Таможенные споры
Физическое лицо
Таможенная стоимость товаров
Министерством финансов Республики Казахстан (далее – уполномоченный орган) получена жалоба от Физического лица «А» на уведомление о результатах проверки территориального Департамента государственных доходов (далее – таможенный орган) о начислении налога на добавленную стоимость.
Как следует из материалов дела, таможенным органом проведена таможенная проверка по вопросу достоверности заявления таможенной стоимости товаров — «плодоовощная продукция», по результатам которой вынесено уведомление на общую сумму 53 657,1 тыс. тенге.
Физическое лицо «А» не согласившись с выводами таможенного органа, обратилось с апелляционной жалобой, в которой просит отменить решение таможенного органа.
Физическое лицо «А» сообщает, что в рамках внешнеэкономической деятельности импортировало плодоовощную продукцию из Республики Узбекистан в Республику Казахстан и оформило по таможенной процедуре «выпуск для внутреннего потребления».
Поступление таможенных платежей и налогов в государственный бюджет от таможенного декларирования товаров составило в сумме 604 037,3 тыс. тенге.
Физическое лицо «А» считает, что сотрудники таможенного органа незаконно внесли поправки по 224 декларациям на товары (далее — ДТ) на основании того, что соответствующие платежи за товары не были произведены в соответствии с условиями контракта.
Физическое лицо «А» поясняет, что с поставщиками товаров из Республики Узбекистан была заключена договоренность, по результатам которой был осуществлен перевод денег через банк второго уровня «Н».
Физическое лицо «А» полагает, что проверяющее лицо ограничилось проверкой банковских счетов только банков второго уровня «K», «Е» и «С».
На основании изложенного, Физическое лицо «А» просит признать незаконным и отменить уведомление о результатах проверки от 06.09.2022г. таможенного органа.
Статьей 396 Кодекса Республики Казахстан «О таможенном регулировании в Республике Казахстан» (далее – Кодекс) предусмотрено, что при проведении таможенного контроля таможенной стоимости ввозимых товаров, заявленной при таможенном декларировании, таможенным органом
осуществляется проверка правильности определения и заявления таможенной стоимости товаров.
Согласно пункту 13 статьи 65 Кодекса положения главы 6 Кодекса не могут рассматриваться как ограничивающие или ставящие под сомнение права таможенных органов убеждаться в достоверности или точности любого заявления, документа или декларации, представленных для подтверждения таможенной стоимости товаров.
В рассматриваемом случае, Физическое лицо «А» в период с марта 2021 года по июнь 2021 года в рамках 35 внешнеэкономических контрактов из Республики Узбекистан ввезены товары — «плодоовощная продукция» (капуста белокочанная, лук репчатый, яблоки сушеные) по 581 ДТ, заявленные по методу определения таможенной стоимости по стоимости сделки с ввозимыми товарами ( метод 1) и оформленные по таможенной процедуре «выпуск для внутреннего потребления» (ИМ-40).
В рамках таможенной проверки таможенным органом на основании статей 417 и 426 Кодекса в адрес Физического лица «А» направлено требование о предоставлении документов и (или) сведений.
В ответ на требование документы и сведения Физическим лицом «А» не были представлены таможенному органу, также отсутствовали пояснения по случаю непредставления документов и сведений, имеющие отношения к формированию цены на товары, указанные в таможенных декларациях, в связи с чем, по статье 558 Кодекса Республики Казахстан «Об административных правонарушениях» декларант был привлечен к административной ответственности на основании протокола об административном правонарушении.
Пунктом 6 статьи 417 Кодекса определено, что в случае непредставления при таможенной проверке проверяемому лицу по требованию документов, сведения, заявленные в таможенной декларации, считаются недостоверно заявленными.
Поставка товаров в адрес Физического лица «А» осуществлена в рамках 35 внешнеэкономических контрактов, заключенные с поставщиками Республики Узбекистан по товарам – «капуста белокочанная», «лук репчатый» и «яблоки сушеные».
В связи с непредставлением банковских документов, для проверки определения достоверности бухгалтерских документов, таможенным органом для подтверждения оплаты за поставленные товары были направлены запросы в банки второго уровня по всем лицевым счетам о движении денежных средств Физического лица «А» согласно «Интегрированной Налоговой Информационной Системе Республики Казахстан» по обслуживающим банкам «К», «С» и «Е».
