылатын немесе пайдаланылатын тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді алуға байланысты төленуге жататын қосылған құн салығы танылады. Салық кодексінің 407 және 409-баптарына сәйкес жүргізіледі.

Осылайша, тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша шығыстарды шегерімге жатқызу осы шығыстар кіріс алуға бағытталған, ал ҚҚС салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылған немесе пайдаланылатын жағдайда осындай шығыстар бойынша есепке жатқызылатын жағдайда, операцияны не оқиғаны жасау фактісін тіркейтін бастапқы растайтын құжаттар болған кезде жүргізіледі. Бұл ретте бастапқы есепке алу құжаттамасын жүргізу бухгалтерлік есеп туралы Заңның, оның ішінде операцияның не оқиғаның жасалу фактісін тіркеу жөніндегі талаптарға сәйкес жүзеге асырылады.

Қаралып отырған жағдайда, «В»  компаниясы «М» компаниясымен жасалған 01.01.2018 ж. №МР/2018/002 тұрғын емес үй-жайды жалдау шарты бойынша жалпы ауданы 1 199,06 шаршы метр тұрғын емес үй-жайды уақытша өтеулі иеленуге және пайдалануға (жалға) қабылдады. Көрсетілген шарт негізінде «В» компаниясының атына 2018 жылы 22 436,7 мың теңге сомасына 18 шот-фактура, ҚҚС 2 692,4 мың теңге

— кеңсе ғимаратын жалға алу бойынша 19 914,2 мың теңге сомасына 7 шот-фактура, ҚҚС 2 389,7 мың теңге сомасында;

— тұрақ орындарын жалдау бойынша 2 522,4 мың теңге сомасына 11 шот –фактура, ҚҚС 302,6 мың теңге сомасында.

2019 жылы тұрақ орындарын жалдау бойынша 4 021,7 мың теңге сомасына 12 шот-фактура, ҚҚС 482,6 мың теңге сомасында қойылды.

Сондай-ақ, 2020 жылы тұрақ орындарын жалдау бойынша 3 766,1 мың теңге сомасына 12 шот-фактура, ҚҚС 451,9 мың теңге сомасында қойылды.

«В» компаниясы мен «М» компаниясы көрсетілген шот-фактуралар бойынша орындалған жұмыстардың (көрсетілген қызметтердің) тиісті актілеріне қол қойғанын атап өткен жөн.

Салық тексеруі актісінің сипаттамалық бөлігіне сәйкес тұрақ орындарын жалдау жөніндегі шығыстарды шегерімдерден алып тастау үшін осы шығындардың кіріс алуға бағытталған қызметпен байланыстырмауы және салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылмауы негіз болды.

Бұл ретте салықтық тексеру актісінде 2018 жылға арналған тұрақ орындарын жалдау бойынша шығындар дұрыс көрсетілмегенін көрсету қажет, 22 436,7 мың теңге сомасында, өйткені ұсынылған құжатқа сәйкес көрсетілген сомадан тұрақ орындарын жалдау бойынша шығыстар 2 522,4 мың теңге соманы құрады, қалған бөлігі 19 914,2 мың теңге сомасында кеңсе үй-жайын жалдауға тиесілі.

2018 ж. және 2020 ж.салық есептілігі нысандарына сәйкес (200.00 Н., 100.00 Н.) «В» компаниясы қызметкерлерінің орташа жылдық саны 127 және 135 адамды, жалақы қоры тиісінше 466 505,2 мың теңгені және 495 084,9 мың теңгені құрағанын атап өту қажет. Бұл ретте, 2018 жылғы жылдық жиынтық табыс 1 374 655,5 мың теңгені және 2020 жылы — 1 063 885,0 мың теңгені құрады.

Осылайша, «В» компаниясының қызметкерлердің жұмыс орындарын ұйымдастыру үшін офистік үй-жайды жалға алу жөніндегі шығыстары кіріс алуға бағытталған қызметті жүзеге асыруға байланысты шеккен және өткізу бойынша салық салынатын айналым мақсатында пайдаланылған.

Тұрақ орындарын жалдау бойынша шығыстарға қатысты «В» компаниясы шағымға мынадай шарттардың көшірмелерін қоса бергенін көрсету керек:

— 21.05.2018 бастап. тұрақ орындарын жалдау бойынша№30, 31, 32, 36, 48, 89 (барлығы 6 паркоорын) 240,0 мың теңге сомасына (бір паркоорын үшін 40,0 мың теңге):

— 06.05.2019 ж. № тұрақ орындарын жалдау бойынша№1, 23, 24, 25, 27, 29, 30, 31, 32, 34, 36, 37, 43, 44, 46, 47, 48, 49, 88, 89,91 (барлығы 20 паркоорын) 300,0 мың теңге сомасына (Бір паркоорын үшін 15,0 мың теңге);

— №11.05.2019 ж. тұрақ орындарын жалдау бойынша№25, 27, 29, 30, 31, 32, 43, 44, 46, 47, 48, 49, 50, 79, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89 (барлығы 22 паркоорын) 30,0 мың теңге (бір паркоорын үшін 15,0 мың теңге).

Сондай-ақ, «В» компаниясы 12.04.2022 жылғы қарсылыққа алдын ала шешімге саны 6 дана автокөлікті ұсыну бойынша 5 ареда шартының көшірмесін қоса берді.

