27 АПР 2022

Налог на игорный бизнес, ИПН

329 просмотров

Вид спора: налоговые споры

Категория налогоплательщика: юридическое лицо

Вид налога: ИПН, налога на игорный бизнес

Министерством финансов Республики Казахстан (далее – уполномоченный орган) получена апелляционная жалоба Компании «А» на уведомление о результатах проверки территориального Департамента государственных доходов (далее – налоговый орган) о начислении индивидуального подоходного налога с доходов, облагаемых у источника выплаты (ИПН), налога на игорный бизнес.

Как следует из материалов дела, налоговым органом проведена комплексная налоговая проверка Компании «А» (далее-Компания) по вопросу правильности исчисления и своевременности уплаты налогов и других обязательных платежей в бюджет с 26.02.2015г. по 31.12.2018г., по результатам которой вынесено уведомление от 11.12.2019г. по ИПН сумме 21 247 307,3 тыс.тенге и пени 3 554 806,5 тыс.тенге, налога на игорный бизнес в сумме 28 789 401,1 тыс.тенге и пени 4 480 680,3 тыс.тенге.

Компания, не согласившись с выводами налогового органа, обратилась с апелляционной жалобой, в которой просит отменить решение налогового органа в части начисления КПН.

Основанием для начисления обжалуемой суммы налога и соответствующей суммы пени явилось, что в нарушение требований статьи 158, 160, Кодекса Республики Казахстан «О налогах и других обязательных платежах в бюджет» (Налоговый кодекс) от 10.12.2008г., статьями 321, 350, 351 Кодекса Республики Казахстан «О налогах и других обязательных платежах в бюджет» (Налоговый кодекс) от 25.12.2017г. Компанией не исчислены ИПН на сумму 21 247 720,1 тыс.тенге от дохода выплаченного налоговым агентом физическим лицам, а также с выигрышей, облагаемого у источника выплаты.

Из жалобы Компании следует, что в акте налоговой проверки не указаны перечень документов, не представленных к налоговой проверке, соответственно, все необходимые документы были представлены в полном объеме.

Также, по мнению Компании в ходе налоговой проверки Департаментом государственных доходов необоснованно применен косвенный метод.

При этом, в акте налоговой проверки не указаны о том, что Компанией не исполнены требований налогового органа от 03.04.2019г., от 11.06.2019г., от 24.07.2019г., от 03.10.2019г., от 09.10.2019г., от 15.10.2019г., от 05.11.2019г. Кроме того, по мнению Компании, доводы Департамента государственных доходов о том, что воспрепятствование с их стороны к проведению проверки, путем затягивание срока проведения проверки, не предоставление части первичных документов по совершенным бухгалтерским операциям является несостоятельным.

Так, в вышеуказанных требованиях не установлены конкретные сроки исполнения, соответственно, утверждение Департамента государственных доходов по городу Алматы о непредставлении части первичных документов надуманно и незаконно.

Также в жалобе Компанией указано, что в акте налоговой проверки содержится описание ИПН за 2017-2018гг., при этом этот раздел начинается с описания фонда оплаты труда (ФОТ), а сами расчёты по расхождению между данными налогоплательщика и данными налоговой проверки касаются ИПН за игроков. В этой связи неясно, зафиксированные расхождения относятся к ФОТ или к ИПН за игроков.

Кроме того, в жалобе Компании указано, что акт налоговой проверки не содержит методики расчетов сумм расхождений, приводимых налоговым органом по доначислению (как именно считали суммы расхождений, на какие документы они ссылаются, чем обосновывается та или иная сумма).

Проверив доводы Компании, исследовав представленные налоговым органом материалы, уполномоченный орган пришел к следующим выводам.

Относительно применения косвенного метода

В соответствии со статьей 160  Налогового кодекса от 25.12.2017г. в случае нарушения порядка ведения учета, при утрате или уничтожении учетной документации налоговые органы определяют объекты налогообложения и (или) объекты, связанные с налогообложением, на основе косвенных методов (активов, обязательств, оборота, затрат, расходов) в порядке, определенном настоящей статьей и статьями 161, 162 и 163 Налогового кодекса.

Под нарушением порядка ведения учета, утратой или уничтожением учетной документации понимается отсутствие или непредставление налогоплательщиком (налоговым агентом) документов, являющихся основанием для определения объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, для исчисления налоговых обязательств, запрашиваемых на основании требований налоговых органов в соответствии со статьей 161 Налогового кодекса от 25.12.2017г.

Под косвенными методами определения объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, понимается определение сумм налогов и платежей в бюджет на основе оценки активов, обязательств, оборота, расходов, а также оценки других объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, принимаемых для расчета налогового обязательства относительно конкретного налога и платежа в бюджет в соответствии с Налоговым кодексом от 25.12.2017г. Оценка объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, осуществляется на основании информации, полученной из налоговой отчетности и (или) первичных учетных документов, а также из других источников.

