Таможенные споры
Юридическое лицо
Таможенная стоимость товаров
Министерством финансов Республики Казахстан (далее – уполномоченный орган) получена жалоба от Компании «С» на уведомление о результатах проверки территориального Департамента государственных доходов (далее – таможенный орган) о начислении таможенной пошлины и НДС.
Как следует из материалов дела, таможенным органом проведена таможенная проверка по вопросам включения в таможенную стоимость роялти за использование фирменного наименования, ноу-хау и программного обеспечения, по результатам которой вынесено уведомление о результатах проверки на общую сумму 24 716,6 тыс. тенге.
Компания «С» не согласившись с выводами таможенного органа, обратилась с апелляционной жалобой, в которой просит отменить решение таможенного органа.
Компания «С» считает, что роялти за использование фирменного наименования, ноу-хау и программного обеспечения в размере 3,5% закупочной стоимости товаров не должны включаться в таможенную стоимость, поскольку не выполняют критерии, которые являются основанием для включения в таможенную стоимость:
– указанные объекты интеллектуальной собственности не относятся к товарам, поскольку не используются при производстве товаров и не содержатся в товарах;
– указанные объекты интеллектуальной собственности передаются Компании «С» с целью организации процессов бизнеса Компании «С», которые не связаны с поставкой товаров;
– к ввозимым товарам относится только товарный знак (1,5% закупочной стоимости товаров), право использования иных объектов рассчитывается отдельно (3,5% закупочной стоимости товаров);
– уплата роялти за использование фирменного наименования, ноу-хау и программного обеспечения в размере 3,5% закупочной стоимости товаров не является условием продажи ввозимых товаров, что подтверждается договорами административно-хозяйственной деятельности Компании «С»;
– рекомендации ВТамО, свидетельствующие об отсутствии оснований для включения в таможенную стоимость товаров при уплате роялти за право использования коммерческого обозначения, программного обеспечения и ноу-хау;
– рекомендация Евразийской экономической комиссии от 15.11.2016г. №20 «О Положении о добавлении лицензионных и иных подобных платежей за использование объектов интеллектуальной собственности к цене, фактически уплаченной или подлежащей уплате за ввозимые товары» (далее – Рекомендация ЕЭК №20), которая свидетельствует об отсутствии оснований для включения в таможенную стоимость товаров при уплате роялти за право использования коммерческого обозначения, программного обеспечения и ноу-хау;
– судебная практика по аналогичным вопросам в Российской Федерации;
– проект дополнений к Рекомендации ЕЭК №20.
Согласно подпункту 7 пункта 1 статьи 67 Кодекса Республики Казахстан «О таможенном регулировании в Республике Казахстан» (далее – Кодекс) при определении таможенной стоимости ввозимых товаров по стоимости сделки с ними к цене, фактически уплаченной или подлежащей уплате за эти товары, добавляются дополнительные начисления, в том числе лицензионные и иные подобные платежи за использование объектов интеллектуальной собственности, включая роялти, платежи за патенты, товарные знаки, авторские права, которые относятся к ввозимым товарам и которые прямо или косвенно произвел или должен произвести покупатель в качестве условия продажи ввозимых товаров для вывоза на таможенную территорию Евразийского экономического союза, в размере, не включенном в цену, фактически уплаченную или подлежащую уплате за эти товары.
Аналогичные положения содержатся в подпункте 7 пункта 1 статьи 40 Таможенного кодекса Евразийского экономического союза (далее – ТК ЕАЭС)
По мнению Компании «С», вопрос включения роялти в таможенную стоимость четко урегулирован таможенным законодательством Евразийского экономического союза и Республики Казахстан. В частности, таможенное законодательство обязывает включать роялти в таможенную стоимость товаров при одновременном выполнении двух условий (в случае неприменения вышеуказанного исключения), когда роялти:
– относится к ввозимым товарам, и
– прямо или косвенно уплачено или должно быть уплачено покупателем в качестве условия продажи ввозимых товаров.
Лицензионные платежи за использование фирменного наименования, ноу- хау и программного обеспечения не относятся к ввозимым товарам, так как согласно статьям 3.1 и 3.2 Договора, заключенному между Компанией «С» (Пользователь) и Правообладателем в качестве вознаграждения за предоставление прав на использование коммерческого обозначения, ноу-хау и программного обеспечения последний оплачивает Правообладателю 3,5% закупочной стоимости товаров.