Бұл ретте, көрсетілген шарттардың тек екі шарты ғана экипажымен автомобильдерді жалға алуды көздейтінін атап өту қажет. Қалған шарттарда бұл мәселе реттелмеген. Бұдан басқа, ұсынылған шарттарда автомобильдерді жалға беру және оларды пайдалану тетігі мен тәртібі, жұмыс режимі жоқ.

Сондай-ақ, «В» компаниясының кәсіпкерлік қызметінде көрсетілген автомобильдердің іс жүзінде пайдаланылуын растайтын құжаттардың, атап айтқанда, автомобильдерді белгілі бір лауазымды тұлғаларға немесе кәсіпорын бөлімшелеріне бекіту жөніндегі құжаттардың (бұйрықтардың), автомобильдерді өндірістік қызметте пайдалану регламенті жөніндегі ереженің, жол парақтарының жоқ екенін көрсету керек.

Бұдан басқа, «В» компаниясы 2019 жылы 20 паркомест, 2020 жылы 22 паркомест жалға алғанын атап өткен жөн, ал көрсетілген кезеңдерде ұсынылған шот-фактуралар мен автокөлікті жалдау бойынша орындалған жұмыстардың актілеріне сәйкес іс жүзінде тиісінше 6 және 4 автомобиль пайдаланылған.

Сондай-ақ, «В» компаниясы қосымша тұрақ орындарын пайдаланған кәсіпорын қызметкерлерінің тізбесін, «В» компаниясының қызметкерлерін тұрақ орындарымен қамтамасыз етуді көздейтін ұжымдық шартты ұсынбаған.

Осылайша, тұрақ орындарын жалдау бойынша шығыстар «В» компаниясының табыс алуға бағытталған қызметін жүзеге асыруға байланысты, сондай-ақ салық салынатын айналым мақсатында жүзеге асырылғанын растайтын құжаттардың болмауына байланысты салықтық тексеру нәтижелері қайта қарауға жатпайды.

Тиісінше, тұрақ орындарын жалдау бойынша шығыстарды шегеруден алып тастау және олар бойынша ҚҚС есепке жатқызудан алып тастау бойынша тексеру нәтижелері негізделген болып табылады.

Бұл ретте, тексеру нәтижелері бойынша «В» компаниясының офистік үй-жайды жалдау бойынша шығыстарды шегерімнен 2018 жыл үшін                    19 914,2 мың теңге сомасында алып тастау және Салық кодексінің 242 және 400-баптары негізінде 2018 жылғы 4-тоқсан үшін 18,1 мың теңге сомасында есепке жатқызылған ҚҚС (29.12.2018 ж. №000001155 шот-фактура)  алып тастау негізсіз болып табылады.

«Атамекен» Ұлттық палатасына мүшелік жарналар бойынша шегерімдерді азайтуға қатысты

«В» компаниясының шағымында тексерушілерге 2018 жылы «Атамекен» Ұлттық палатасына (бұдан әрі – ҰКП) 8 496,4 мың теңге сомасындағы мүшелік жарналар шегерімдерден алынып тасталғаны, бұл ретте арифметикалық қателік жіберіліп, соның нәтижесінде мүшелік жарналар бойынша алып тасталған шегерім сомасы заңсыз арттырылғаны көрсетілген.

2015-2018 жылдар кезеңінде төленген мүшелік жарналардың жалпы сомасы 9 319,2 мың теңгені құрады, оның ішінде 2018 жылға мүшелік жарналар 1 214,5 мың теңгені құрады. Бұл ретте, «В» компаниясы іс жүзінде шегерімге 8 104,7 мың теңге (9 319,2 – 1 214,5), салықтық тексеру актісінде көрсетілгендей 8 496,4 мың теңге емес, тиісінше, арифметикалық қатеге байланысты шегерімдерді 391,6 мың теңге сомасына ұлғайту қажет.

Шағымда Салық Кодексінің 243-бабының 10-тармағына сәйкес мүшелік жарналардың сомалары төленген шекте есептелген мөлшерде шегерімге жатқызылатыны, бұл ретте «В» компаниясы 2015, 2016, 2017 жылдары есептелген мүшелік жарналарды ҰКП-ға шегерімге жатқызбағаны атап өтілді, өйткені төлем 30.05.2018 жылы

Салықтық тексеру актісіне сәйкес, «В» компаниясы Салық Кодексінің 243-бабы 10-тармағының 2) тармақшасын бұза отырып, 2018 жылы «Атамекен» Ұлттық палатасына 2015-2017 жылдарға есептелген 8 496,4 мың теңге сомасындағы мүшелік жарналарды шегерімге жатқызылған.

Шағымды қарау шеңберінде мыналар анықталды:

Салық кодексінің 242-бабы 3-тармағына сәйкес шегерімдерді салық төлеуші табыс алуға бағытталған оның қызметіне байланысты осындай шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде нақты жүргізілген шығыстар бойынша жүргізеді.

Салық Кодексінің 243-бабы 10-тармағының 2) тармақшасына сәйкес ҚР Үкіметі бекіткен міндетті мүшелік жарналардың шекті мөлшерінен аспайтын мөлшерде Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер палатасына салық төлеуші төлеген жеке кәсіпкерлік субъектілерінің мүшелік жарналары шегерімге жатады.

