Классификация товара — проектно-сметная документация

Таможенные споры

Юридическое лицо

Классификация товаров

Министерством финансов Республики Казахстан (далее – уполномоченный орган) получена жалоба Компании «Н» на  уведомление о результатах проверки (далее — Уведомление) территориального Департамента государственных доходов (далее – таможенный орган) о начислении таможенных платежей и налогов.

Как следует из материалов дела, таможенным органом проведена таможенная проверка по вопросу правильности классификации товаров – «проектно-техническая документация и чертежи по проекту в комплекте», по результатам которой вынесено уведомление на общую сумму 175 610,1 тыс. тенге.

Компания «Н» не согласившись с выводами таможенного органа, обратилась с апелляционной жалобой, в которой просит отменить решение таможенного органа.

Так, Компания «Н» поясняет, что в ходе проведения таможенной проверки таможенный орган направил в адрес Компании «Н» письменное требование о предоставлении товара по оформленным декларациям на товары, в ответ на который был предоставлен товар, а именно:

1. по ДТ от 20.01.2017г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 9 штук, из них: 5 листов с графическими изображениями, 4 со спецификацией оборудования;
2. по ДТ от 20.06.2017г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 53 штук, из них: 47 листов с графическими изображениями, 6 со спецификацией шаровых клапанов;
3. по ДТ от 23.01.2018г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 42 штук (в акте неверно указано количество — всего 40 штук), из них: 34 листа с графическими изображениями, 4 сертификата по калибровке и 2 сертификата по инспекции на 4 листах;
4. по ДТ от 26.01.2018г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 42 штук (в акте неверно указано количество — всего 35 штук), из них: 31 листов с графическими изображениями, технический паспорт на 5 страницах и сертификаты по инспекции на 6 страницах;
5. по ДТ от 31.01.2018г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 51 штук (в акте неверно указано количество — всего 23 штуки), из них: 43 листа с графическими изображениями, 4 листа проекта угольника и тройников, спецификация по трубам для противопожарной системы на 4 листах;
6. по ДТ от 13.07.2016г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 25 штук, из них: 23 листа с графическими изображениями, 2 листа ведомости рабочих чертежей и ведомость ссылочных и прилагаемых документов;
7. по ДТ от 14.10.2016г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 5 штук, из них: 3 листа с графическими изображениями, 2 листа с ведомостью рабочих чертежей и технической спецификацией металла;
8. по ДТ от 17.02.2016г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 17 штук, из них: 15 листов с графическими изображениями, 2 листа ведомости рабочих чертежей и ведомость ссылочных и прилагаемых документов;
9. по ДТ от 20.04.2016г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 19 штук, из них: 18 листов с графическими изображениями, 1 лист с ведомостью рабочих чертежей;
10. по ДТ от 27.10.2015г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 29 штук, из них: 27 листов с графическими изображениями, 2 листа с ведомостью чертежей основного комплекта и технической спецификацией металла;
11. по ДТ от 27.11.2015г. — представлен комплект чертежей с бумажными листами в количестве 12 штук, из них: 11 листов с графическими изображениями, 1 лист с общими примечаниями и условными обозначениями.

Компания «Н» считает, что по Межгосударственному стандарту ГОСТ 21.101–97 «Система проектной документации для строительства» предусматривает, что неотъемлемой частью чертежа является ссылочные документы, ведомости и т.д.

В частности, подпункты 4.2.5 и 4.2.7 ГОСТа регламентируют:

«На первых листах каждого основного комплекта рабочих чертежей приводят общие данные по рабочим чертежам, включающие:

а) ведомость рабочих чертежей основного комплекта, выполняемую по форме 1;

б) ведомость ссылочных и прилагаемых документов, оформляемую по форме 2;

в) ведомость основных комплектов рабочих чертежей, выполняемую по форме 2;

г) ведомость спецификации (при наличии в основном комплекте нескольких схем расположения), выполняемую по форме 1;

д) условные обозначения, не установленные государственными стандартами, и значения которых не указаны на других листах основного комплекта рабочих чертежей;

е) общие указания;

ж) другие данные, предусмотренные соответствующими стандартами СПДС.

Наряду с этим, чертежи предусматривают наличие прилагаемых документов, к каковым относятся:

— эскизные чертежи общих видов нетиповых изделий;

— спецификация оборудования, изделий и материалов;

— другая документация, предусмотренная соответствующими стандартами СПДС».

Компания «Н» утверждает, что комплекты чертежей выполнены в соответствии с установленными и принятыми нормами в строительстве и производстве. Документы, отнесенные таможенным органом к проектно-технической документации, являются неотъемлемой частью комплектов чертежей и не являются отдельными документами.