Как следует из акта налоговой проверки, основанием для проведения проверки являлись письмо Прокуратуры от 14.03.2019г. и постановление Департамента Национальной безопасности Республики Казахстан о назначении налоговой проверки от 13.11.2019г. (далее – постановления ДКНБ).

Из постановления ДКНБ следует, что в отношение работников Компанией расследуется уголовное дело №197500041000123 по признакам состава уголовного правонарушения, предусмотренного статьей 307 части 3 п.п.1, 2 Уголовного кодекса Республики Казахстан (далее – УК РК).

Следует указать, что Приговором районного суда от 28.06.2021г. (далее – Приговор суда от 28.06.2021г.) все участники признаны виновными в совершении уголовных правонарушений, предусмотренных статьями 262 части 2, 307 части 3 п.п. 1 и 2, 245 части 3, 218 части 3 п.п. 2-3 УК РК.

В Приговоре суда от 28.06.2021г. указано, что устойчивость организованной группы выразилась в продолжительности преступной деятельности, которая длилась с января 2014г. по декабрь 2019г., а также в планомерном и регулярном осуществлении снятия крупных денежных средств с расчетных счетов заранее созданных для этих целей предприятий, в том числе Компании и дальнейшей легализации денег и иного имущества, полученное преступным путем.

 Также в Приговоре суда от 28.06.2021г. отмечено, что в период с января 2014г. по декабрь 2019г. поступившие на расчетные счета Компании денежные средства от клиентов (игроков) по указанию организаторов преступной группы под предлогом выплаты игрокам снимались бухгалтерами в банках второго уровня. Далее, денежные средства в обменных пунктах конвертировались в иностранные валюты в особо крупных размерах, и через авиалинии выводились за пределы Республики Казахстан.

В ходе налоговой проверки, руководствуясь статьями 19 и 146 Налогового кодекса представителю Компании вручались требования о предоставлении необходимых для проведения налоговой проверки сведений и (или) документов (далее — Требование):

— требование от 03.04.2019г., вручено 05.04.2019г. доверенному лицу С.Д. (все первичные бухгалтерские документы и права доступа к просмотру данных программного обеспечения и (или) информационной системы, содержащих данные первичных учетных документов, договора, регистров бухгалтерского учета, фискальный отчет ККМ, информацию об объектах налогообложения и (или) объектах, связанных с налогообложением, без указания срока исполнения), срок исполнения истек 20.05.2019г.;

— требование 07.06.2019г. вручено 10.06.2019г. доверенному лицу С.Д (ежеквартальные отчеты реестров принятых платежей согласно договоров о приеме платежей, список зарегистрированных логинов игроков по электронной кассе (Ф.И.О., ИИН), выплата выигрыша по электронной кассе, дебиторскую и кредиторскую задолженность физических лиц имеющие логины, без указания срока исполнения), срок исполнения истек 22.07.2019г.

На указанное требование 19.07.2019г. Компанией предоставлен ответ о том, что запрошенные документы и сведения находятся в процессе подготовки, после чего будут переданы представителями Компании проверяющему лицу в срок не позднее 25.07.2019г.;

— требование от 24.07.2019г. вручено 24.07.2019г. доверенному лицу С.Д. (выписки клиентов по всем выплатам (раздельно по возврату и выигрышам) с указанием Ф.И.О., номера логина получателя, даты и способ перечисления (возврата). Выписки логинов с указанием движения денежных средств-поступление (зачисление), размер ставки, сумма выигрыша, выплата выигрыша, удержание налога у источника выплаты, остаток неиспользованных денежных средств, возврат денежных средств. Возврат денежных средств клиентам в разрезе способов их перечисление по квартально (на банковскую карту, на киви кошелек или наличными). Порядок, сроки и основание возврата денежных средств на логины. Расшифровка определенного дохода, полученного от деятельности для исчисления дополнительного платежа по налоговым периодам (по квартально), без указания срока исполнения), срок исполнения истек 04.09.2019г.

На указанное требование 25.07.2019г. Компанией предоставлен ответ о том, что запрашиваемые сведения и документы составляют предпринимательскую тайну налогоплательщика, так как обладают высокой коммерческой ценностью. В этой связи, Компания просит Департамент государственных доходов обеспечить явку проверяющего лица в офис для ознакомления с нужной информацией с использованием оборудования Компании, с участием его работников без возможности копирования таких сведений в полном объеме, при этом для целей проверки обязуются на месте предоставить выборочные сведения по отдельным операциям.