По предоставленной информации от банков второго уровня «K» и «С» установлено, что у Физического лица «А» отсутствуют банковские счета для осуществления денежных переводов в адрес узбекистанских поставщиков.
По предоставленной информации от банка второго уровня «Е» установлено, что оплата за товары узбекским поставщикам производилась только по трем внешнеэкономическим контрактам Физического лица «А».
Вместе с тем, по условиям контракта от 30.10.2020г. оплата за товар производится на счет продавца прямым банковским переводом в долларах США в течение 30 дней или допускается оплата по факту отгрузки товара в течение 90 дней.
По контракту от 20.01.2021г. оплата за товар производится в течение 120 дней с даты отгрузки товара на каждую отгружаемую партию товара. Датой расчета покупателя за поставляемый товар считается зачисление денежных средств на счет продавца.
По контракту от 16.03.2021г. оплата производится банковским переводом на банковский счет поставщика путем предоплаты в размере 100% от общей стоимости, указанной в счете на оплату, не позднее 10 календарных дней. Датой оплаты считается дата поступления денежных средств на расчетный счет поставщика.
В соответствии со статьей 66 Кодекса таможенной стоимостью ввозимых товаров является стоимость сделки с ними, то есть цена, фактически уплаченная или подлежащая уплате за эти товары при их продаже для вывоза на таможенную территорию ЕАЭС.
Тем самым, по трем контрактам Физического лица «А» условия платежа нарушены, так как в адрес поставщиков оплата за товары произведена частично, то есть не в полном объеме.
По остальным 32 внешнеэкономическим контрактам Физического лица «А» переводы денежных средств за ввезенные товары согласно сведениям банков второго уровня узбекистанским поставщикам не осуществлялись.
Согласно статьи 65 Кодекса определение декларантом таможенной стоимости товаров не должно быть основано на использовании произвольной или фиктивной таможенной стоимости. Таможенная стоимость и сведения, относящиеся к ее определению, должны основываться на достоверной, количественно определяемой и документально подтвержденной информации. Декларант, используя заявленный метод при декларировании таможенной стоимости обязан в подтверждение выбранного им метода документально подтвердить заявленные сведения действительности, представив таможенному органу достоверную, количественно определяемую, документально подтвержденную информацию.
Таким образом, в связи с тем, что информация, полученная из банков второго уровня по суммам денежных переводов не соответствуют стоимости поставленных товаров, нарушены сроки оплаты за товар по 3 контрактам, а также переводы денежных средств за ввезенные товары узбекистанским поставщикам по 32 внешнеэкономическим контрактам не осуществлялись, в отношении рассматриваемых товаров метод по стоимости сделки с ввозимыми товарами (метод 1) не применим,так как вышеизложенные основания влияют на структуру таможенной стоимости ввозимых товаров.
Кроме того, во время рассмотрения жалобы таможенным органом был направлен запрос в банк второго уровня «Н» по предоставлению информации о номерах банковских счетов Физического лица «А» в зависимости от движения денежных средств в национальной и иностранной валюте.
По полученной информации от банка второго уровня «Н» касательно 35 внешнеэкономических контрактов Физического лица «А» денежные переводы в Республику Узбекистан за полученные товары в адрес поставщиков не осуществлялись.
Тем самым, указанные в жалобе Физического лица «А» доводы, что переводы денежных средств узбекистанским поставщикам за ввезенные товары — «капуста белокочанная», «лук репчатый» и «яблоки сушеные», осуществленные через банк второго уровня «Н», не подтверждаются документально.
Также проведенный таможенным органом анализ ценовой информации товаров, ввезенных из Республики Узбекистан, содержащейся в информационной системе таможенного органа показал значительные расхождения в заявленной таможенной стоимости товаров, задекларированных Физическим лицом «А» по товарам — «плодоовощная продукция», по сравнению с таможенной стоимостью аналогичных товаров, заявленных иными участниками ВЭД.
При этом при проведении таможенного контроля после выпуска товаров таможенным органом в соответствии с пунктами 3 и 4 Положения «Об особенностях проведения таможенного контроля таможенной стоимости товаров, ввозимых на таможенную территорию ЕАЭС», утвержденным Решением Коллегии ЕАЭС от 27.03.2018г. №42 использована имеющаяся в распоряжении таможенного органа информация, в максимально возможной степени сопоставимая с имеющимися в отношении ввозимых товаров сведениями, включая сведения об условиях и обстоятельствах рассматриваемой сделки, физических характеристиках, качестве и репутации ввозимых товаров, на тех же условиях поставки при ввозе на таможенную территорию ЕАЭС.