Компания «Н» отмечает, что в заключение таможенной экспертизы от 17.04.2019г. и в разъяснении по данному заключению от 14.05.2019г. рассмотрены не комплекты чертежей с прилагаемыми к ним документами (которые являются неотъемлемой составляющей частью чертежей), а отдельно каждый лист, что указывает на неверный подход к исследованию товаров и как следствие, к необоснованному Заключению экспертизы, о том, что вышеуказанные товары   , оформленные по 11 ДТ, — являются пакетом документов содержащий текстовые и графические данные, представляющих набор архитектурных, функционально-технологических, конструктивных и инженерно-технических решений для обеспечения строительства, а также содержащие графические изображения предметов, выполненные в определенном масштабе, с указанием размеров и условно выраженных технических условий, то есть «проектно-технической документацией с чертежами».

На основании вышеизложенного, Компания «Н» просит признать незаконным и отменить уведомление в полном объеме.

Рассмотрев доводы участника ВЭД, исследовав представленные таможенным органом материалы, уполномоченный орган пришел к следующим выводам.

В соответствии со статьей 550 Кодекса Республики Казахстан «О таможенном регулировании в Республике Казахстан» (далее – Кодекс), срок исковой давности по требованиям таможенных органов и плательщиков составляет пять лет, исчисляемый с даты завершения таможенного декларирования и выпуска товаров.

В соответствии со статьей 393 Кодекса в целях проверки сведений, подтверждающих факт выпуска товаров, таможенными органами может проводиться таможенный контроль в отношении товаров, находящихся на таможенной территории Евразийского экономического союза, при наличии у таможенных органов информации о том, что товары были ввезены на таможенную территорию Евразийского экономического союза и (или) находятся на таможенной территории Евразийского экономического союза с нарушением таможенного законодательства Евразийского экономического союза и (или) Республики Казахстан.

На момент декларирования товаров Компанией «Н» действовал Кодекс Республики Казахстан «О таможенном деле в Республике Казахстан» (далее – Кодекс о таможенном деле).

В соответствии со статьей 78 Кодекса о таможенном деле, товары при их таможенном декларировании подлежат классификации по ТН ВЭД.

Проверка правильности классификации товаров осуществляется таможенным органом в рамках проведения таможенного контроля как до выпуска, так и после выпуска товаров.

Таким образом, проверка правильности классификации товаров осуществляется таможенным органом в рамках проведения таможенного контроля после выпуска товаров, проводимого в порядке, установленном главами 47 и 48 Кодекса.

В ходе проведения таможенного контроля в случаях выявления неверной классификации товаров в соответствии с ТН ВЭД органами государственных доходов выносится решение по классификации товаров.

Под классификацией товаров понимается поэтапное отнесение рассматриваемых товаров к конкретным товарным позициям, субпозициям и подсубпозициям по Товарной номенклатуре внешнеэкономической деятельности.

Классификация товаров осуществляется исходя из основных критериев:

1) функция, которую товар выполняет;

2) материал, из которого сделан товар.

При этом соблюдается принцип однозначного отнесения товаров с учетом степени их обработки к товарным подсубпозициям на основе применения основных правил интерпретации Товарной номенклатуры внешнеэкономической деятельности и примечаний к разделам, группам (в том числе примечаний к товарным позициям, субпозициям), а также дополнительных примечаний, которые разъясняют специфические классификационные вопросы.

В рассматриваемом случае, Компанией «Н» осуществлен ввоз следующих товаров с помещением под таможенную процедуру «выпуск для внутреннего потребления» (ИМ-40):  

— «проектно-техническая документация и чертежи для проекта «Комплекс глубокой переработки нефти» по 5-ти ДТ от 27.10.2015г., от 17.02.2016г., от 20.04.2016г., от 14.10.2016г. и от 15.02.2016г. (код ТН ВЭД — 4911 91 000 0, как «репродукции, чертежи и фотографии»);

— «чертежная документация по проекту в комплекте» по 3-м ДТ от 26.01.2018г., от 23.01.2018г. и от 31.01.2018г. (код ТН ВЭД — 4911 91 000 0, как «репродукции, чертежи и фотографии»);

— «чертежи для проекта Комплекс глубокой переработки нефти» по 2-м ДТ от 27.11.2015г. и от 13.07.2016г. (код ТН ВЭД — 4911 91 000 0, как «репродукции, чертежи и фотографии»);

— «предбазовое проектирование (чертежи) завода по очистке воды в комплекте» по 1-ой ДТ от 20.01.2017г. (код ТН ВЭД — 4911 91 000 0, как «репродукции, чертежи и фотографии»);

— «проектно-техническая документация по проекту в комплекте» по 1-ой ДТ от 20.06.2017г. (код ТН ВЭД — 4911 91 000 0, как «репродукции, чертежи и фотографии»);

— «чертежи в комплекте для проекта «Комплекс глубокой переработки нефти» по 1-ой ДТ от 29.12.2017г. (код ТН ВЭД — 4906 00 000 0, как «Планы и чертежи для архитектурных, инженерных, промышленных, коммерческих, топографических или аналогичных целей, представляющие собой оригиналы, выполненные от руки; тексты рукописные; фоторепродукции на сенсибилизированной бумаге и подкопирочные экземпляры вышепоименованных товаров»).

В дальнейшем после выпуска товаров таможенным органом проведена таможенная проверка на предмет правильности заявления Компанией «Н» кода ТН ВЭД по вышеуказанным товарам.