В качестве вознаграждения за предоставление прав на использование товарных знаков Компания «С» оплачивает Правообладателю 1,5% закупочной стоимости товаров.
Компания «С» полагает, что из указанных объектов интеллектуальной собственности к ввозимым товарам относится только товарный знак, коммерческое обозначение, ноу-хау и программное обеспечение не используются при создании товаров, соответственно не подлежат включению в таможенную стоимость товаров.
Так, Компания «С» заключило договора поставки с компаниями «S» и «T» (далее – договоры о поставке) на поставку готовых изделий для их продажи в магазинах «S», которые не предусматривают в качестве условия поставки оплату лицензионных платежей за пользование фирменным наименованием, ноу-хау и программным обеспечением.
Из содержания Договора и договоров о поставке не следует, что у Компании «С» отсутствует возможность приобрести оцениваемые (ввозимые) товары без уплаты лицензионных платежей за пользование фирменным наименованием, ноу-хау и программным обеспечением. Также в данных документах не содержится положения о расторжении договоров поставки в случае неуплаты Компанией «С» за пользование фирменным наименованием, ноу-хау и программным обеспечением.
Также Компания «С» сообщает, что программное обеспечение и ноу-хау используются не только Компанией «С», но и иными аффилированными компаниями, торгующими товарами других брендов.
Правомерность позиции Компании «С» подтверждается письмом уполномоченного органа, согласно которому если из общей суммы роялти в размере 5% за пользование товарным знаком уплачивается только 1,5%, то в таможенную стоимость товаров включается 1,5%.
Расчет роялти от закупочной стоимости товаров не является основанием для включения роялти в таможенную стоимость. Роялти за использование фирменного наименования, ноу-хау и программного обеспечения оплачивается на периодической основе, а не единовременным платежом за период использования объектов интеллектуальной собственности. Размер роялти не фиксирован, рассчитывается от закупочной стоимости товаров и зависит от количества проданного товара на территории Республики Казахстан.
В связи с чем, позиция таможенного органа о включении данных объектов интеллектуальной собственности является необоснованной и противоречит статье 8 Соглашения по применению статьи VII Генерального соглашения по тарифам и торговле 1994 года.
Согласно Комментарию 25.1 Технического Комитета по таможенной оценке ВТамО для отнесения лицензионных платежей в таможенную стоимость необходимо учитывать следующее:
– относятся ли лицензионные платежи к оцениваемым ввозимым товарам (условие 1);
– является ли уплата лицензионных платежей условием продажи оцениваемых ввозимых товаров (условие 2).
Использование коммерческого обозначения, программного обеспечения и ноу-хау, связано непосредственно с организацией деятельности магазинов Компании «С». Учитывая, что товары реализуются Компанией «С» без учета каких либо условий и/или ограничений в связи с использованием интеллектуальной собственности, за исключением товарного знака, соответственно условие 1 не выполняется.
Также Компания «С» сообщает, что положения внешнеэкономических контрактов не содержат условий, касающихся уплаты лицензионных платежей и Договора не содержат положений, ограничивающих или запрещающих поставку товаров в соответствии с договорами поставки в связи с неуплатой лицензионных платежей. Кроме того в данных документах отсутствуют положения об их расторжении в случае неуплаты покупателем (лицензиатом) лицензионных платежей.
Таким образом, уплата лицензионных платежей за использование коммерческого обозначения, ноу-хау и программного обеспечения не являются условием продажи ввозимых товаров, поскольку поставка и приобретение товаров не зависит от того, уплачивает или не уплачивает Пользователь Правообладателю вышеуказанные лицензионные платежи при осуществлении своей деятельности, соответственно условие 2 не выполняется.
При этом Компания «С» считает, что при вынесении решений по вопросам определения таможенной стоимости ввозимых товаров таможенным органом должна приниматься во внимание Рекомендация ЕЭК №20 и недопустимо ее немотивированное отклонение.
Судебная практика по аналогичным фактам в Российской Федерации указывает на необоснованность включения в таможенную стоимость роялти за право использования коммерческого обозначения, ноу-хау и программного обеспечения. В связи с чем, Компания «С» полагает, что сложившая судебная практика по идентичному вопросу в другой стране – члене ЕАЭС не может отвергаться таможенными органами Республики Казахстан и должна быть учтена в правоприменительной практике.