Таким образом, учитывая непредставление Физическим лицом «А» документов, подтверждающих таможенную стоимость товаров, а также отсутствие достоверных сведений по оплате за поставленные товары, таможенная стоимость товаров таможенным органом определена с применением метода по стоимости сделки с однородными товарами (метод 3).
Учитывая вышеизложенное, начисление таможенных платежей и налогов по результатам таможенной проверки таможенного органа является правомерным.
Решением Апелляционной комиссии результаты таможенной проверки признаны правомерными.
Государственный язык
Кедендік даулар
Жеке тұлға
Тауарлардың кедендік құны
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) «А» жеке тұлғасынан Мемлекеттік кірістер аумақтық департаментінің (бұдан әрі-кеден органы) қосылған құн салығын есептеу туралы тексеру нәтижелері туралы хабарламаға шағым алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, кеден органы тауарлардың кедендік құны – «жеміс-көкөніс өнімі» өтінішінің дұрыстығы мәселесі бойынша кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша жалпы сомасы 53 657,1 мың теңгеге хабарлама шығарылды.
«А» жеке тұлғасы кеден органының қорытындыларымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда кеден органының шешімінің күшін жоюды сұрайды.
«А» жеке тұлғасы сыртқы экономикалық қызмет шеңберінде Өзбекстан Республикасынан Қазақстан Республикасына жеміс-көкөніс өнімдерін импорттағанын және «ішкі тұтыну үшін шығару» кедендік рәсімі бойынша ресімдегенін хабарлайды.
Тауарларды кедендік декларациялаудан мемлекеттік бюджетке кедендік төлемдер мен салықтардың түсуі 604 037,3 мың теңгені құрады.
«А» жеке тұлғасы кеден органының қызметкерлері тауарларға тиісті төлемдер келісімшарт талаптарына сәйкес жүргізілмегендігі негізінде 224 тауарларға арналған декларация (бұдан әрі — ТД) бойынша түзетулер заңсыз енгізді деп санайды.
«А» жеке тұлғасы Өзбекстан Республикасынан тауар жеткізушілермен уағдаластық жасалғанын, оның нәтижелері бойынша «Н» екінші деңгейдегі банкі арқылы ақша аудару жүзеге асырылғанын түсіндіреді.
«А» жеке тұлғасы тексеруші тек «K», «Е» және «С» екінші деңгейдегі банктердің банктік шоттарын тексерумен шектелді деп санайды.
Баяндалғанның негізінде «А» жеке тұлғасы кеден органының 06.09.2022ж. тексеру нәтижелері туралы хабарламаны заңсыз деп тануды және оның күшін жоюды сұрайды.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін тексере отырып, кеден органы ұсынған материалдарды зерттей отырып, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 396-бабында кедендік декларациялау кезінде кеден органы мәлімдеген әкелінетін тауарлардың кедендік құнына кедендік бақылау жүргізу кезінде көзделген
тауарлардың кедендік құнын анықтау мен мәлімдеудің дұрыстығын тексеру жүзеге асырылады.
Кодекстің 65-бабының 13-тармағына сәйкес Кодекстің 6-тарауының ережелері кеден органдарының тауарлардың кедендік құнын растау үшін ұсынылған кез келген өтініштің, құжаттың немесе декларацияның дұрыстығына немесе дәлдігіне көз жеткізу құқығын шектейтін немесе күмән келтіретін ретінде қарастырыла алмайды.
Қаралып отырған жағдайда, «А» жеке тұлғасы 2021 жылғы наурыздан бастап 2021 жылғы маусымға дейінгі кезеңде Өзбекстан Республикасынан 35 сыртқы экономикалық келісімшарт шеңберінде әкелінетін тауарлармен мәміле құны бойынша кедендік құнын айқындау әдісі бойынша (1-әдіс) мәлімделген және «ішкі тұтыну үшін шығару» кедендік рәсімі бойынша ресімделген (ИМ-40) 581 ТД бойынша «жеміс — көкөніс өнімдері» (ақ қырыққабат, пияз, кептірілген алма) тауарлары әкелінді.
Кедендік тексеру шеңберінде кеден органы Кодекстің 417 және 426-баптарының негізінде «А» жеке тұлғасының атына құжаттарды және (немесе) мәліметтерді ұсыну туралы талап жіберді.