При этом, 03.10.2019г. поступило обращение от Компании, где указывает, что работники вовлечены в мероприятиях, связанных с разработкой законопроекта о внесении изменений и дополнений в Законодательства об игорном бизнесе. Основная нагрузка ложится на работников бухгалтерии Компании. Одновременно от работников Компании требуются подготовка существенного объема документов и сведений в рамках проверки. В этой связи, а также принимая во внимание недопустимость нарушения установленный режим работы налогоплательщика (проверяемого лица) в период проведения налоговой проверки, Компания просит приостановить налоговую проверку до 10.10.2019г.;

— требование от 03.10.2019г. вручено 03.10.2019г. доверенному лицу С.Д. (затребован доступ к информационной системе (программы, разработанные по виду деятельности) с обучением использования, в которой ведется учет в разерезе логинов по движению денежных средств – поступление (зачисление), размер ставки, сумма выигрыша, выплата выигрыша, удержание налога у источника выплаты, остаток неиспользованных денежных средств, возврат денежных средств, итоговые данные которых, налогоплательщиком определяются и признаются налогооблагаемой базой при исчислении налоговых обязательств, без указания срока исполнения), срок исполнения истек 04.09.2019г.

На указанное требование Компанией представлено на электронном носителе только — Движение денежных средств по логинам электронной кассы за период с января 2018 года по ноябрь 2018 год (акт приема-передачи сведений и документов от14.10.2019г.).

При этом, как следует из акта налоговой проверки, Компанией не предоставлены ранее затребованные расшифровки в разрезе Ф.И.О., ИИН, сведения за весь 2017г. и за декабрь 2018г., а также другие ранее затребованные документы и сведения.

— требование от 09.10.2019г. вручено 09.10.2019г. доверенному лицу С.Д., (доступ к серверу с IP 91.216.220.23, доступ к серверу с DNS именем cassa.olimpapi2.com, предоставить карту устройств, которые находятся в сети 91.216.220.0/24 и договоры, заключенные с компаниями обслуживающие сайта www.olimp.kz, без указания срока исполнения), срок исполнения истек 04.09.2019г.

Как следует из акта налоговой проверки, запрошенные доступы были предоставлены проверяющим сотрудникам, а также привлечённому специалисту, который в свою очередь производил соответствующие записи, фото фиксации для дальнейшего отражения в Заключении привлечённого специалиста;

— требование от 15.10.2019г. вручено 15.10.2019г. доверенному лицу С.Д. (все подтверждающие документы по доходам и расходам, связанных с исчислением налогов, и направленных на получение дохода, в том числе по 17 позициям, где точечно отражены запрашиваемые документы и сведения в срок до 21.10.2019г.).

Как указано в акте налоговой проверки, Компанией предоставлены запрошенные документы и сведения по последнему (акт приема-передачи сведений и документов от 21.10.2019г.). Также, Компанией представлено пояснение о том, что причины невыполнения Требований работниками бухгалтерии Компании, будут выяснены в ходе служебного расследования, которое планируется проводить по итогам налоговой проверки;

— требование от 05.11.2019г. вручено 05.11.2019г. адвокату З.А.

Соответственно, по вышеперечисленным требованиям до завершения налоговой проверки Компании ответы не предоставлены или представлены в неполном объеме.

Следует отметить, что согласно статьи 161 Налогового кодекса от 25.12.2017г. если в ходе проведения налоговой проверки налогоплательщиком (налоговым агентом) не представлены все или часть документов, необходимых для определения объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, налогоплательщику (налоговому агенту) в обязательном порядке вручается требование налогового органа о представлении или восстановлении указанных документов, а также извещение о приостановлении налоговой проверки.

Требование налогового органа подлежит исполнению в течение тридцати рабочих дней со дня, следующего за днем вручения требования налогоплательщику (налоговому агенту).

Налогоплательщик (налоговый агент), не представивший по требованию налогового органа документы, необходимые для определения объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, обязан письменно объяснить причины непредставления указанных документов.

Следовательно, требование налогового органа о представлении или восстановлении указанных документов подлежит исполнению в течение тридцати рабочих дней со дня, следующего за днем вручения данного требования, в случае, не представление по требованию налогового органа затребованных документов, налогоплательщик (налоговый агент) обязан письменно объяснить причины непредставления указанных документов.

Как ранее было указано, что по выставленным требованиям Департамента государственных доходов до завершения налоговой проверки Компанией ответы не предоставлены или представлены в неполном объеме. При этом, доводы Компании об отсутствии в указанных требованиях срока исполнения является несостоятельным, так как срок исполнения предусмотрено статьей 161 Налогового кодекса от 25.12.2017г.

Учитывая вышеизложенное, в связи с непредставлением или представлением Компанией документов в неполном объеме, указанных вышеперечисленных требованиях, определение объектов налогообложения и (или) объектов, связанные с налогообложением, на основе косвенных методов в порядке, определенном настоящей статьей и статьями 161, 162 и 163 Налогового кодекса от 25.12.2017г., являются обоснованными.