О неправильном подходе таможенных органов по вопросу включения в таможенную стоимость роялти за право использования коммерческого обозначения, ноу-хау и программного обеспечения свидетельствует проект дополнений к Рекомендации ЕЭК №20 в котором, в том числе приводится ситуация (пример №2), идентичная спору, отраженному в жалобе исходя из которой ноу-хау и программное обеспечение не имеют связи с ввозимыми товарами и платежи за их использование не могут рассматриваться как объект их включения в таможенную стоимость ввозимых товаров.
Также Компания «С» предоставила Руководство по таможенной оценке Европейского союза, согласно которой вспомогательные функции, отделенные от непосредственного производства и ввоза товаров, связанные с организацией и ведением бизнеса на территории страны пребывания не входит в таможенную стоимость.
На основании вышеизложенного, Компания «С» просит отменить уведомление о результатах проверки.
Проверив доводы участника ВЭД, исследовав представленные таможенным органом материалы, уполномоченный орган пришел к следующим выводам.
В рассматриваемом случае между Правообладателем и Компанией «С» (Пользователь) заключен Договор.
Принимая во внимание, что Правообладатель в качестве лица, которому принадлежит и которое предоставляет комплекс прав, характеризующий магазины «S» и Пользователю необходим комплекс прав для осуществления коммерческой деятельности, которая состоит из управления сетью магазинов под торговой маркой «S» заключили данный Договор.
Согласно условиям Договора комплекс прав означает право использования, которые подлежат предоставлению по договору и включающих коммерческое обозначение, товарные знаки, ноу-хау и программное обеспечение.
Закупочная стоимость товаров означает валовую стоимость товара, приобретенного Пользователем для перепродажи потребителям в магазинах «S», согласно счетам, выставленным Пользователю поставщиками «S» и «T».
В качестве вознаграждения за предоставление прав за использование коммерческого обозначения Пользователь оплачивает Правообладателю сумму в размере 3,5% закупочной стоимости товаров и за право на использование товарных знаков сумму в размере 1,5% закупочной стоимости товаров.
Из условия Договора следует, что коммерческое обозначение ограничивается индивидуализацией предприятия Пользователя с помощью коммерческого обозначения, использования производных форм коммерческого обозначения и характерных типов шрифта и форматов логотипов коммерческого обозначения, используемых в магазинах «S» в остальных странах мира.
Использование ноу-хау ограничивается поддержанием единого и последовательного имиджа и стандартов во всех магазинах «S» и использование ноу-хау при реализации экономических и организационных решений Пользователя.
Программное обеспечение используется в коммерческих целях Пользователя в области управления учетом продаж, скидок, продвижения и операций по возврату.
Согласно договору поставки, заключенному Компанией «С» с компанией «S», Компания «С» принимает и оплачивает предметы одежды и аксессуары, а также любую иную продукцию, которая производится компанией «S» или для нее. Оценочная (планируемая) общая сумма договора составляет десять миллиардов тенге.
Также Компанией «С» заключен договор поставки с компанией «T», по условиям которого Компания «С» принимает и оплачивает предметы обуви и аксессуары, а также любую иную продукцию, которая производится компанией «T» или для нее.
Вместе с тем до проведения таможенной проверки в отношении Компании «С» таможенным органом проведена проверка таможенных, иных документов и (или) сведений, начатая после выпуска товаров, по результатам которого установлено, что Компанией «С» не включены в таможенную стоимость роялти за использование коммерческого обозначения, ноу-хау и программного обеспечения, подлежащие уплате в рамках Договора о франшизе.
В связи с чем, таможенным органом вынесено уведомление о результатах проведения проверки таможенных, иных документов и (или) сведений в отношении таможенной декларации, документов, подтверждающих сведения, заявленные в таможенной декларации, сведений, заявленных в таможенной декларации и (или) содержащихся в представленных органам государственных доходов документах, начатой после выпуска товаров и начислены таможенные платежи и налоги в размере 7 857, 9 тыс.тенге.
В дальнейшем таможенным органом проведена таможенная проверка, по результатам которой установлено, что в рамках Договора Компанией «С» осуществлены лицензионные платежи Правообладателю в размере 5% закупочной стоимости товаров, что подтверждается бухгалтерскими сведениями, актами взаиморасчетов и движением денежных средств.