Осылайша, салық заңнамасында ҰКП салық төлеушісі төлеген жеке кәсіпкерлік субъектілерінің мүшелік жарналарын шекті мөлшерден аспайтын мөлшерде және осындай шығыстарды растайтын құжаттар болған кезде шегерімге жатқызу көзделген.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 31 желтоқсандағы № 1560 қаулысымен ҰКП-ға міндетті мүшелік жарналардың мынадай шекті мөлшерлері бекітілді:

— республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және есепті күнтізбелік жылдың алдындағы күнтізбелік жылдың 1 қаңтарында қолданыста болатын есепті күнтізбелік жылдың алдындағы күнтізбелік жылда жиынтық жылдық кірісі 60 000 АЕК-тен асатын және 1 500 000 АЕК-тен аспайтын кәсіпкерлік субъектілері үшін-есепті күнтізбелік жылдың                  1 қаңтарына 160 АЕК мөлшерінде;

— республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және есепті күнтізбелік жылдың алдындағы күнтізбелік жылдың 1 қаңтарында қолданыста болатын есепті күнтізбелік жылдың алдындағы күнтізбелік жылдағы жылдық жиынтық табысы 1 500 000 АЕК-тен асатын кәсіпкерлік субъектілері үшін-есепті күнтізбелік жылдың 1 қаңтарына 4 000 АЕК мөлшерінде төленеді.

«Қазақстан Республикасының Ұлттық Кәсіпкерлер палатасы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 29-бабының 4 және 5-тармақтарына сәйкес Ұлттық палата міндетті мүшелік жарна бойынша есеп айырысуды жүзеге асыру үшін «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Қазақстан Республикасының Кодексінде (Салық кодексі) белгіленген тәртіппен мемлекеттік кірістер органы ұсынған мәліметтер негізінде кәсіпкерлік субъектілеріне шот ұсынады.

Кәсіпкерлік субъектілері ұлттық палата шығарған шот негізінде ағымдағы жылғы 25 мамырдан, 25 тамыздан, 25 қарашадан кешіктірмей міндетті мүшелік жарналарды тең үлестермен төлейді.

Қаралатын жағдайда компанияның есепті күнтізбелік жылдың алдындағы күнтізбелік жылдағы «В» жиынтық жылдық кірісі мынаны құрады:

а) 2015 жылы-60 000 АЕК жоғары және 1 500 000 АЕК жоғары емес:

— 2014ж. жылдық жиынтық табыс 116 914,3 мың теңгені құрады, 2015ж. мүшелік жарна сомасы 158,5 мың теңгені құрады (шекті мөлшері =160 * АЕК 1852 теңге = 296,3 мың теңге);

б) 2016ж., 2017ж. және 2018ж. — 1 500 000 АЕК жоғары:

— 2015ж. жылдық жиынтық табыс 3 064 226,1 мың теңгені құрады, 2016ж. мүшелік жарна сомасы 1 071,1 мың теңгені құрады (шекті мөлшері = 4000 * АЕК 1982 теңге = 7 928,0 мың теңге);

— 2016ж. жылдық жиынтық табыс 12 651 682,3 мың теңгені құрады, 2017ж. мүшелік жарна сомасы 6 875,0 мың теңгені құрады (шекті мөлшері = 4000 * АЕК 2121 теңге = 8 484,0 мың теңге);

— 2017ж. жылдық жиынтық табыс 3 977 465,0 мың теңгені құрады, 2018ж. мүшелік жарна сомасы 1 214,5 мың теңгені құрады (шекті мөлшері = 4000* АЕК 2405 теңге = 9 620,0 мың теңге).

Төлем ҰКП 25.05.2018 ж. № 2332 (2015 ж.міндетті мүшелік жарна 158,5 мың теңге сомасында), 25.05.2018 ж. № 0246 (2016 ж. міндетті мүшелік жарна) ұсынған шоттар негізінде жүргізілді.

1 071,1 мың теңге сомасында), 25.05.2018 ж. № 0128 (2017 ж. міндетті мүшелік жарна 6 875,0 мың теңге сомасында), 25.05.2018 ж. № 0305 (2018 ж. міндетті мүшелік жарна 1 214,5 мың теңге сомасында).

Төлем 30.05.2018 ж. №169, 170, 171 төлем тапсырмаларымен 9 319,2 мың теңге сомасында жүргізілді және Дт 7010 «Сатылған өнімдер мен көрсетілген қызметтердің өзіндік құны» және Кт 3387 «Қысқа мерзімді дебиторлық берешек» бойынша бухгалтерлік есепте көрсетілді.

Төленген мүшелік жарналардың сомасы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 31.12.2013 ж. №1560 қаулысымен бекітілген ҰКП-ға міндетті мүшелік жарналардың шекті мөлшерінен аспайтынын атап өту қажет.

Сондай-ақ, бұрын айтылғандай, мүшелік жарналар сомасын шегеруден алып тастағанда тексерушілерге 391,6 мың теңге сомаға арифметикалық қате жіберілген.

Бұл ретте тексерушілер шегерімдерден 8 496,4 мың теңге мөлшеріндегі мүшелік жарналар сомасын алып тастағанын, бұл ретте «В» компаниясы 2015-2017жж. үшін төлеген мүшелік жарналар 8 104,7 мың теңгені құрағанын атап өткен жөн.