Следует указать, что в ходе проведенной тематической проверки Департаментом государственных доходов для определения объектов налогообложения и (или) объектов, связанные с налогообложением были использованы следующие сведения:

1. Движение денежных средств по банковским расчётным счетам;

2. Сведения полученных в ходе встречных проверок, проведенных в отношении банков второго уровня, платежных систем и организаций платежных систем;

3. Показание фискального счетчика контрольно-кассовых машин, поставленных и в тоже время снятых с регистрационного учета в период с 01.10.2014г. по 31.12.2018г.;

4. Материалы досудебного расследования, зарегистрированного в ЕРДР по признакам состава уголовного правонарушения, предусмотренного ст.307 ч.3 п.п.1, 2 Уголовного кодекса Республики Казахстан.

При этом, как указано в акте налоговой проверки, был проведен соответствующий анализ движения денежных средств по банковским счетам, а также изучены сведения, полученные по результатам встречной проверки в Компании «НВ».

Необходимо отметить, что из акта встречной проверки от 04.11.2019г. №1048 Компанией «Н» следует, что к проверке были предоставлены первичные документы, банковские договора и подписанные контракты между Компанией и с нерезидентами LiveSport, TV, Sportradar, US.

Как следует из акта налоговой проверки, согласно договору от 01.03.2018г., заключенными между Компанией и Компанией TV, предметом договора является предоставление продукта и услуги BetGames на сайте www.betgames.tv, такие как:

а) Ставка на Баккара (Bet on Baccarat);

б) Ставка на покер (Bet on Poker);

в) Игральные кости (Dice);

г) Дуэль костей (Dice Duel);

д) Лаки 5 (Licky 5);

ж) Лаки 6 (Licky 6);

з) Лаки 7 (Licky 7);

к) Битва ставок (War of Bets);

л) Колесо Фортуны (Wheel of Fortune).

Таким образом, указанные наименования продуктов и услуги BetGames характерны с электронным казино и интернет-казино, которое согласно подпункту 2) пункта 2 статьи 6 Закона Республики Казахстан «Об игорном бизнесе», на территории Республики Казахстан запрещаются.

Из акта встречной проверки от 04.11.2019г. №1048 Компании «Н» также следует, что на основании соответствующей заявки Компании «А», под назначением платежа: «Прочие расходы» и «Прочие расходы выплата игрокам» за проверяемый период сняты в наличной форме денежные средства в размере 132 281 672,1 тыс.тенге.

Соответственно, согласно результатам встречных проверок за период с 26.02.2015г. по 31.12.2018г., общая сумма снятых денежных средств в наличной форме Компании «НВ» и выплаченные третьим лицам составляет в размере 132 281 672,1 тыс.тенге.

Также, в ходе изучения выписки движения расчетного счета Компании «Н» установлены дополнительные суммы снятие физическими лицами по назначению «Под отчет сотруднику на выплаты игрокам…» на сумму 12 000,0 тыс.тенге, которые в ходе проверки учтены как выплаты выигрыша игрокам.».

Кроме того, Компанией были произведены выплаты лицам за период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. на общую сумму 92 606 884,8 тыс.тенге, что подтверждаются результатами встречных проверок, проведенных в Компании «С» №252 от 05.12.2019г.), Компании «Q» (№1051 от 13.12.2019г.), Компании «J» (№1157 от 04.12.2019г.), Компании «C» (№1153 от 05.12.2019г.), Компании «G» (№1156 от 05.12.2019г.), Компании «A» (№1050 от 12.11.2019г.).

Таким образом, Компанией за проверяемый налоговый период были произведены выплаты на общую сумму 224 900 556,9 тыс.тенге (132 281 672,1+ 92 606 884,8+12 000,0).

При этом, согласно данным встречных проверок, проведенных в Компании «Q» (№1051 от 13.11.2019г.), Компании «W» (№251 от 05.12.2019г.), Компании «A» (№1050 от 12.11.2019г.), Компании «К» (№1158 от 09.12.2019г.), Компании «P» (№1145 от 04.12.2019г.), Компании «R» (№1148 от 09.12.2019г.), Компании «C» (№1153 от 05.12.2019г.), Компании «Q» (№1150 от 05.12.2019г.) и общая сумма зачисленных денежных средств, принятых от населения составляет в размере 246 930 844,6 тыс.тенге.

Показание данных фискального счетчика контрольно-кассовых машин в период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. поступления денежных средств составляет 1 396 579,4 тыс.тенге.

Согласно сведениям по движениям денежных средств по банковским расчётным счетам, открытым в Компании «Н», Компании «К», Компании «М», Компании «C», Компании «A» и Компании «Е», поступления денежных средства составила на общую сумму 11 521 683,4 тыс.тенге.

Таким образом, общая сумма поступления за период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. составляет в размере 259 849 107,4 тыс.тенге (246 930 844,6+1 396 579,4+11 521 683,4).

Таким образом, по результатам налоговой проверки при определении объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, на основе косвенных методов обоснованно были использованы сведения банковских счетов, результаты встречных проверок, показание по фискальному счетчику контрольно-кассовых машин и иные материалы, полученные в ходе налоговой проверки.