Рекомендацией ЕЭК №20 определено, что в случае, когда лицензионные платежи не включены в цену, фактически уплаченную или подлежащую уплате за ввозимые товары, и уплачиваются отдельно от счета на оплату оцениваемых (ввозимых) товаров, при решении вопроса о необходимости включения лицензионных платежей в таможенную стоимость этих товаров следует принимать во внимание следующие ключевые факторы:
– относятся ли лицензионные платежи к оцениваемым (ввозимым) товарам;
– является ли уплата лицензионных платежей условием продажи оцениваемых (ввозимых товаров).
Согласно Договору и договорам поставки товаров объектом является бренд «S».
По Договору Правообладатель передает Компании «С коммерческую информацию, касающуюся опыта по ведению деятельности в целях единообразия представления бренда «S» по всему миру, в том числе в виде концепции, дизайна и интерьера магазина, стиля и формата.
Согласно пункту 3.1 Договора Компании «С» оплачивает Правообладателю сумму в размер 3,5% закупочной стоимости импортируемых товаров.
Пунктом 9.3 вышеуказанного договора предусмотрено, что настоящий договор прекращает действовать в случае приостановления поступления платежей от Пользователя в адрес Правообладателя.
Также согласно договорам поставки товаров Компания «С» принимает и оплачивает товары, которые производится компанией «S» или для нее.
Кроме того, Компания «С» и Правообладатель являются компаниями, входящими в группу, основной деятельностью которой является сбыт и розничная торговля товарами (одежда, обувь, аксессуары, предметы домашнего текстиля).
Следовательно, оплата за предоставление пользования комплекса прав относится к ввозимым товарам и является условием продажи оцениваемых ввозимых товаров и соответственно подлежит включению в таможенную стоимость товаров.
Правомерность включения в таможенную стоимость товаров роялти за использование фирменного наименования, ноу-хау и программного обеспечения подтверждается решениями судов вынесенного по результатам обжалования Компанией «С» уведомления о результатах проведения проверки таможенных, иных документов и (или) сведений в отношении таможенной декларации, документов, подтверждающих сведения, заявленные в таможенной декларации, сведений, заявленных в таможенной декларации и (или) содержащихся в представленных органам государственных доходов документах, начатой после выпуска товаров.
Решением Апелляционной комиссии результаты таможенной проверки по включению в таможенную стоимость роялти за использование фирменного наименования, ноу-хау и программного обеспечения признаны правомерными.
(Государственный язык)
1. Кедендік алымдар
2. Заңды тұлға
3. Тауарлардың кедендік құны
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) «С» компаниясынан кедендік баж бен ҚҚС есептеу туралы аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі – кеден органы) тексеру нәтижелері туралы хабарламаға шағым алды.
Іс материалдарынан көрініп тұрғандай, кеден органы фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін роялтиді кедендік құнға енгізу мәселелері бойынша кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша жалпы сомасы 24 716,6 мың теңгеге тексеру нәтижелері туралы хабарлама шығарылды.
«С» компаниясы кеден органының тұжырымдарымен келіспей, апелляциялық шағыммен жүгінді, онда кеден органы шешімінің күшін жоюды сұрайды.
«С» компаниясы тауарларды сатып алу құнының 3,5% мөлшеріндегі фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін роялти кедендік құнға енгізілмеуі тиіс деп санайды, өйткені олар кедендік құнға енгізу үшін негіз болып табылатын өлшемдерді орындамайды:
— аталған зияткерлік меншік объектілері тауарларға жатпайды, өйткені олар тауарларды өндіру кезінде пайдаланылмайды және тауарларда жоқ;
— көрсетілген зияткерлік меншік объектілері тауарларды жеткізумен байланысты емес «С» компаниясының бизнес процестерін ұйымдастыру мақсатында «С» компаниясына беріледі;
— әкелінетін тауарларға тек тауар белгісі ғана жатады (тауарларды сатып алу құнының 1,5%), өзге объектілерді пайдалану құқығы бөлек есептеледі (тауарларды сатып алу құнының 3,5%);
— фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін тауарларды сатып алу құнының 3,5% мөлшерінде роялти төлеу әкелінетін тауарларды сатудың шарты болып табылмайды, бұл «С» компаниясының әкімшілік-шаруашылық қызметінің шарттарымен расталады;
— коммерциялық белгілеуді, бағдарламалық қамтамасыз етуді және ноу-хауды пайдалану құқығы үшін роялти төлеу кезінде тауарлардың кедендік құнына енгізу үшін негіздердің жоқ екенін куәландыратын ДКҰ ұсынымдары;
– Еуразиялық экономикалық комиссияның 15.11.2016ж. №20 «Әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға зияткерлік меншік объектілерін пайдаланғаны үшін лицензиялық және өзге де осыған ұқсас төлемдерді қосу туралы ереже туралы» ұсынымы (бұдан әрі-ЕЭК-тің №20 ұсынымы), бұл коммерциялық белгілеуді, бағдарламалық қамтамасыз етуді және ноу-хауды пайдалану құқығы үшін роялти төлеу кезінде тауарлардың кедендік құнына қосуға негіз жоқ екенін;
— Ресей Федерациясындағы ұқсас мәселелер бойынша сот практикасы;
— ЕЭК №20 ұсынымына толықтырулар жобасы.