При проведении проверки в целях всестороннего и объективного рассмотрения вопроса достоверности заявленных сведений в ДТ по классификации товара таможенным органом вынесены решения о назначении таможенной экспертизы и представлены экспертам образцы товаров:

— от 14.02.2019г. в отношении чертежей в комплекте для проекта «Комплекс глубокой переработки нефти», оформленных по 1-ой ДТ от 29.12.2017г.;

— от 06.03.2019г. в отношении товаров, оформленных по 12-ти ДТ: от 27.10.2015г., от 17.02.2016г., от 20.04.2016г., от 14.10.2016г., от 15.02.2016г., от 26.01.2018г., от 23.01.2018г., от 31.01.2018г., от 27.11.2015г., от 13.07.2016г., от 20.01.2017г., от 20.06.2017г.

По результатам исследования вынесены заключения таможенных экспертов от 28.02.2019г. и от 17.04.2019г. соответственно.

Согласно заключению таможенного эксперта от 28.02.2019г. образцы товаров, оформленных по ДТ от 29.12.2017г., являются чертежами, надписи в которых выполнены рукописным способом, являются оригиналами, не являются копиями и подкопирочными экземплярами.

По заключению таможенного эксперта от 17.04.2019г. и разъяснению от 14.05.2019г. к данному заключению образцы товара, оформленного по ДТ от 15.02.2016г., являются графическими изображениями предметов, выполненными в определенном масштабе с указанием размеров и условно выраженных технических условий, то есть «чертежами».

Остальные образцы товаров, оформленные по 11-ти ДТ, являются пакетом документов, содержащих текстовые и графические данные, представляющие набор архитектурных, функционально-технологических, конструктивных и инженерно-технических решений, для обеспечения строительства, а также содержащие графические изображения предметов, выполненные в определенном масштабе, с указанием размеров и условно выраженных технических условий, то есть «проектно-технической документацией с чертежами».

Исходя из выводов вышеуказанных заключений таможенных экспертов, таможенный орган считает, что на товары, оформленные по 2-м ДТ, Компанией «Н» правильно заявлены коды ТН ВЭД — 4906 00 000 0 и 4911 91 000 0 соответственно.

На товары, оформленные по остальным 11-ти ДТ, таможенным органом вынесены 11 решений по классификации товаров от 17.05.2019г. с отнесением к коду ТН ВЭД — 4911 99 000 0, как «прочая печатная продукция» (ставка пошлины – 10%).

Проектно-техническая документация с чертежами (далее – ПТД) представляет собой комплекты проектной документации, состоящие в основном из чертежей и текстовых материалов к ним.

Согласно справочной литературе, чертеж представляет собой проекционное изображение предметов в масштабе на определенном носителе информации (бумаге, кальке, пленке, фанере и т.п.) с помощью графических образов — точек, отрезков прямых и кривых линий, символов, условных обозначений и т.п. Чертеж используют либо как иллюстрацию к тексту (пояснение к учебному материалу), либо в составе документации, предназначенной для изготовления изделий. Чертеж часто снабжают поясняющими надписями, техническими требованиями, указаниями по изготовлению изделия (при необходимости). Разновидности чертежей — технический рисунок, эскиз, схема.

ПСД (ПТД) — комплекс документов, раскрывающих сущность проекта и содержащих обоснование его целесообразности и реализуемости; документация, содержащая текстовые и графические материалы и определяющая архитектурные, функционально-технологические, конструктивные и инженерно-технические решения для обеспечения строительства, реконструкции и/или технического перевооружения объектов капитального строительства и инженерных коммуникаций. Содержание и объем проектно-сметной документации для отдельных объектов строительства определяются нормативными документами, инструкциями по разработке проектов и смет.

Классификацию ПТД можно рассматривать в трех товарных позициях:

4901 — Печатные книги, брошюры, листовки и аналогичные печатные материалы, сброшюрованные или в виде отдельных листов;

4906 — Планы и чертежи для архитектурных, инженерных, промышленных, коммерческих, топографических или аналогичных целей, представляющие собой оригиналы, выполненные от руки; тексты рукописные; фоторепродукции на сенсибилизированной бумаге и подкопирочные экземпляры вышепоименованных товаров;

4911 — Прочая печатная продукция, включая печатные репродукции и фотографии.

Товары товарной позиции 4901 включают фактически все издания и печатные материалы для чтения, они могут быть иллюстрированными или неиллюстрированными, за исключением рекламного материала и более специфической продукции, включаемые в другие товарные позиции данной группы (особенно в товарную позицию 4902, 4903 или 4904).

При этом вся задекларированная по 11-ти ДТ проектно-техническая документация выполнена репрографическим способом (неполиграфическим). Печати проставлены при помощи рельефного клише. 

Представленная проектно-техническая документация не сфальцована,  не пронумерована и не предназначена для переплета в целом или в тома, для каждого чертежа предусмотрен свой чертежный номер.