Осылайша, салық кодексінің 242-бабының 3-тармағына және 243-бабының 10-тармағына сәйкес 2015-2017 жылдарға есептелген 8 496,4 мың теңге сомасындағы мүшелік жарналарды төлеу бойынша шығыстарды тексеру нәтижелері бойынша алып тастау негізсіз болып табылады.

Күмәнді міндеттемелер бойынша кірісті ұлғайтуға және ҚҚС бойынша есепке жатқызуды түзетуге қатысты

Шағымнан «В» компаниясы жеткізушілермен жасасқан құрылыс жұмыстарын орындауға арналған шарттарда міндетті түрде 5.3-тармақ келесі мазмұнда «нақты орындалған жұмыстар құнының 5% мөлшеріндегі соманы бас мердігер орындалған жұмыстардың сапасын қамтамасыз етуде ұстап қалады және Тапсырыс беруші салынған объектіні пайдалануға қабылдау актісін бекіткен күннен бастап 12 немесе 24 ай өткен соң Мердігер Бас мердігерге онда аталған лауазымды адамдар қол қойылған кепілдік міндеттемелерді қамтамасыз ету сомасын қайтару үшін 5% мөлшерінде актіні тапсырған жағдайда төленеді деп» қарастырылған.

«В» компаниясы шарт бойынша орындалған жұмыстар сомасының 5% — ы кепілдік жарнаны құрайтынын және орындалған жұмыстардың сапасын қамтамасыз ету үшін, кредиторлық берешектен кепілдік жарнаға қайта жіктелетінін түсіндіреді, ол кейіннен жұмыс жасайтын жабдықтаушымен объектіні пайдалануға қабылдау күнінен кейін 12 немесе 24 ай өткен соң (шарт талаптарына байланысты) төленеді.

«В» компаниясы 26 155,5 мың теңге сомасындағы кредиторлық берешек «күмәнді» болып табылмайды, тиісінше оны салықтық тексеру нәтижелері бойынша 2019 жылғы кіріске жатқызу заңды болып табылмайды деп есептейді.

Сонымен қатар, шағымда «В» компаниясы 2019 жылы барлық кредиторлық берешектен 36 816,0 мың теңге сомасындағы 10 953,5 мың теңге сомасындағы күмәнді міндеттемелер бойынша кірісті көрсетті.

Салықтық тексеру актісінен «В» компаниясы Салық кодексінің 230-бабы 1-тармағын, КТС бойынша декларацияда (100.00 Н.) 2019 жылғы міндеттемелерді есептен шығарудан түскен 25 899,4 мың теңге сомасындағы және 2020 жылғы міндеттемелерді есептен шығарудан түскен 212,9 мың теңге сомасындағы кірісті, сондай-ақ «В» компаниясы Салық кодексінің 230-бабы 1-тармағын Салық кодексінің 405-бабы 1-тармағы күмәнді міндеттемелер бойынша 2019 жылғы 4-тоқсан үшін 4 102,5 мың теңге сомасында және 2020 жылғы 4-тоқсан үшін 25,5 мың теңге сомасында есепке жатқызылатын ҚҚС сомасына түзету жүргізілмеген.

Шағымды қарау аясында мыналар анықталды.

Салық кодексінің 230-бабының 1 және 2-тармақтарына сәйкес сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша, сондай-ақ қызметкерлердің Салық кодексінің 322-бабының 1-тармағына сәйкес айқындалатын есептелген кірістері бойынша туындаған және осы баптың 2-тармағына сәйкес есептелетін үш жылдық кезең ішінде қанағаттандырылмаған міндеттемелер күмәнді деп танылады. Алынған кредиттер (қарыздар, микрокредиттер) бойынша күмәнді міндеттемелер бойынша табысқа алынған кредиттің (қарыздың, микрокредиттің) сомасы енгізілмейді.

Көрсетілген күмәнді міндеттемелер, осы Кодекстің 10-бөлімінде айқындалған тәртіппен есепке жатқызудан алып тасталуға жататын қосылған құн салығын қоспағанда, салық төлеушінің жылдық жиынтық табысына енгізілуге жатады.

Күмәнді міндеттеме бойынша кіріс есептелетін үш жылдық кезең аяқталған салық кезеңінде танылады:

1) кредит (қарыз, микрокредит) шарттары бойынша туындаған күмәнді міндеттемелер бойынша — кредит (қарыз, микрокредит) шартының талаптарына сәйкес сыйақы төлеу мерзімі басталған күннен кейінгі күннен бастап;;

2) лизинг шарттары бойынша туындаған күмәнді міндеттемелер бойынша — лизинг шартының талаптарына сәйкес лизингтік төлемді төлеу мерзімі басталған күннен кейінгі күннен бастап жүзеге асырылады;

3) жұмыскерлердің есепке жазылған кірістері бойынша туындаған күмәнді міндеттемелер бойынша — осы Кодекстің 322-бабының 1-тармағына сәйкес жұмыскерлердің кірістері есепке жазылған күннен бастап жүзеге асырылады;

4) Осы тармақтың 1) — 3) тармақшаларында көрсетілмеген күмәнді міндеттемелер бойынша:

орындау мерзімі белгіленген сатып алынған тауарлар (жұмыстар, қызметтер) бойынша міндеттемені орындау мерзімі аяқталған күннен кейінгі күннен бастап;

орындау мерзімі белгіленбеген, сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша міндеттеме бойынша тауар берілген, жұмыстар орындалған, қызметтер көрсетілген күннен бастап есептеледі.