«Қазақстан Республикасындағы кедендік реттеу туралы» Қазақстан Республикасы Кодексінің (бұдан әрі — Кодекс) 67-бабы 1-тармағының 7) тармақшасына сәйкес – Кодекс әкелінетін тауарлардың кедендік құнын олармен мәміле құны бойынша айқындау кезінде әкелінетін тауарларға қатысты және Еуразиялық экономикалық одақтың кедендік аумағына әкету үшін әкелінетін тауарларды сату шарты ретінде сатып алушы тікелей немесе жанама өндірген немесе жүргізуге тиіс роялтиді, патенттер, тауар белгілері, авторлық құқықтарды қоса алғанда, осы тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға қосымша есепке жазулар, оның ішінде лицензиялық және зияткерлік меншік объектілерін пайдаланғаны үшін өзге де осындай төлемдер қосылады, осы тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге тиіс бағаға енгізілмеген мөлшерде.
Осыған ұқсас ережелер Еуразиялық экономикалық одақ Кеден кодексінің (бұдан әрі – ЕАЭО КК) 40-бабы 1-тармағының 7-тармақшасында қамтылған
«С» компаниясының пікірінше, роялтиді кедендік құнға енгізу мәселесі Еуразиялық экономикалық одақ пен Қазақстан Республикасының кеден заңнамасымен нақты реттелген. Атап айтқанда, кеден заңнамасы роялти болған кезде екі Шартты бір мезгілде орындаған кезде (жоғарыда көрсетілген Алып тастау қолданылмаған жағдайда) роялтиді тауарлардың кедендік құнына қосуды міндеттейді:
— әкелінетін тауарларға жатады және
— сатып алушы әкелінетін тауарларды сату шарты ретінде тікелей немесе жанама төлеген немесе төлеуге тиіс.
Фирмалық атауды, ноу — хауды және бағдарламалық қамтылымды пайдаланғаны үшін лицензиялық төлемдер әкелінетін тауарларға жатпайды, өйткені «С» компаниясы (Пайдаланушы) мен құқық иеленуші арасында жасалған шарттың 3.1 және 3.2-баптарына сәйкес коммерциялық белгілеуді, ноу-хауды және бағдарламалық қамтылымды пайдалану құқықтарын бергені үшін сыйақы ретінде соңғысы құқық иесіне тауарларды сатып алу құнының 3,5% — ын төлейді.
Тауар белгілерін пайдалануға құқық бергені үшін сыйақы ретінде «С» компаниясы құқық иесіне тауарларды сатып алу құнының 1,5% төлейді.
«С» компаниясы зияткерлік меншіктің көрсетілген объектілерінен әкелінетін тауарларға тек тауар белгісі, коммерциялық белгі, ноу-хау жатады және бағдарламалық қамтамасыз ету тауарларды жасау кезінде пайдаланылмайды, тиісінше тауарлардың кедендік құнына енгізілуге жатпайды деп пайымдайды.
Осылайша, «С» компаниясы «S» және «T» компанияларымен жеткізу шарты ретінде фирмалық атауды, ноу – хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін лицензиялық төлемдерді төлеуді көздемейтін «S» дүкендерінде сату үшін дайын бұйымдарды жеткізуге жеткізу шартын (бұдан әрі — жеткізу туралы шарт) жасасты.
Шарттың және жеткізу туралы шарттардың мазмұнынан «С» компаниясының фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін лицензиялық төлемдерді төлемей бағаланатын (әкелінетін) тауарларды сатып алу мүмкіндігі болмағаны жөн. Сондай-ақ, бұл құжаттарда «С» компаниясы фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін төлемеген жағдайда жеткізу шарттарын бұзу туралы ереже жоқ.