Кроме того следует отметить, что прилагаемые к чертежам материалы (сертификат, технический паспорт и спецификация) не предназначены исключительно для чтения, что исключает возможность классифицировать рассматриваемый товар в товарной позиции 4901 ТН ВЭД ЕАЭС.

Товары товарной позиции 4906 ТН ВЭД включают промышленные планы и чертежи, предназначенные для того, чтобы показать расположение и связь частей или деталей зданий, машин или других конструкций в том виде, как они есть, либо быть в качестве руководства для строителей или производителей этих конструкций (например, архитектурные или инженерные планы и чертежи). Планы и чертежи могут включать спецификации, указания и т.д., напечатанные или ненапечатанные. Характерной чертой для товаров данной позиции является, то, что они должны быть выполнены от руки. Также следует отметить, что такие изделия включаются в данную товарную позицию, только если представляют собой оригиналы, выполненные от руки, или фоторепродукции на сенсибилизированной бумаге, или подкопирочные экземпляры таких оригиналов.

Таким образом, так как проектно-техническая документация выполнена не от руки, оснований для отнесения в товарную позицию 4906 ТН ВЭД ЕАЭС отсутствует.

В товарную позицию 4911 ТН ВЭД включается вся печатная продукция  данной группы, но не относящиеся к любой из предшествующих товарных позиций группы (4901 — 4910).

Поскольку рассматриваемые товары — «проектно-сметная документация и чертежи для проекта» представляют собой печатные материалы на бумаге, которые не относятся ни к одной из товарных позиций ТН ВЭД ЕАЭС 4901 и 4906, то следующая из рассматриваемых товарных позиций является 4911 ТН ВЭД ЕАЭС.

Согласно тексту товарной подсубпозиции — 4911 91 000 0 ТН ВЭД ЕАЭС в нее включаются «репродукции, чертежи и фотографии». В субпозицию 4911 99 000 0 ТН ВЭД ЕАЭС включается «прочая печатная продукция».

Вместе с тем наименование товарной подсубпозиции ТН ВЭД ЕАЭС — 4911 91 000 0, как «репродукции, чертежи и фотографии», не подпадает для классификации рассматриваемого товара, так как ограничивается конкретным перечнем товаров, включаемых в нее перечисленными товарами.

Учитывая, что рассматриваемый товар состоит из чертежей и материалов к ним (сертификат, технический паспорт и спецификация), и информация о стоимостных характеристиках документов, входящих в состав рассматриваемого товара, отсутствует, в соответствии с Основными правилами интерпретации ТН ВЭД 1 и 6 классификация ПТД должна осуществляться в товарной подсубпозиции ТН ВЭД ЕАЭС — 4911 99 000 0.

Принимая во внимание вышеизложенное, начисление ввозной таможенной пошлины и НДС по результатам таможенной проверки таможенного органа в связи с неверной классификацией товара является правомерным.

Решением Апелляционной комиссии результаты таможенной проверки признаны правомерными.

Государственный язык

Кедендік алымдар

Заңды тұлға

Тауарларды жіктеу

Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) кедендік төлемдер мен салықтарды есептеу туралы аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі — кеден органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламасына (бұдан әрі – хабарлама) «Н» компаниясының шағымын алды.

Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, кеден органы тауарларды жіктеудің дұрыстығы – «жоба бойынша жобалау-техникалық құжаттама және сызбалар жиынтықта» мәселесі бойынша кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша жалпы сомасы 175 610,1 мың теңгеге хабарлама шығарылды.

«Н» компаниясы кеден органының тұжырымдарымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда кеден органы шешімінің күшін жоюды сұрайды.

Осылайша, «Н» компаниясы кедендік тексеру жүргізу барысында кеден органы «Н» компаниясының атына тауар берілген тауарға ресімделген декларациялар бойынша тауар ұсыну туралы жазбаша талап жібергенін, атап айтқанда:

1) 20.01.2017ж. ТД бойынша — 9 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 5 парақ, жабдықтың ерекшелігі бар 4 парақ;

2) 20.06.2017ж. ТД бойынша — 53 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 47 парақ, шар клапандарының ерекшелігі бар 6 парақ;

3) 23.01.2018ж. ТД бойынша — 42 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды (актіде саны дұрыс көрсетілмеген — барлығы 40 дана), оның ішінде: графикалық суреттері бар 34 парақ, 4 калибрлеу бойынша сертификат және 4 парақта инспекция бойынша 2 сертификат;

4) 26.01.2018ж. ТД бойынша — 42 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды (актіде саны дұрыс көрсетілмеген — барлығы 35 дана), оның ішінде: графикалық суреттері бар 31 парақ, 5 беттен тұратын техникалық паспорт және 6 беттен тұратын инспекция сертификаттары;

5) 31.01.2018ж. ТД бойынша — 51 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды (актіде саны дұрыс көрсетілмеген — барлығы 23 дана), оның ішінде: графикалық бейнелері бар 43 парақ, шаршы және үшайырлар жобасының 4 парағы, өртке қарсы жүйеге арналған құбырлар бойынша 4 парақтағы ерекшелік;