Салық кодексінің 405-бабының 1-тармағына сәйкес егер сатып алынған тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша міндеттеменің бір бөлігі немесе бүкіл мөлшері салық кодексінің 230-бабына сәйкес күмәнді деп танылса, онда бұрын осындай тауарлар бойынша есепке жатқызылатын деп танылған қосылған құн салығының сомасына азайту жағына қарай есепке жатқызылатын қосылған құн салығының сомасына түзету жүргізіледі. Тауарларға, жұмыстарға, көрсетілетін қызметтерге қосылған құн салығынан басқа, күмәнді міндеттеменің мөлшеріне сәйкес келетін мөлшерде, Салық кодексінің 400-бабы 1-тармағының 2) және 3) тармақшалары негізінде бұрын есепке жатқызылатын болып танылған Салық кодексінің 400-бабы.

Осы тармақта көзделген түзету үш жылдық кезең аяқталған, күннен бастап есептелетін салық кезеңінде жүргізіледі:

орындау мерзімі белгіленген сатып алынған тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша міндеттемені орындау мерзімі аяқталған күннен кейінгі;

орындау мерзімі белгіленбеген, сатып алынған тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша міндеттеме бойынша тауарларды беру, жұмыстарды орындау, қызметтерді көрсету тәртібін айқындайды.

Осылайша, КТС мен ҚҚС есептеу мақсатында күмәнді міндеттеме бойынша табыс орындалу мерзімі белгіленген сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша міндеттемені орындау мерзімі аяқталған күннен кейінгі күннен бастап есептелетін үш жылдық кезең аяқталған салық кезеңінде және тауар берілген, жұмыстар орындалған, қызметтер көрсетілген күннен бастап танылады орындау мерзімі белгіленбеген сатып алынған тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) бойынша міндеттемелер.

2019 жылғы салықтық тексеру актісіне сәйкес 2019 жылы күмәнді міндеттемелер бойынша табыс сомасына жылдық жиынтық табыс 25 899,4 мың теңге мөлшерінде және 2020 жылы «В» компаниясының келесі 32 өнім берушісі бойынша 212,9 мың теңге мөлшерінде ұлғайтылды.

Көрсетілген жеткізушілер бойынша «В» компаниясы шағымға құжаттар (шарттар, шот-фактуралар, орындалған жұмыстардың актілері, 2017-2019 жылдарға арналған 3310 шот бойынша айналым-сальдо ведомостары) қоса берілді, оларға сәйкес кепілдік жарналарын ескере отырып, күмәнді міндеттемелерді тану үшін талап қою мерзімі тек 2021 немесе 2022 жылдары туындайды.

Осылайша, «В» компаниясы ұсынған құжаттарға сәйкес жоғарыда көрсетілген жеткізушілермен 2017-2018 жылдар кезеңінде қаржы-шаруашылық операциялар жүргізілді, демек, кепілдік жарналарын ескере отырып, күмәнді міндеттемелерді тану үшін талап қою мерзімі 2021 немесе 2022 жылдары туындайды, ал «В» компаниясы кепілдік орындалған жұмыстардың сапасын қамтамасыз ету үшін кепілдік мерзімінің өту мерзімін ескере отырып (шарттың талаптарына байланысты 12 немесе 24 ай), өйткені талап қою мерзімінің өтуі Қаржы-шаруашылық операцияларын жүзеге асыру аяқталған күннен бастап есептеледі.

Баяндалғанның негізінде 2019 жылға күмәнді міндеттемелер бойынша кірістің өсуі бойынша 25 899,4 мың теңге сомасында, 2020 жылға 212,9 мың теңге сомасында тексеру және 2019 жылдың 4 тоқсанына күмәнді міндеттемелер бойынша есепке жатқызылатын ҚҚС сомаларын түзету нәтижелері 4 102,5 мың теңге сомасында және 2020 жылдың 4 тоқсанына Салық кодексінің 230-бабы 1-тармағының және 405-бабы 1-тармағының негізінде үш жылдық кезеңнің аяқталуына байланысты 25,5 мың теңге сомада негізсіз болып табылады.

Өзге де кірістің ұлғаюына қатысты 860,5 мың теңге сомасында

«В»  компаниясы 2019 жылғы өзге де кірістердің 860,5 мың теңге сомасына ұлғаюына сәйкес емес, өйткені бұл сома 21.11.2019 ж. шетел валютасын айырбастаудан (сомасы 2 157,23 АҚШ доллары) пайда болды, яғни «Қазақстан Халық Банкі» АҚ-ның 21.11.2019 ж. үзінді көшірмесімен және шетел валютасы конвертацияланған 21.11.2019 ж. №001824486981 төлем тапсырмасымен расталады.

Салықтық тексеру актісіне сәйкес «В»  компаниясы Салық кодексінің 225-бабын бұза отырып, 2019 жылғы жылдық жиынтық табысты 860,5 мың теңге өзге кірістер сомасына төмендеткен.

Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.

Салық кодексінің 225-бабының 1-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының резиденті-заңды тұлғаның жылдық жиынтық табысы осы тұлғаның Қазақстан Республикасындағы және оның шегінен тыс жерлердегі көздерден салық кезеңі ішінде алуға жататын (алынған) табыстарынан тұрады.