Сондай-ақ, «С» компаниясы бағдарламалық қамтамасыз ету мен ноу-хауды «С» компаниясы ғана емес, басқа брендтердің тауарларын сататын өзге үлестес компаниялар да пайдаланатынын хабарлайды.
«С» компаниясы позициясының заңдылығы уәкілетті органның хатымен расталады, оған сәйкес егер тауар белгісін пайдаланғаны үшін 5% мөлшеріндегі роялтидің жалпы сомасынан 1,5% ғана төленсе, онда тауарлардың кедендік құнына 1,5% қосылады.
Тауарлардың сатып алу құнынан роялти есептеу роялтиді кедендік құнға енгізу үшін негіз болып табылмайды. Фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтылымды пайдаланғаны үшін Роялти зияткерлік меншік объектілерін пайдалану кезеңі үшін біржолғы төлеммен емес, мерзімді негізде төленеді. Роялти мөлшері белгіленбеген, тауарлардың сатып алу құнынан есептеледі және Қазақстан Республикасының аумағында сатылған тауардың санына байланысты болады.
Осыған байланысты, кеден органының осы зияткерлік меншік объектілерін енгізу туралы ұстанымы негізсіз болып табылады және 1994 жылғы тарифтер мен сауда жөніндегі Бас келісімнің VII бабын қолдану жөніндегі келісімнің 8-бабына қайшы келеді.
ДКҰ Кедендік бағалау жөніндегі техникалық комитетінің 25.1-түсіндірмесіне сәйкес лицензиялық төлемдерді кедендік құнға жатқызу үшін мыналарды ескеру қажет:
— лицензиялық төлемдер бағаланатын әкелінетін тауарларға жата ма (1-шарт);
— лицензиялық төлемдерді төлеу бағаланатын әкелінетін тауарларды сатудың шарты болып табыла ма (2-шарт).
Коммерциялық белгілеуді, бағдарламалық қамтамасыз етуді және ноу-хауды пайдалану «С» компаниясы дүкендерінің қызметін ұйымдастырумен тікелей байланысты. Тауарларды «С» компаниясы тауар белгісін қоспағанда, зияткерлік меншікті пайдалануға байланысты қандай да бір шарттарды және/немесе шектеулерді ескермей өткізетінін ескере отырып, тиісінше 1-шарт орындалмайды.
Сондай-ақ, «С» компаниясы сыртқы экономикалық келісімшарттардың ережелерінде лицензиялық төлемдерді төлеуге қатысты талаптар жоқ екенін және шарттарда лицензиялық төлемдердің төленбеуіне байланысты жеткізу шарттарына сәйкес тауарларды жеткізуді шектейтін немесе тыйым салатын ережелер жоқ екенін хабарлайды. Бұдан басқа, бұл құжаттарда сатып алушы (лицензиат) лицензиялық төлемдерді төлемеген жағдайда оларды бұзу туралы ереже жоқ.
Осылайша, коммерциялық белгілеуді, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін лицензиялық төлемдерді төлеу әкелінетін тауарларды сатудың шарты болып табылмайды, өйткені тауарларды жеткізу және сатып алу пайдаланушының өз қызметін жүзеге асыру кезінде жоғарыда көрсетілген лицензиялық төлемдерді құқық иесіне төлеуіне немесе төлеуіне байланысты болмайды, тиісінше 2-шарт орындалмайды.
Бұл ретте «С» компаниясы әкелінетін тауарлардың кедендік құнын айқындау мәселелері бойынша шешімдер шығарған кезде кеден органы ЕЭК-тің №20 ұсынымын назарға алуға тиіс және оның уәжделмеген ауытқуына жол беруге болмайды деп есептейді.
Ресей Федерациясындағы ұқсас фактілер бойынша сот практикасы коммерциялық белгілеуді, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану құқығы үшін роялтиді кедендік құнға қосудың негізсіздігін көрсетеді. Осыған байланысты, «С» компаниясы ЕАЭО – ға мүше басқа елде бірдей мәселе бойынша қалыптасқан сот практикасын Қазақстан Республикасының кеден органдары қабылдамауы мүмкін емес және құқық қолдану практикасында ескерілуге тиіс деп пайымдайды.