Талапқа жауап ретінде «А» жеке тұлғасы құжаттар мен мәліметтерді кеден органына ұсынбаған, сондай-ақ кедендік декларацияларда көрсетілген тауарлардың бағасын қалыптастыруға қатысы бар құжаттар мен мәліметтерді ұсынбау жағдайы бойынша түсіндірмелер болмаған, осыған байланысты «Әкімшілік құқық бұзушылық туралы» Қазақстан Республикасы кодексінің 558-бабы бойынша декларант тартылған әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама негізінде әкімшілік жауапкершілікке тартылды.
Кодекстің 417-бабының 6-тармағында кедендік тексеру кезінде тексерілетін тұлғаға талап ету бойынша құжаттар ұсынылмаған жағдайда, кедендік декларацияда мәлімделген мәліметтер дұрыс мәлімделмеген болып есептеледі.
«А» жеке тұлғасына тауарларды жеткізу Өзбекстан Республикасының жеткізушілерімен «ақ қырыққабат», «пияз» және «кептірілген алма» тауарлары бойынша жасалған 35 сыртқы экономикалық келісімшарт шеңберінде жүзеге асырылды.
Банктік құжаттарды ұсынбауға байланысты бухгалтерлік құжаттардың дұрыстығын анықтауды тексеру үшін кеден органы жеткізілген тауарлар үшін төлемді растау үшін «К», «С» және «Е» қызмет көрсететін банктері бойынша «Қазақстан Республикасының интеграцияланған салық ақпараттық жүйесіне» сәйкес «А» жеке тұлғасының ақша қаражатының қозғалысы туралы барлық дербес шоттар бойынша екінші деңгейдегі банктерге сұрау салулар жолдады.
«K» және «С» екінші деңгейдегі банктерден берілген ақпарат бойынша «А» жеке тұлғасында өзбекстандық жеткізушілердің атына ақша аударымдарын жүзеге асыру үшін банктік шоттар жоқ екені анықталды.
«Е» екінші деңгейдегі банкінен берілген ақпарат бойынша өзбекстандық жеткізушілеріне тауарлар үшін төлем «А» жеке тұлғасының үш сыртқы экономикалық келісімшарты бойынша ғана жүргізілгені анықталды.
Сонымен қатар, 30.10.2020ж. келісімшарт талаптары бойынша тауар үшін төлем сатушының шотына 30 күн ішінде АҚШ долларымен тікелей банктік аударыммен жүргізіледі немесе 90 күн ішінде тауарды жөнелту фактісі бойынша төлеуге жол беріледі.
20.01.2021ж. келісімшарт бойынша тауар үшін төлем тауардың әрбір жөнелтілетін партиясына тауар жөнелтілген күннен бастап 120 күн ішінде жүргізіледі. Жеткізілген тауар үшін сатып алушының есеп айырысу күні сатушының шотына ақша қаражатын аудару болып саналады.
16.03.2021ж. келісімшарт бойынша төлем 10 күнтізбелік күннен кешіктірмей төлем шотында көрсетілген жалпы құнның 100% мөлшерінде алдын ала төлем жасау жолымен жеткізушінің банктік шотына банктік аударым арқылы жүргізіледі. Төлем күні жеткізушінің есеп шотына ақшалай қаражаттың түскен күні болып есептеледі.
Кодекстің 66-бабына сәйкес әкелінетін тауарлардың кедендік құны олармен жасалған мәміленің құны, яғни оларды ЕАЭО кедендік аумағына әкету үшін сату кезінде осы тауарлар үшін нақты төленген немесе төленуге жататын баға болып табылады.
Осылайша, «А» жеке тұлғасының үш келісімшарты бойынша төлем шарттары бұзылған, өйткені жеткізушілердің атына тауарлар үшін төлем ішінара жіберілген, яғни толық көлемде жүргізілмеген.
«А» жеке тұлғаның қалған 32 сыртқы экономикалық келісімшарты бойынша өзбекстандық жеткізушілерге екінші деңгейдегі банктердің мәліметтеріне сәйкес әкелінген тауарлар үшін ақша аударымдары жүзеге асырылмаған.