Салық кодексінің 226-бабының 1-тармағында жылдық жиынтық табысқа салық төлеуші табыстарының барлық түрлері, оның ішінде басқа да табыстар енгізіледі деп айқындалған.

Қаралатын жағдайда 6290 «Өзге кірістер» шотының Кт бойынша бухгалтерлік есеп деректері бойынша 893,3 мың теңге сомасы көрсетілген.

Бұл ретте, 2019 жылғы КТС бойынша декларацияда (100.00 Н.) 100.00.004 «Өзге кірістер» жолы бойынша 32,9 мың теңге сомасы көрсетілген, тиісінше жылдық жиынтық табыс 860,5 мың теңге (893,3 — 32,9) мөлшеріндегі өзге кірістер сомасына ұлғайтылуы тиіс.

Осылайша, жылдық жиынтық табысты 860,5 мың теңге мөлшеріндегі басқа да кірістер сомасына ұлғайту және көрсетілген бөлікте КТС тиісті есептеу негізделген болып табылады.

4 078,1 мың теңге сомасында өткізілген тауарлар (жұмыстар, қызметтер) бойынша шығыстарды 2019 жылы шегерімдердерден азайтуға қатысты

«В» компаниясы шағымда 2019 жылы өткізілген тауарлар (жұмыстар, қызметтер) бойынша шығыстардың азаюына сәйкес емес 4 078,1 мың теңге сомасында екенін көрсетеді, өйткені шегерімге жатқызылған шығыстар бухгалтерлік құжаттармен расталады.

Салықтық тексеру актісінен «В» компаниясы Салық кодексінің 242-бабын бұза отырып, 2019 жылы сатылған тауарлар, жұмыстар, қызметтер бойынша шығыстарды 4 078,1 мың теңге сомасында шегерімге жатқызғаны жөн.

Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.

Жоғарыда көрсетілгендей, тауарлар, жұмыстар, көрсетілетін қызметтер бойынша шығыстарды шегеру осы шығыстар кіріс алуға бағытталған жағдайда, операцияны не оқиғаны жасау фактісін тіркейтін бастапқы құжаттарды растайтын құжаттар болған кезде жүргізіледі.

Салық кодексінің 190-бабының 1 және 3-тармақтарына сәйкес салық төлеушінің (салық агентінің) салық салу объектілері және (немесе) салық салуға байланысты объектілер туралы ақпаратты қорыту және жүйелеу, сондай-ақ салықтар мен бюджетке төленетін төлемдерді есептеу және салық есептілігін жасау мақсатында осы Кодекстің талаптарына сәйкес есепке алу құжаттамасын жүргізу процесі салықтық есепке алу болып табылады.

Егер осы баптың 4-тармағында өзгеше белгіленбесе, салықтық есепке алу бухгалтерлік есепке алу деректеріне негізделеді. Бухгалтерлік құжаттаманы жүргізу тәртібі Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептілік туралы заңнамасында белгіленеді.

Қаралатын жағдайда, тексеру нәтижелері бойынша 2019 жылы өткізілген тауарлар (жұмыстар, қызметтер) бойынша, оның ішінде сатып алу бойынша шығыстар 4 078,1 мың теңге сомасында азайтылды:

— тауар-материалдық қорлар сомасы 1,7 мың теңге;

— консультациялық және өзге де қызметтер мен жұмыстар сомасы                        1 624,9 мың теңге;

— Салық кодексінің 264-бабы негізінде шегерімге жатқызылмайтын жұмыстар мен қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны 64,5 мың теңге сомасына;

— алдыңғы салық кезеңдеріндегі болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылған және есепті салық кезеңінде шегерімге жатқызылатын жұмыстар мен қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны 163,4 мың теңге сомасында;

— болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызылуы тиіс жұмыстар мен қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны 2 223,6 мың теңге.

2019 жылы тауар-материалдық қорларды сатып алу бойынша айырмашылықтарға қатысты 1,7 мың теңге сомасында 1310, 3310 шоттардың бухгалтерлік есеп деректеріне сәйкес осы есепті кезеңде 19 699,3 мың теңге сомасына тауар-материалдық қорлар сатып алынғанын атап өткен жөн.

Бұл ретте, 2019 жылғы КТС бойынша декларацияда (100.00 Н.) 19 701,0 мың теңге сомасында тауар-материалдық қорларды сатып алу бойынша шығыстар көрсетілген, тиісінше, «В» компаниясы 1,7 мың теңге сомасында шығыстарды артық көрсеткен (100.00 Н.). 19 699,3 — 19 701,0).

Консультациялық, өзге де қызметтер мен жұмыстарды сатып алу бойынша шығыстардың 1 624,9 мың теңге сомасындағы алшақтығына қатысты атап өткен жөн.

2019 жылғы бухгалтерлік есеп деректеріне сәйкес «В» компаниясы 360 416,0 мың теңге сомасына консультациялық, өзге де қызметтер мен жұмыстарды сатып алды, оның ішінде:

— дебет 7010 кредит 3310-75 905,8 мың теңге;

— дебет 7210 кредит 3310 — 282 123,2 мың теңге (дебет бойынша айналым 371,2 мың теңге, кредит бойынша 282 494,4 мың теңге);

— дебет 1720 кредит 3310-2 387,0 мың теңге.