6) 13.07.2016ж. ТД бойынша — 25 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 23 парақ, жұмыс сызбаларының ведомостары мен сілтемелік және қоса берілетін құжаттардың ведомостары 2 парақ;

7) 14.10.2016ж. ТД бойынша — 5 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 3 парақ, жұмыс сызбаларының ведомосі және металдың техникалық ерекшелігі бар 2 парақ;

8) 17.02.2016ж. ТД бойынша — 17 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 15 парақ, жұмыс сызбаларының ведомостары мен сілтеме және қоса берілетін құжаттардың ведомостары 2 парақ;

9) 20.04.2016ж. ТД бойынша — 19 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 18 Парақ, жұмыс сызбаларының ведомосі бар 1 парақ;

10) 27.10.2015ж. ТД бойынша — 29 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 27 парақ, негізгі жиынтық сызбаларының ведомосі және металдың техникалық ерекшелігі бар 2 парақ;

11) 27.11.2015ж. ТД бойынша — 12 дана қағаз парақтары бар сызбалар жиынтығы ұсынылды, оның ішінде: графикалық бейнелері бар 11 парақ, жалпы ескертулері мен шартты белгілері бар 1 парақ.

«Н» компаниясы «Құрылысқа арналған жобалық құжаттама жүйесі» ГОСТ 21.101–97 мемлекетаралық стандарты бойынша сілтемелік құжаттар, ведомостар және т.б. сызбаның ажырамас бөлігі болып табылатынын көздейді деп есептейді.

Атап айтқанда, ГОСТ 4.2.5 және 4.2.7 тармақшалары реттеледі:

«Жұмыс сызбаларының әр негізгі жиынтығының алғашқы парақтарында жұмыс сызбалары туралы жалпы мәліметтер келтірілген, соның ішінде:

а) 1-нысан бойынша орындалатын негізгі жиынтықтың жұмыс сызбаларының ведомосы;

б) 2-нысан бойынша ресімделетін сілтеме және қоса берілетін құжаттар ведомосі;

в) 2-нысан бойынша орындалатын жұмыс сызбаларының негізгі жиынтықтарының ведомосы;

г) 1-нысан бойынша орындалатын ерекшелік ведомосы (негізгі жиынтықта бірнеше орналасу схемасы болған кезде);

д) мемлекеттік стандарттарда белгіленбеген және мәндері жұмыс сызбаларының негізгі жинағының басқа парақтарында көрсетілмеген шартты белгілер;

е) жалпы нұсқаулар;

ж) СПДС тиісті стандарттарында көзделген басқа да деректер.

Сонымен қатар, сызбалар қоса берілген құжаттардың болуын қамтамасыз етеді:

— типтік емес бұйымдардың жалпы түрлерінің эскиздік сызбалары;

— жабдықтар, бұйымдар мен материалдардың сипаттамасы;

— СПДС тиісті стандарттарында қарастырылған басқа құжаттар».

«Н» компаниясы сызбалар жиынтығы құрылыс пен өндірісте белгіленген және қабылданған нормаларға сәйкес орындалғанын бекітеді. Кеден органы жобалау-техникалық құжаттамаға жатқызған құжаттар сызбалар жиынтығының ажырамас бөлігі болып табылады және жеке құжаттар болып табылмайды.

«Н» компаниясы 17.04.2019ж. кедендік сараптама қорытындысында және 14.05.2019ж. осы қорытынды бойынша түсіндіруде оларға қоса берілген құжаттармен бірге сызбалар жиынтығы емес (сызбалардың ажырамас бөлігі болып табылатын), бірақ әр парақ бөлек қарастырылған, бұл тауарларды зерттеуге дұрыс емес көзқарасты және нәтижесінде жоғарыда аталған тауарлар 11 ТД-дан ресімделгені туралы сараптаманың негізсіз қорытындысын көрсетеді, — құрылысты қамтамасыз ету үшін сәулет, функционалдық-технологиялық, конструкциялық және инженерлік-техникалық шешімдердің жиынтығын білдіретін мәтіндік және графикалық деректерді қамтитын, сондай-ақ өлшемдері мен шартты түрде көрсетілген техникалық шарттарды көрсете отырып, белгілі бір масштабта орындалған заттардың графикалық бейнелерін, яғни «сызбалары бар жобалау-техникалық құжаттаманы» қамтитын құжаттар пакеті болып табылады.

Жоғарыда баяндалғанның негізінде, «Н» компаниясы хабарламаны заңсыз деп тануды және толық көлемде күшін жоюды сұрайды.

СЭҚ қатысушысының дәлелдерін қарап, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.

«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 550-бабына сәйкес кеден органдары мен төлеушілердің талаптары бойынша талап қою мерзімі тауарларды кедендік декларациялау мен шығару аяқталған күннен бастап есептелетін бес жылды құрайды.