Кодекстің 65-бабына сәйкес декларанттың тауарлардың кедендік құнын айқындауы еркін немесе жалған кедендік құнды пайдалануға негізделмеуге тиіс. Кедендік құн және оны айқындауға қатысты мәліметтер дұрыс, сандық түрде айқындалатын және құжатталған расталған ақпаратқа негізделуге тиіс. Декларант кедендік құнды декларациялау кезінде мәлімделген әдісті пайдалана отырып, өзі таңдаған әдісті растау үшін кеден органына дұрыс, сандық айқындалатын, құжатталған расталған ақпаратты ұсына отырып, мәлімделген шындықтың мәліметтерін құжаттамалық растауға міндетті.
Осылайша, ақша аударымдарының сомалары бойынша екінші деңгейдегі банктерден алынған ақпарат жеткізілген тауарлардың құнына сәйкес келмейтіндігіне байланысты 3 келісімшарт бойынша тауарға ақы төлеу мерзімдері бұзылды, сондай-ақ 32 сыртқы экономикалық келісімшарт бойынша өзбекстандық жеткізушілерге әкелінген тауарлар үшін ақша аударымдары жүзеге асырылмады, қарастырылып отырған тауарларға қатысты мәміле құны бойынша әдіс әкелінетін тауарлармен (1-әдіс) қолданылмайды, өйткені жоғарыда көрсетілген негіздер әкелінетін тауарлардың кедендік құнының құрылымына әсер етеді.
Бұдан басқа, шағымды қарау кезінде кеден органы ұлттық және шетел валютасындағы ақша қаражатының қозғалысына байланысты «А» жеке тұлғасының банктік шоттарының нөмірлері туралы ақпарат беру бойынша «Н» екінші деңгейдегі банкке сұрау салуды жолдады.
«А» жеке тұлғаның 35 сыртқы экономикалық келісімшартына қатысты «Н» екінші деңгейдегі банкінен алынған ақпарат бойынша жеткізушілердің атына алынған тауарлар үшін Өзбекстан Республикасына ақша аударымдары жүзеге асырылмады.
Осылайша, «А» жеке тұлғасының шағымында көрсетілген «Н» екінші деңгейдегі банкі арқылы жүзеге асырылған «ақ қырыққабат», «пияз» және «кептірілген алма» өзбекстандық өнім берушілерге әкелінген тауарлар үшін ақша қаражатының аударымдары құжатпен расталмайды.
Сондай-ақ, кеден органының ақпараттық жүйесінде қамтылған Өзбекстан Республикасынан әкелінген тауарлардың бағалық ақпаратына кеден органы жүргізген талдау СЭҚ-тың өзге қатысушылары мәлімдеген ұқсас тауарлардың кедендік құнымен салыстырғанда «А» жеке тұлғасы «жеміс-көкөніс өнімі» тауарлар бойынша декларациялаған тауарлардың мәлімделген кедендік құнында айтарлықтай сәйкессіздіктерді көрсетті.
Бұл ретте, ЕАЭО алқасының 27.03.2018ж. №42 шешімімен бекітілген «ЕАЭО кедендік аумағына әкелінетін тауарлардың кедендік құнына кедендік бақылауды жүргізудің ерекшеліктері туралы» Ереженің 3 және 4-тармақтарына сәйкес кеден органы тауарларды шығарғаннан кейін кедендік бақылауды жүргізу кезінде кеден органының қарамағындағы қаралатын мәміленің шарттары мен мән-жайлары, әкелінетін тауарлардың физикалық сипаттамалары, сапасы мен беделі туралы мәліметтерді қоса алғанда, ЕАЭО кедендік аумағына әкелу кезінде жеткізудің сол шарттарында әкелінетін тауарларға қатысты қолда бар мәліметтермен барынша мүмкін болатын дәрежеде салыстырылатын ақпарат пайдаланылды.
Осылайша, «А» жеке тұлғасының тауарлардың кедендік құнын растайтын құжаттарды ұсынбауын, сондай-ақ жеткізілген тауарлар үшін ақы төлеу бойынша нақты мәліметтердің болмауын ескере отырып, кеден органы тауарлардың кедендік құнын біртекті тауарлармен мәміле құны бойынша әдісті (3-әдіс) қолдана отырып айқындады.
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, кеден органының кедендік тексеру нәтижелері бойынша кедендік төлемдер мен салықтарды есептеу заңды болып табылады.
Апелляциялық комиссияның шешімімен кедендік тексеру нәтижелері заңды деп танылды.
Автор: Madina Kuatbekova