Бұл ретте, салық органының ақпаратынан көрініп тұрғандай, салықтық тексеру барысында 2019 жылы 4 021,7 мың теңге сомасына тұрақ орындарын жалдау бойынша шығыстар алынып тасталды.

Баяндалғанды ескере отырып, консультациялық, өзге де қызметтер мен жұмыстарды сатып алу бойынша шығыстардың жалпы сомасы 356 394,3 мың теңге (360 416,0 — 4 021,7).

Бұл ретте, «В» компаниясы КТС бойынша декларацияда (100.00 Н.) 2019 ж.консультациялық қызметтер бойынша шығыстар 152 083,7 мың теңге мөлшерінде және өзге де қызметтер мен жұмыстар бойынша – 205 935,3 мың теңгені, барлығы 358 019,0 мың теңге сомасында құрады.

Демек, «В» компаниясы 2019 жылы 1 624,7 мың теңге сомасында жоғарыда көрсетілген шығыстарды артық шегерімге жатқызған (19 699,3 — 19 701,0), тиісінше, салықтық тексеру нәтижелері бойынша осы шығыстарды шегерімдерден алып тастау негізделген болып табылады.

Жұмыстар мен қызметтердің құнына қатысты, алдыңғы салық кезеңдеріндегі болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылған және есепті салық кезеңіндегі шегерімге жатқызылатын ТМҚ өзіндік құнын және жұмыстар мен қызметтердің құнын, болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызылуы тиіс ТМҚ өзіндік құнын атап өткен жөн.

2019 жылғы 1720 «Болашақ кезеңдердің шығыстары» шотын талдау деректеріне сәйкес жыл басындағы сальдо 4 115,0 мың теңгені, жыл соңындағы сальдо 2 223,6 мың теңгені құрады, тиісінше көрсетілген бөліктегі тексеру нәтижелері негізді.

Ал 2019 жылғы КТС бойынша декларацияда (100.00 Н.) келесі деректер көрсетілген:

— алдыңғы салық кезеңдеріндегі болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылған және есепті салық кезеңінде шегерімге жатқызылатын жұмыстар мен қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны (100.00.009.05 жолы) 4 278,4 мың теңге сомасында;

— болашақ кезеңдердің шығыстары деп танылатын және кейінгі салық кезеңдерінде шегерімге жатқызылуы тиіс жұмыстар мен қызметтердің құны, ТМҚ өзіндік құны (100.00.009.09 жолы) 0 теңге сомасына.

Демек, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 100.00.009.05 жолы бойынша шығыстар 163,4 мың теңге сомасына негізді түрде азайтылды .4 115,0 — 4 278,4) және 100.00.009.09 жолы бойынша шығыстар 2 223,6 мың теңге (2 223,6 – 0,0) сомасына ұлғайтылды.

Осылайша, 2019 жылы өткізілген тауарлар (жұмыстар, қызметтер) бойынша шығыстарды шегерімдерден 4 078,1 мың теңге сомасында алып тастау және көрсетілген бөлікте КТС тиісті есептеу негізді болып табылады.

2018 жылғы 4 тоқсан үшін салық салынатын айналымды және ҚҚС есептеуді салыстырмалы ұлғайту 9,8 мың теңге сомасына, 2019 жылғы 2 тоқсан үшін 15,8 мың теңге сомасына, 2019 жылғы 4 тоқсан үшін 59,2 мың теңге сомасына қатысты

Шағымда 2018 жылғы 4-тоқсан, 2019 жылғы 2-тоқсан және 2019 жылғы 4-тоқсан үшін ҚҚС бойынша салық салынатын айналымдардың салық есептілігінде көрсетілген сомалары көрсетілген кезеңдер үшін берілген шот-фактуралар бойынша салық есебі тіркелімдерінің деректеріне сәйкес келетіні көрсетілген.

Салықтық тексеру актісінен «В» компаниясы Салық кодексінің 380-бабын бұза отырып, 2018 жылғы 4-тоқсанда 81,5 мың теңге сомасында, 2019 жылғы 4-тоқсанда 278,4 мың теңге сомасында тауарларды, жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді өткізу бойынша салық салынатын айналымды көздегені келіп шығады.

Шағымды қарау барысында мыналар анықталды.

Салық кодексінің 380-бабының 1-тармағына сәйкес егер салық кодексінің 381-бабында өзгеше көзделмесе, өткізу бойынша айналым мөлшері, егер Қазақстан Республикасының трансферттік баға белгілеу туралы заңнамасында өзгеше көзделмесе, мәміле тараптары қолданатын бағалар мен тарифтерді негізге ала отырып, оларға қосылған құн салығын енгізбей, өткізілетін тауарлардың, жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің құны ретінде айқындалады.

Салық кодексінің 394-бабының 18) тармағына сәйкес түсті және қара металдардың сынықтары мен қалдықтарын өткізу бойынша айналымдар қосылған құн салығынан босатылады.

Қарастырылып отырған жағдайда, «В» компаниясы 2019 жылдың 2 тоқсанына ҚҚС бойынша салық есептілігінде 219 851,9 мың теңге мөлшерінде ҚҚС салынатын айналымды, 26 366,3 мың теңге сомасында есептеуге ҚҚС көрсетті.