Коммерциялық белгілеуді, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдалану құқығы үшін роялтиді кедендік құнға енгізу мәселесі бойынша кеден органдарының дұрыс келмегенін №20 ЕЭК ұсынымына толықтырулар жобасы куәландырады, онда шағымда көрсетілген дауға ұқсас жағдай (№2 мысал) келтіріледі, соның негізінде ноу-хау мен бағдарламалық қамтамасыз етудің әкелінетін тауарлармен байланысы болмайды және оларды пайдаланғаны үшін төлемдер оларды әкелінетін тауарлардың кедендік құнына енгізу объектісі ретінде қаралмайды.
Сондай-ақ, «С» компаниясы Еуропалық одақтың кедендік бағалау бойынша басшылықты ұсынды, оған сәйкес болу елінің аумағында бизнесті ұйымдастыруға және жүргізуге байланысты тауарларды тікелей өндіру мен әкелуден бөлінген қосалқы функциялар кедендік құнға кірмейді.
Жоғарыда баяндалғанның негізінде, «С» компаниясы тексеру нәтижелері туралы хабарламаның күшін жоюды сұрайды.
СЭҚ қатысушысының дәлелдерін тексеріп, кеден органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган мынадай қорытындыға келді.
Қаралып отырған жағдайда құқық иеленуші мен «С» компаниясы (Пайдаланушы) арасында шарт жасалды.
Құқық иесі «S» дүкендерін сипаттайтын құқықтар кешенін иеленетін және беретін тұлға ретінде және пайдаланушыға «S» сауда маркасымен дүкендер желісін басқарудан тұратын коммерциялық қызметті жүзеге асыру үшін құқықтар кешені қажет екенін назарға ала отырып, осы Шартты жасасты.
Шарт талаптарына сәйкес құқықтар кешені шарт бойынша берілуге жататын және коммерциялық белгілеуді, тауар белгілерін, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді қамтитын пайдалану құқығын білдіреді.
Тауарларды сатып алу құны «S» және «T» жеткізушілері пайдаланушыға қойған шоттарға сәйкес «S»дүкендерінде тұтынушыларға қайта сату үшін пайдаланушы сатып алған тауардың жалпы құнын білдіреді.
Коммерциялық белгілеуді пайдаланғаны үшін құқықтарды бергені үшін сыйақы ретінде пайдаланушы құқық иеленушіге тауарларды сатып алу құнының 3,5% мөлшеріндегі соманы және тауар белгілерін пайдалану құқығы үшін тауарларды сатып алу құнының 1,5% мөлшеріндегі соманы төлейді.
Шарт талаптарынан коммерциялық белгілеу коммерциялық белгілеудің көмегімен пайдаланушының кәсіпорнын дараландырумен, коммерциялық белгілеудің туынды нысандарын және әлемнің басқа елдеріндегі «S» дүкендерінде пайдаланылатын коммерциялық белгілеудің типтік қаріп түрлері мен логотиптерінің форматтарын пайдаланумен шектеледі.
Ноу-хауды пайдалану барлық «S» дүкендерінде бірыңғай және дәйекті Имидж мен стандарттарды сақтаумен және пайдаланушының экономикалық және ұйымдастырушылық шешімдерін іске асыруда ноу-хауды қолданумен шектеледі.
Бағдарламалық жасақтама пайдаланушының сатуды, жеңілдіктерді, жылжытуды және қайтару операцияларын басқару саласындағы коммерциялық мақсаттары үшін қолданылады.
«С» компаниясы «S» компаниясымен жасасқан Жеткізу шартына сәйкес «С» компаниясы киім заттары мен керек-жарақтарды, сондай-ақ «S» компаниясы өндіретін немесе ол үшін жасалатын кез келген өзге де өнімді қабылдайды және төлейді. Шарттың бағалау (жоспарланған) жалпы сомасы он миллиард теңгені құрайды.
Сондай-ақ «С» компаниясы «T» компаниясымен жеткізу шартын жасасқан, оның шарттары бойынша «С» компаниясы аяқ киім заттарын және керек-жарақтарды, сондай-ақ «T» компаниясы өндіретін немесе ол үшін шығарылатын кез келген өзге де өнімді қабылдайды және төлейді.
Сонымен бірге, «С» компаниясына қатысты кедендік тексеру жүргізілгенге дейін кеден органы тауарларды шығарғаннан кейін басталған кедендік, өзге де құжаттарға және (немесе) мәліметтерге тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша «С» компаниясы франшиза туралы шарт шеңберінде төленуге жататын коммерциялық белгілеуді, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін роялтидің кедендік құнына енгізілмегені анықталды.