Кодекстің 393-бабына сәйкес тауарларды шығару фактісін растайтын мәліметтерді тексеру мақсатында кеден органдары кеден органдарында тауарлардың Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкелінгені және (немесе) кедендік аумақта жүргені туралы ақпарат болған кезде Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағында орналасқан тауарларға қатысты кедендік бақылау жүргізуі мүмкін Еуразиялық экономикалық одақтың және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамасын бұза отырып, Еуразиялық экономикалық одақтың аумағы жатады.

Тауарларды декларациялау кезінде «Н» компаниясы «Қазақстан Республикасындағы кеден ісі туралы» Қазақстан Республикасының Кодексін (бұдан әрі – Кеден ісі туралы кодекс) қолданды.

Кеден ісі туралы кодекстің 78-бабына сәйкес тауарлар оларды кедендік декларациялау кезінде СЭҚ ТН бойынша жіктелуге жатады.

Тауарларды сыныптаудың дұрыстығын тексеруді кеден органы тауарларды шығарғанға дейін де, шығарғаннан кейін де кедендік бақылау жүргізу шеңберінде жүзеге асырады.

Осылайша, тауарларды жіктеудің дұрыстығын тексеруді кеден органы Кодекстің 47 және 48-тарауларында белгіленген тәртіппен жүргізілетін тауарларды шығарғаннан кейін кедендік бақылау жүргізу шеңберінде жүзеге асырады.

Кедендік бақылауды жүргізу барысында СЭҚ ТН сәйкес тауарлардың дұрыс жіктелмеуі анықталған жағдайларда мемлекеттік кірістер органдары тауарларды сыныптау бойынша шешім шығарады.

Тауарларды жіктеу деп қаралатын тауарларды сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасы бойынша нақты тауар позицияларына, субпозицияларға және кіші субпозицияларға кезең-кезеңімен жатқызу түсініледі.

Тауарларды жіктеу негізгі критерийлер негізінде жүзеге асырылады:

1) Өнім орындайтын функция;

2) тауар жасалған материал.

Бұл ретте тауарларды өңдеу дәрежесін ескере отырып, оларды сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына түсініктеме берудің негізгі қағидаларын және бөлімдерге, топтарға ескертпелерді (оның ішінде тауар позицияларына, субпозицияларға ескертпелерді), сондай-ақ ерекше сыныптау мәселелерін түсіндіретін қосымша ескертпелерді қолдану негізінде тауарлық кіші субпозицияларға бір мәнді жатқызу қағидаты сақталады.

Қаралатын жағдайда «Н» компаниясы «ішкі тұтыну үшін шығару» (ИМ-40) кедендік рәсімімен орналастыра отырып, мынадай тауарларды әкелуді жүзеге асырды:

— 27.10.2015ж., 17.02.2016ж., 20.04.2016ж., 14.10.2016ж. және 15.02.2016ж. 5 ТД бойынша — «мұнайды терең өңдеу кешені» жобасына арналған жобалау-техникалық құжаттама және сызбалар» (СЭҚ ТН коды — 4911 91 000 0, «репродукциялар, сызбалар және фотосуреттер» сияқты);

— 26.01.2018ж., 23.01.2018ж. және 31.01.2018ж. 3 ТД бойынша — «жиынтықта жобасы бойынша сызба құжаттама» (СЭҚ ТН коды — 4911 91 000 0, «репродукциялар, сызбалар және фотосуреттер» сияқты);

— 27.11.2015 ж. және 13.07.2016 ж. 2-м ДТ бойынша – «мұнайды терең өңдеу кешені жобасына арналған сызбалар» (СЭҚ ТН коды — 4911 91 000 0, «репродукциялар, сызбалар және фотосуреттер» сияқты);

— 20.01.2017ж. 1 ТД бойынша – «жиынтықта суды тазарту бойынша зауытты базаға дейінгі жобалау (сызбалар)» (СЭҚ ТН коды — 4911 91 000 0, «репродукциялар, сызбалар және фотосуреттер» сияқты);

— 20.06.2017ж. 1 ТД бойынша — «жоба бойынша жобалау-техникалық құжаттама жиынтықта» (СЭҚ ТН коды — 4911 91 000 0, «репродукциялар, сызбалар және фотосуреттер» сияқты);

— 29.12.2017ж. 1 ТД бойынша — «мұнайды терең өңдеу кешені» жобасына арналған сызбалар» (СЭҚ ТН коды — 4906 00 000 0 «сәулет, инженерлік, өнеркәсіптік, коммерциялық, топографиялық немесе осыған ұқсас мақсаттарға арналған, түпнұсқаларды білдіретін, қолдан жасалған жоспарлар мен сызбалар; қолжазба мәтіндер; сенсибилизацияланған қағаздағы фоторепродукциялар және жоғарыда аталған тауарлардың көшірілген даналары» сияқты).

Бұдан әрі тауарларды шығарғаннан кейін кеден органы «Н» компаниясының жоғарыда көрсетілген тауарлар бойынша СЭҚ ТН кодын мәлімдеуінің дұрыстығы мәніне кедендік тексеру жүргізді.