Относительно начисления ИПН

Согласно подпункту 31) пункта 1 статьи 12 Налогового кодекса налоговый агент — индивидуальный предприниматель, частный нотариус, частный судебный исполнитель, адвокат, профессиональный медиатор, юридическое лицо, в том числе юридическое лицо-нерезидент, на которые в соответствии с настоящим Кодексом возложена обязанность по исчислению, удержанию и перечислению налогов, удерживаемых у источника выплаты, является налоговым агентом.

Согласно пункту 1 статьи 153 Налогового кодекса плательщиками индивидуального подоходного налога являются физические лица, имеющие объекты налогообложения, определяемые в соответствии со статьей 155 Налогового кодекса

Пунктом 1 статьи 155 Налогового кодекса объектами обложения индивидуальным подоходным налогом являются доходы физического лица в виде:

1) доходов, облагаемых у источника выплаты;

2) доходов, не облагаемых у источника выплаты.

При этом, пунктом 2 данной статьи Налогового кодекса установлено, что объекты налогообложения определяются как разница между доходами, подлежащими налогообложению, с учетом корректировок, предусмотренных статьей 156 Налогового кодекса, и налоговыми вычетами в случаях, порядке и размерах, предусмотренных настоящим разделом.

В соответствии со статей 160 Налогового кодекса к доходам, облагаемым у источника выплаты, относятся следующие виды доходов:

1) доход работника;

2) доход физического лица от налогового агента;

3) пенсионные выплаты из единого накопительного пенсионного фонда и добровольных накопительных пенсионных фондов;

4) доход в виде дивидендов, вознаграждений, выигрышей;

5) стипендии;

6) доход по договорам накопительного страхования.

При этом, согласно пункту 1 статьи 168 Налогового кодекса доход физического лица от налогового агента, облагаемый у источника выплаты, определяется как доход физического лица от налогового агента, подлежащий налогообложению, с учетом корректировок, предусмотренных статьей 156 Налогового кодекса, и налогового вычета, предусмотренного подпунктом 7) пункта 1 статьи 166 Налогового кодекса.

Если иное не установлено настоящей статьей, доходом физического лица от налогового агента, подлежащим налогообложению, являются доходы, предусмотренные подпунктами 1) и 2) пункта 1 данной статьи Налогового кодекса.

Также, согласно статье 172 Налогового кодекса доходом в виде дивидендов, вознаграждений, выигрышей, облагаемым у источника выплаты, является выплачиваемый налоговым агентом доход в виде дивидендов, вознаграждений, выигрышей, подлежащий налогообложению, с учетом корректировок, предусмотренных статьей 156 Налогового кодекса.

Сумма индивидуального подоходного налога исчисляется путем применения ставок, установленных статьей 158 Налогового кодекса, к сумме начисленного дохода в виде дивидендов, вознаграждений, выигрышей, облагаемого у источника выплаты.

При этом, сумма удержанного индивидуального подоходного налога при выплате выигрыша, вознаграждения при наличии документов, подтверждающих удержание этого налога у источника выплаты, относится в зачет индивидуального подоходного налога, исчисленного за налоговый период индивидуальным предпринимателем, осуществляющим исчисление и уплату налогов в порядке, установленном статьями 178 и 179 Налогового кодекса.

Аналогичные нормы, предусмотрены статьями 321, 327, 350, 351 Налогового кодекса от 25.12.2017г.

Таким образом, к доходам, облагаемых у источника выплаты относятся доходы физического лица от налогового агента, подлежащими налогообложению, а также доходы, полученные физическими лицами в виде выигрышей.

Необходимо отметить, что в соответствии с подпунктом 5) пункта 2 статьи 179 Налогового кодекса от 25.12.2017г. в жалобе должны быть указаны обстоятельства, на которых лицо, подающее жалобу, основывает свои требования и доказательства, подтверждающие эти обстоятельства.

При этом, Компанией к жалобе не приложены документы основывающие свои требования и доказательства, подтверждающие получение доходов от деятельности Компании.

В рассматриваемом случае, как следует из акта налоговой проверки, по результатам проведенных встречных налоговых проверок и сведений по банковским счетам за период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. установлено следующее:

Общая сумма выплаты, зачисленная в пользу населения (выплата в виде выигрышей) составила в размере – 92 606 884,8 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 17 739 357,8 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 74 867 527,0 тыс.тенге.

Доходы физического лица от налогового агента (снятые денежные средства в наличной форме) за период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. составили 132 293 672,1 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 40 375 643,1 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 91 918 029,0 тыс.тенге.

Соответственно, общая сумма доходов, облагаемых у источника выплаты за период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. составило 224 900 556,9 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 58 115 000,8 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 166 785 556,1 тыс.тенге.

Таким образом, по результатам налоговой проверки начислен ИПН облагаемый у источника выплаты за период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. составило 22 490 055,7 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 5 811 500,1 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 16 678 555,6 тыс.тенге.