Осыған байланысты, кеден органы кедендік декларацияға қатысты кедендік, өзге де құжаттарға және (немесе) мәліметтерге, кедендік декларацияда мәлімделген мәліметтерді растайтын құжаттарға, кедендік декларацияда мәлімделген және (немесе) Мемлекеттік кірістер органдарына ұсынылған, тауарлар шығарылғаннан кейін басталған құжаттарда қамтылған мәліметтерге тексеру жүргізу нәтижелері туралы хабарлама шығарды және 7 857, 9 мың теңге мөлшерінде кедендік төлемдер мен салықтар есептелді.
Бұдан әрі кеден органы кедендік тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша «С» компаниясы шарт шеңберінде тауарларды сатып алу құнының 5% мөлшерінде құқық иесіне лицензиялық төлемдерді жүзеге асырғаны анықталды, бұл бухгалтерлік мәліметтермен, өзара есеп айырысу актілерімен және ақша қаражатының қозғалысымен расталады.
ЕЭК №20 ұсынысымен лицензиялық төлемдер әкелінетін тауарлар үшін іс жүзінде төленген немесе төленуге жататын бағаға енгізілмеген және бағаланатын (әкелінетін) тауарларды төлеуге арналған шоттан бөлек төленген жағдайда, лицензиялық төлемдерді осы тауарлардың кедендік құнына енгізу қажеттілігі туралы мәселені шешу кезінде мынадай түйінді факторларды назарға алу керек деп айқындалған:
— лицензиялық төлемдер бағаланатын (әкелінетін) тауарларға жата ма;
— лицензиялық төлемдерді төлеу бағаланатын (әкелінетін тауарларды) сату шарты болып табыла ма.
Шартқа және тауарларды жеткізу шарттарына сәйкес объект «S» бренді болып табылады.
Келісім-шарт бойынша құқық иесі компанияға «S» брендін бүкіл әлем бойынша бірыңғай ұсыну мақсатында қызмет жүргізу тәжірибесіне қатысты коммерциялық ақпаратты, оның ішінде тұжырымдама, дүкеннің дизайны мен интерьері, стиль және формат түрінде береді.
Шарттың 3.1-тармағына сәйкес «С» компаниясы құқық иесіне импортталатын тауарларды сатып алу құнының 3,5% мөлшеріндегі соманы төлейді.
Жоғарыда көрсетілген шарттың 9.3-тармағында осы Шарт пайдаланушыдан құқық иеленушінің атына төлемдердің түсуі тоқтатыла тұрған жағдайда қолданылуын тоқтатады деп көзделген.
Сондай-ақ тауарларды жеткізу шарттарына сәйкес «С» компаниясы «S» компаниясы өндіретін немесе ол үшін өндіретін тауарларды қабылдайды және төлейді.
Бұдан басқа, «С» компаниясы және құқық иеленуші негізгі қызметі тауарларды (киім, аяқ киім, аксессуарлар, үй тоқыма бұйымдары) өткізу және бөлшек сауда болып табылатын топқа кіретін компаниялар болып табылады.
Демек, құқықтар кешенін пайдалануды ұсыну үшін төлем әкелінетін тауарларға жатады және бағаланатын әкелінетін тауарларды сатудың шарты болып табылады және тиісінше тауарлардың кедендік құнына енгізуге жатады.
Фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін тауарлардың кедендік құнына роялти енгізудің заңдылығы «С» компаниясының кедендік декларацияға қатысты кедендік, өзге де құжаттарды және (немесе) мәліметтерді, кедендік декларацияда мәлімделген мәліметтерді растайтын құжаттарды, кедендік декларацияда мәлімделген және (немесе) тауарлар шығарылғаннан кейін басталған Мемлекеттік кірістер органдарына ұсынылған құжаттарда қамтылған мәліметтерді тексеру жүргізу нәтижелері туралы хабарламаға шағым жасау нәтижелері бойынша шығарылған соттардың шешімдерімен расталады.
Апелляциялық комиссияның шешімімен фирмалық атауды, ноу-хауды және бағдарламалық қамтамасыз етуді пайдаланғаны үшін роялтиді кедендік құнға енгізу бойынша кедендік тексеру нәтижелері заңды деп танылды.
Автор: Madina Kuatbekova