Тауарды сыныптау бойынша ТД-да мәлімделген мәліметтердің дұрыстығы мәселесін жан-жақты және объективті қарау мақсатында тексеру жүргізу кезінде кеден органы кедендік сараптаманы тағайындау туралы шешім шығарды және сарапшыларға тауарлардың үлгілері ұсынылды:

— 14.02.2019ж. бастап 29.12.2017ж. 1 ТД бойынша ресімделген «мұнайды терең өңдеу кешені» жобасы үшін жиынтықтағы сызбаларға қатысты.;

— 06.03.2019ж. 12 ТД рәсімделген тауарларға қатысты: 27.10.2015ж., 17.02.2016ж., 20.04.2016ж., 14.10.2016ж., 15.02.2016ж., 26.01.2018ж., 23.01.2018ж., 31.01.2018ж., 27.11.2015ж., 13.07.2016ж., 20.01.2017ж., 20.06.2017ж.

Зерттеу нәтижелері бойынша 28.02.2019ж. және 17.04.2019ж. кедендік сарапшылардың қорытындылары шығарылды.

28.02.2019ж. кедендік сарапшының қорытындысына сәйкес 29.12.2017ж. ТД  бойынша ресімделген тауарлардың үлгілері сызбалар болып табылады, олардың жазбалары қолжазба тәсілімен орындалған, түпнұсқа болып табылады, көшірмелері мен көшірмеге алынған даналары болып табылмайды.

Кедендік сарапшының 17.04.2019ж. қорытындысы және 14.05.2019ж. түсіндірмесі бойынша осы қорытындыға 15.02.2016ж. ТД бойынша ресімделген тауар үлгілері мөлшері мен шартты түрде көрсетілген техникалық шарттарды, яғни «сызбаларды» көрсете отырып, белгілі бір масштабта орындалған заттардың графикалық бейнелері болып табылады.

11 ТД бойынша ресімделген тауарлардың қалған үлгілері құрылысты қамтамасыз ету үшін сәулет, функционалдық-технологиялық, конструкциялық және инженерлік-техникалық шешімдер жиынтығын білдіретін мәтіндік және графикалық деректерді қамтитын, сондай-ақ өлшемдері мен шартты түрде көрсетілген техникалық шарттарды көрсете отырып, белгілі бір масштабта орындалған заттардың графикалық бейнелерін қамтитын құжаттар пакеті болып табылады, яғни «сызбалары бар Жобалық-техникалық құжаттама».

Кедендік сарапшылардың жоғарыда көрсетілген қорытындыларының тұжырымдарын негізге ала отырып, кеден органы 2 ТД бойынша ресімделген тауарларға «Н» компаниясы СЭҚ ТН кодтарын дұрыс мәлімдеген деп есептейді — 4906 00 000 0 және тиісінше 4911 91 000 0.

Қалған 11 ТД бойынша ресімделген тауарларға кеден органы СЭҚ ТН — 4911 99 000 0, «басқа баспа өнімдері» сияқты (баж мөлшерлемесі – 10%), кодына жатқыза отырып, 17.05.2019ж. тауарларды сыныптау бойынша 11 шешім шығарды.

Сызбалары бар жобалау-техникалық құжаттама (бұдан әрі — ЖТҚ) негізінен сызбалар мен оларға мәтіндік материалдардан тұратын жобалау құжаттамасының жиынтығынан тұрады.

Анықтамалық әдебиетке сәйкес, сызба графикалық кескіндер — нүктелер, түзу және қисық сызықтардың сегменттері, символдар, шартты белгілер және т. б. көмегімен белгілі бір ақпарат тасымалдаушыдағы (қағаз, калька, пленка, фанера және т.б.) масштабтағы заттардың проекциялық бейнесі болып табылады. немесе бұйымдарды дайындауға арналған құжаттаманың құрамында. Сурет көбінесе түсіндірме жазбалармен, техникалық талаптармен, өнімді жасау жөніндегі нұсқаулармен (қажет болған жағдайда) қамтамасыз етіледі. Сызбалардың түрлері-Техникалық сурет, эскиз, схема.

ЖСҚ (ЖТҚ) — жобаның мәнін ашатын және оның орындылығы мен іске асырылуының негіздемесін қамтитын құжаттар кешені; мәтіндік және графикалық материалдарды қамтитын және күрделі құрылыс объектілері мен инженерлік коммуникацияларды салуды, реконструкциялауды және/немесе техникалық қайта жарақтандыруды қамтамасыз ету үшін сәулет, функционалдық-технологиялық, конструкциялық және инженерлік-техникалық шешімдерді айқындайтын құжаттама. Жекелеген құрылыс объектілері үшін жобалау-сметалық құжаттаманың мазмұны мен көлемі нормативтік құжаттармен, жобалар мен сметаларды әзірлеу жөніндегі нұсқаулықтармен айқындалады.