При этом, как следует из акта налоговой проверки Компанией начислен ИПН облагаемый у источника выплаты за период с 16.05.2017г. по 31.12.2018г. составило 1 242 415,6 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 439 652,7 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 802 762,9 тыс.тенге.

Таким образом, в нарушение статьи 161 Налогового кодекса Компанией были занижены суммы ИПН, облагаемые у источника выплаты за проверяемый налоговый период на сумму 21 247 640,1 тыс.тенге, в том числе

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 5 371 847,4 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 15 875 792,7 тыс.тенге.

Также необходимо отметить, в Приговоре суда от 28.06.2021г.  указано, что согласно заключению судебно-экономической экспертизы от 12.03.2020г. общая сумма ИПН также составила 21 247 720,1 тыс.тенге.

При этом, в ходе судебного заседания специалист К.Н. поддержал акт налоговой проверки и обосновал все приведенные к него сведения.

Следует отметить, согласно пункту 1 подпункта 10) статьи 158 Налогового кодекса от 25.12.2017г. в акте налоговой проверки подробно описаны выявленные нарушения в части начисления ИПН с суммы доходов в виде выигрышей, облагаемых у источника выплаты с указанием соответствующих положений законодательства Республики Казахстан, требования которых были нарушены, соответственно, доводы Компании в указанной части являются несостоятельными.

Таким образом, начисление ИПН в сумме 21 247 640,1 тыс.тенге по результатам налоговой проверки являются обоснованными.     

Относительно начисление налога на игорный бизнес

         В соответствии со статьей 411 Налогового кодекса плательщиками налога на игорный бизнес являются юридические лица, осуществляющие деятельность, в том числе по оказанию услуг букмекерской конторы.

         Подпунктами 5) и 6) статьи 412 Налогового кодекса определено, что объектами обложения налогом на игорный бизнес при осуществлении деятельности в сфере оказания услуг букмекерской конторы, касса букмекерской конторы и электронная касса букмекерской конторы.

Согласно пункту 1 статьи 416 Налогового кодекса дополнительный платеж исчисляется в случае превышения суммы дохода, полученного от деятельности в сфере игорного бизнеса, над предельной суммой дохода, установленного пунктом 2 статьи 416 Налогового кодекса.

Предельный размер дохода, согласно пункту 2 статьи 416 Налогового кодекса, за налоговый период для плательщиков налога на игорный бизнес с деятельности букмекерской конторы составляет – 2 000 кратный размер месячного расчетного показателя.

Налоговым периодом для налога на игорный бизнеса, согласно статьи 414 Налогового кодекса, является календарный квартал.

Согласно пункта 3 статьи 416 Налогового кодекса, предельные размеры дохода, определяются исходя из размера месячного расчетного показателя, установленного законом о республиканском бюджете и действующего на первое число налогового периода.

В соответствии с пунктом 4 стати 416 Налогового кодекса, в целях исчисления дополнительного платежа доходом, полученным от деятельности в сфере игорного бизнеса, признается положительная разница между суммой дохода, полученного за налоговый период в результате осуществления такой деятельности, и суммой выплат участникам азартной игры и (или) пари.

Пунктом 1 статьи 417 Налогового кодекса определено, что дополнительный платеж исчисляется путем применения к сумме превышения предельного размера дохода ставки, установленной пунктом 1 статьи 147 Налогового кодекса, и подлежит уплате не позднее 25 числа второго месяца, следующего за отчетным налоговым периодом.

Согласно пункта 1 статьи 147 Налогового кодекса, налогооблагаемый доход налогоплательщика, подлежит обложению налогом по ставке 20 процентов.

Аналогичные нормы, предусмотрены статьями 539, 540 Налогового кодекса от 25.12.2017г.

В рассматриваемом случае, согласно результатам проведенных встречных налоговых проверок, а также по результатам изучения движения денежных средств по расчетным счетам банков второго уровня установлено следующее:

Общая сумма зачисленных денежных средств, принятых от населения (пополнение интернет-счетов, логинов игроков) составила в размере 259 849 107,9 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 68 604 755,7 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 191 244 352,2 тыс.тенге.

Общая сумма выплаты, зачисленной в пользу населения (перечисление Денежных средств Игрокам) составила в размере 92 606 884,8 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 17 739 357,8 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 74 867 527,0 тыс.тенге.

Положительная разница между суммой дохода, полученного за налоговый период в результате осуществления такой деятельности, и суммой выплат участникам азартной игры и (или) пари составила 167 242 223,1 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 50 865 397,9 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 116 376 825,2 тыс.тенге.

Как ранее было отмечено, что предельный размер дохода, согласно пункту 2 статьи 416 Налогового кодекса, за налоговый период для плательщиков налога на игорный бизнес с деятельности букмекерской конторы составляет – 2 000 кратный размер месячного расчетного показателя, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 13 614,0 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 19 240,0 тыс.тенге.