Тексеру нәтижелері бойынша ҚҚС салынатын айналым өзгеріссіз қалдырылды, ал есептеуге ҚҚС 26 382,2 мың теңгені құрады немесе 15,8 мың теңге сомасына ұлғайтылды, бұл ретте тексеру актісінде бұзушылықтың мән-жайлары мен фактілері көрсетілмеген, бухгалтерлік құжаттарға сілтемелер жоқ.

«В» компаниясы шағымға 2019 жылғы 2 тоқсанда берілген 219 851,9 мың теңге сомасындағы шот-фактуралар бойынша салық есебінің тіркелімі және металл сынықтарын өткізу бойынша «В» компаниясының атына ұсынылған 132,3 мың теңге сомасындағы (ҚҚС-сыз) 16.04.2019 жылғы №40 шот-фактураның көшірмесі қоса берілді.

Түсті және қара металдардың сынықтары мен қалдықтарын өткізу ҚҚС бойынша босатылған айналымға жататындықтан, тиісінше 2019 жылғы 2-тоқсан үшін 15,8 мың теңге (132,3*12%) сомасында есептеу негізделмеген болып табылады.

2019 жылдың 4 тоқсанында ҚҚС есептеу бойынша ұқсас жағдай 59,2 мың теңге сомасында болды.

«В» компаниясы 2019 жылдың 4 тоқсанына ҚҚС бойынша салық есептілігінде 365 910,5 мың теңге мөлшерінде ҚҚС салынатын айналымды, 43 883,4 мың теңге сомасында есептеуге ҚҚС көрсетті.

Тексеру нәтижелері бойынша ҚҚС салынатын айналым 366 188,9 мың теңгені құрады немесе 278,4 мың теңге сомасына ұлғайтылды, есептеуге ҚҚС 43 942,7 мың теңге сомасын құрады немесе 59,2 мың теңге сомасына ұлғайтылды, бұл ретте тексеру актісінде бұзушылықтардың мән-жайлары мен фактілері көрсетілмеген, бухгалтерлік құжаттарға сілтемелер жоқ.

«В» компаниясы шағымға 2019 жылдың 4 тоқсанында берілген 365 910,5 мың теңге сомасындағы шот-фактуралар бойынша салық есебінің тіркелімі және қара сынықтар мен қалдықтарды сату бойынша «А» компаниясының атына ұсынылған 215,0 мың теңге сомасындағы (ҚҚС-сыз) 24.12.2019 ж. №274 шот-фактураның көшірмесі қоса берілді металдар.

Түсті және қара металдардың сынықтары мен қалдықтарын өткізу ҚҚС бойынша босатылған айналымға жататындықтан, тиісінше 2019 жылғы 4-тоқсан үшін 25,8 мың теңге (215,0*12%) сомасында есептеу негізсіз болып табылады.

Сондай-ақ, тексеру нәтижелері бойынша 33,4 мың теңге (59,2-25,8 арифметикалық қате) сомасында қосымша ҚҚС қате есептелгенін атап өткен жөн.

Бұдан әрі, «В» компаниясы 2018 жылдың 4 тоқсанына ҚҚС бойынша декларацияда (300.00 Н.) 316 323,7 мың теңге мөлшерінде ҚҚС салынатын айналымды, 37 958,8 мың теңге сомасында есептеуге ҚҚС көрсетті.

Тексеру нәтижелері бойынша ҚҚС салынатын айналым 316 405,2 мың теңгені құрады немесе 81,5 мың теңге сомасына ұлғайтылды, есептеуге ҚҚС 37 968,6 мың теңге сомасын құрады немесе 9,8 мың теңге сомасына ұлғайтылды, бұл ретте тексеру актісінде бұзушылықтардың мән-жайлары мен фактілері көрсетілмеген, бухгалтерлік құжаттарға сілтемелер жоқ.

«В» компаниясы шағымға 2018 жылғы 4-тоқсанда берілген шот-фактуралар бойынша салық есебінің тіркелімін қоса берді, оған сәйкес айналым 316 323,7 мың теңгені құрады және 2018 жылғы 4-тоқсандағы айналым-сальдо ведомосы да аталған айналымды растайды.

Демек, салық салынатын айналымның ұлғаюына байланысты 2018 жылғы 4-тоқсан үшін 9,8 мың теңге сомасында ҚҚС есептеу негізсіз болып табылады.

Баяндалғанның негізінде, кеңселік үй-жайды жалдау бойынша есептен 2018ж. шығыстар мен ҚҚС шегерімдерінен алып тастау, 2018ж. «Атамекен» Ұлттық палатасына мүшелік жарналарды төлеу жөніндегі шығыстар, 2019ж. күмәнді міндеттемелер бойынша кірісті ұлғайту бөлігіндегі 25 899,4 мың теңге сомасы, 2020ж. күмәнді міндеттемелер бойынша және есепке жатқызылатын ҚҚС сомаларын түзету бөлігіндегі 212,9 мың теңге сомасы, 2018 жылғы 4-тоқсанда, 2019 жылғы 2-тоқсанда, 2019 жылғы 4-тоқсанда салық салынатын айналымды ұлғайту нәтижелері туралы шағымдалатын хабарламаның күші жойылсын, ал қалған бөлігінде өзгеріссіз қалдырылсын.

Апелляциялық комиссия отырысының қорытындысы бойынша салық органының шағым жасалған бөлігіндегі іс-әрекетін заңды емес деп тану туралы шешім қабылданды.

Автор: Madina Kuatbekova