ЖТҚ жіктемесін үш тауар позициясында қарастыруға болады:

4901 — брошюраланған немесе жеке парақтар түріндегі баспа кітаптары, брошюралар, парақшалар және ұқсас баспа материалдары;

4906 — сәулет, инженерлік, өнеркәсіптік, коммерциялық, топографиялық немесе ұқсас мақсаттарға арналған, түпнұсқаларды білдіретін, қолдан жасалған жоспарлар мен сызбалар; қолжазба мәтіндері; сенсибилизацияланған қағаздағы фоторепродукциялар және жоғарыда аталған тауарлардың көшірілген даналары;

4911 — баспа репродукциялары мен фотосуреттерін қоса алғанда, өзге де баспа өнімдері.

4901 тауар позициясының тауарлары іс жүзінде барлық басылымдар мен оқуға арналған баспа материалдарын қамтиды, олар жарнамалық материалды және осы топтың басқа тауар позицияларына (әсіресе 4902, 4903 немесе 4904 тауар позициясына) енгізілетін неғұрлым ерекше өнімді қоспағанда, иллюстрацияланған немесе иллюстрацияланбаған болуы мүмкін.

Бұл ретте 11 ТД бойынша декларацияланған барлық жобалау-техникалық құжаттама репрографиялық тәсілмен (полиграфиялық емес) орындалған. Мөр бедерлі клишенің көмегімен қойылады.

Ұсынылған жобалау-техникалық құжаттама нөмірленбеген, нөмірленбеген және тұтастай немесе томға түптеуге арналмаған, әрбір сызба үшін өзінің сызба нөмірі көзделген.

Бұдан басқа, сызбаларға қоса берілетін материалдар (сертификат, техникалық паспорт және ерекшелік) тек оқуға арналмағанын атап өту қажет, бұл қаралып отырған тауарды ЕАЭО СЭҚ ТН 4901 тауар позициясында сыныптау мүмкіндігін жоққа шығарады.

СЭҚ ТН 4906 тауар позициясының тауарлары ғимараттардың, машиналардың немесе басқа да конструкциялардың бөліктерінің немесе бөлшектерінің орналасуын және байланысын сол қалпында көрсетуге не осы конструкцияларды (мысалы, сәулет немесе инженерлік жоспарлар мен сызбалар) салушылар немесе өндірушілер үшін нұсқаулық ретінде болуға арналған өнеркәсіптік жоспарлар мен сызбаларды қамтиды. Жоспарлар мен сызбалар басылған немесе басылмаған ерекшеліктерді, нұсқауларды және т.б. қамтуы мүмкін. Осы позициядағы тауарларға тән белгі-олар қолмен жасалуы керек. Сондай-ақ, мұндай өнімдер осы тауар позициясына қолмен жасалған түпнұсқалар немесе сенсибилизацияланған қағаздағы фоторепродукциялар немесе осындай түпнұсқалардың көшірілген даналары болған жағдайда ғана енгізілетінін атап өткен жөн.

Осылайша, жобалау-техникалық құжаттама қолмен орындалмағандықтан, ЕАЭО СЭҚ ТН 4906 тауар позициясына жатқызу үшін негіз жоқ.

СЭҚ ТН 4911 тауар позициясына осы топтың барлық баспа өнімдері енгізіледі, бірақ топтың алдыңғы тауар позицияларының кез келгеніне жатпайды (4901 — 4910).

Қаралып отырған тауарлар – «жоба үшін жобалау-сметалық құжаттама және сызбалар» ЕАЭО СЭҚ ТН 4901 және 4906 тауар позицияларының ешқайсысына жатпайтын қағаздағы баспа материалдары болып табылатындықтан, қаралып отырған тауар позицияларының келесі бөлігі ЕАЭО СЭҚ ТН 4911 болып табылады.

ЕАЭО СЭҚ ТН — 4911 91 000 0 тауар субпозициясының мәтініне сәйкес оған «репродукциялар, сызбалар және фотосуреттер» енгізіледі. ЕАЭО СЭҚ ТН — 4911 99 000 0 қосалқы позициясына «өзге де баспа өнімдері» енгізіледі.

Сонымен қатар, ЕАЭО СЭҚ ТН — 4911 91 000 0, «репродукциялар, сызбалар және фотосуреттер» сияқты, тауар кіші позициясының атауы ретінде қарастырылып отырған тауарды жіктеуге жатпайды, өйткені ол оған аталған тауарлармен кіретін тауарлардың нақты тізімімен шектеледі.

Қаралатын тауар сызбалар мен оларға арналған материалдардан (сертификат, техникалық паспорт және ерекшелік) тұратынын және қаралатын тауардың құрамына кіретін құжаттардың құндық сипаттамалары туралы ақпарат жоқ екенін ескере отырып, СЭҚ ТН 1 және 6-түсіндірудің негізгі қағидаларына сәйкес өтт сыныптамасы ЕАЭО СЭҚ ТН — 4911 99 000 0 тауар кіші қосалқы позициясында жүзеге асырылуға тиіс.

Жоғарыда баяндалғанды назарға ала отырып, тауарды дұрыс сыныптамауға байланысты кеден органының кедендік тексеру нәтижелері бойынша кедендік әкелу бажын және ҚҚС есептеу заңды болып табылады.

Апелляциялық комиссияның шешімімен кедендік тексеру нәтижелері заңды деп танылды.