Сумма превышения предельного размера дохода, с которого исчисляется дополнительный платеж составила 167 209 369,1 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 50 851 783,9 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 116 357 585,2 тыс.тенге.

Сумма дополнительного платежа по результатам налоговой проверки составила 33 441 873,8 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 10 170 356,8 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 23 271 517,0 тыс.тенге.

Согласно данным декларации на игорный бизнес и фиксированному налогу (ф.710.00) Компанией исчислен дополнительный платеж в размере 4 652 472,7 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 1 702 472,9 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 2 949 999,8 тыс.тенге.

Таким образом, по результатам налоговой проверки установлено занижение суммы дополнительного платежа по налогу на игорный бизнес за проверяемый период в сумме 28 789 401,1 тыс.тенге, в том числе:

— 2017г. (май — декабрь) в сумме 8 467 883,9 тыс.тенге;

— 2018г. в сумме 20 321 517,2 тыс.тенге.

Также необходимо отметить, в Приговоре суда от 28.06.2021г.  указано, что согласно заключению судебно-экономической экспертизы от 12.03.2020г. общая сумма начисления дополнительного платежа налога на игорный бизнес также составила 28 789 401,1 тыс.тенге.

При этом, в ходе судебного заседания специалист К.Н. поддержал акт налоговой проверки и обосновал все приведенные в него сведения.

Следует отметить, согласно пункту 1 подпункта 10) статьи 158 Налогового кодекса от 25.12.2017г. в акте налоговой проверки подробно описаны выявленные нарушения в части начисления дополнительного платежа налога на игорный бизнес с указанием соответствующих положений законодательства Республики Казахстан, требования которые были нарушены, соответственно, доводы Компании в указанной части являются несостоятельными.

Таким образом, начисление дополнительного платежа налога на игорный бизнес в сумме 28 789 401,1 тыс.тенге по результатам налоговой проверки являются обоснованными. 

В соответствии со статьей 73 Административного процедурно-процессуального кодекса Республики Казахстан в адрес Компании 01.04.2022г. направлено предварительное решение, на которое участник административной процедуры предоставил письменное возражение. Доводы, изложенные в возражении Компании, рассмотрены при вынесении решения.    

Апелляционной комиссией принято решение обжалуемое уведомление оставить без изменения, а жалобу без удовлетворения.

Государственный язык

Спорт түрі: салықтық даулар

Салық төлеушінің санаты: заңды тұлға

Салық түрі: ЖТС, ойын бизнесі салығы

Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі (бұдан әрі – уәкілетті орган) «А» компаниясының аумақтық мемлекеттік кірістер департаментінің (бұдан әрі – салық органы) төлем көзінен салық салынатын табыстардан жеке табыс салығын, ойын бизнесі салығын есептеу туралы тексеру нәтижелері туралы хабарламасына апелляциялық шағымын алды.

Іс материалдарына сәйкес көрініп тұрғандай, салық органы «А» компаниясына (бұдан әрі-Компания) 26.02.2015 жылдан бастап 31.12.2018 жылға дейін салықтарды және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді есептеудің дұрыстығы мен уақтылы төлеу мәселесі бойынша кешенді салықтық тексеру жүргізді, оның нәтижелері бойынша 21 247 307,3 мың теңге ЖТС және өсімпұл сомасы бойынша 3 554 806,5 мың теңге, ойын бизнесі салығы сомасы 28 789 401,1 мың теңге және өсімпұл 4 480 680,3 мың теңгеге 11.12.2019 ж. хабарлама шығарылды

Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы «Қазақстан Республикасының Кодексінің (Салық кодексі) 10.12.2008 ж. 158, 160-баптарының,» салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы «Қазақстан Республикасы кодексінің 321, 350, 351-баптарының талаптарын бұза отырып, шағымдалатын салық сомасын және өсімпұлдың тиісті сомасын есептеу үшін негіз болып табылды»(Салық кодексі) 25.12.2017 ж.компанияның жеке тұлғаларға салық агенті Төлеген табыстан, сондай-ақ төлем көзінен салық салынатын ұтыстан 21 247 720,1 мың теңге сомасына ЖТС есептемеген.

Компания шағымына сәйкес, салықтық тексеру актісінде салықтық тексеруге ұсынылмаған құжаттардың тізбесі көрсетілмеген, тиісінше, барлық қажетті құжаттар толық көлемде ұсынылған.

Сондай-ақ, компанияның пікірінше, салықтық тексеру барысында Мемлекеттік кірістер департаменті жанама әдісті негізсіз қолданған.

Бұл ретте, салықтық тексеру актісінде компанияның 03.04.2019ж., 11.06.2019ж., 24.07.2019 ж., 03.10.2019ж., 09.10.2019ж., 15.10.2019ж., 05.11.2019ж. салық органының талаптарын орындамағаны туралы көрсетілмеген. Мемлекеттік кірістер департаментінің олардың тарапынан тексеру жүргізуге кедергі келтіру, тексеру жүргізу мерзімін ұзарту жолымен жасалған бухгалтерлік операциялар бойынша бастапқы құжаттардың бір бөлігін бермеу дәрменсіз болып табылады.

Осылайша, жоғарыда аталған талаптарда орындаудың нақты мерзімдері белгіленбеген, тиісінше Алматы қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаментінің бастапқы құжаттардың бір бөлігін әдейі бермеді дегені ойдан шығарылған және негізсіз.

Сондай-ақ компания шағымында салықтық тексеру актісінде 2017-2018 жж. ЖТС сипаттамасы бар екендігі көрсетілген, бұл ретте бұл бөлім еңбекке ақы төлеу қорының (ЕТҚ) сипаттамасынан басталады, ал салық төлеушінің деректері мен салықтық тексеру деректері арасындағы алшақтық бойынша есеп айырысулардың өзі ойыншылар үшін ЖТС-ға қатысты болады. Осыған байланысты тіркелген сәйкессіздіктер ЕТҚ-ға немесе ойыншылар үшін ЖТС-ке жататыны белгісіз.

Сонымен қатар, компанияның шағымында салықтық тексеру актісінде қосымша есептеу бойынша салық органы келтірген алшақтықтар сомасын есептеу әдістемесі жоқ екендігі көрсетілген (алшақтықтар сомасы қалай есептелді, олар қандай құжаттарға сілтеме жасайды, сол немесе өзге сома немен негізделеді).

Компанияның дәлелдерін тексеріп, салық органы ұсынған материалдарды зерттеп, уәкілетті орган келесі қорытындыға келді.

Жанама әдісті қолдануға қатысты

25.12.2017 ж. Салық кодексінің 160-бабына сәйкес есепке алуды жүргізу тәртібі бұзылған жағдайда, Салық кодексінің 161, 162 және 163-баптарымен есепке алу құжаттамасы жоғалған немесе жойылған кезде салық органдары осы бапта айқындалған тәртіппен жанама әдістер (активтер, міндеттемелер, айналым, шығындар, шығыстар) негізінде салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді және (немесе) салық салу объектілерін айқындайды.

25.12.2017 ж. Салық кодексінің 161-бабына сәйкес салық органдары талаптарының негізінде сұралатын салық міндеттемелерін есептеу үшін салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін негіз болып табылатын құжаттардың салық төлеушінің (салық агентінің) болмауы немесе ұсынбауы есепке алуды жүргізу тәртібін бұзу, есепке алу құжаттамасының жоғалуы немесе жойылуы деп түсініледі.

Салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындаудың жанама әдістері деп активтерді, міндеттемелерді, айналымды, шығыстарды бағалау, сондай-ақ нақты салыққа және (немесе) салық салуға байланысты объектілерге қатысты салық міндеттемесін есептеу үшін қабылданатын басқа да салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді бағалау негізінде салықтар мен бюджетке төленетін төлемдер сомаларын айқындау түсініледі. 25.12.2017 жылғы Салық кодексіне сәйкес бюджетке төленетін Салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді бағалау салық есептілігінен және (немесе) бастапқы есепке алу құжаттарынан, сондай-ақ басқа да көздерден алынған ақпарат негізінде жүзеге асырылады.

Салықтық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, прокуратураның 2019 жылғы 14.03.хаты және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік департаментінің салықтық тексеруді тағайындау туралы 2019 жылғы 13.11. қаулысы (бұдан әрі – ҰҚКД қаулылары) тексеру жүргізу үшін негіз болды.

ҰҚКД қаулысына сәйкес, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі – ҚР ҚК) 307-бабының 3-тармағы 1, 2-тармағында көзделген қылмыстық құқық бұзушылық құрамының белгілері бойынша компания қызметкерлерге қатысты №197500041000123 қылмыстық істі тергеуде.

28.06.2021 ж. аудандық сотының Үкімімен (бұдан әрі-28.06.2021 ж. сот Үкімі) барлық қатысушылар ҚР ҚК 2-3-Т. 3-т. 262-бөлігінің 2,307-баптарында көзделген құқық бұзушылықтарды бұзушылар деп танылғанын көрсетеді.

28.06.2021 жылғы сот үкімінде ұйымдасқан топтың тұрақтылығы 2014 жылғы қаңтардан 2019 жылғы желтоқсанға дейін созылған қылмыстық іс-әрекеттің ұзақтығынан, сондай-ақ осы мақсаттар үшін алдын ала құрылған кәсіпорындардың, оның ішінде компанияның есеп айырысу шоттарынан ірі ақша қаражатын алуды жоспарлы және тұрақты жүзеге асырудан және ақша мен өзге де активтерді одан әрі қылмыстық жолмен алынған мүлікті заңдастырудан көрініс тапқаны көрсетілген.

 Сондай-ақ, 28.06.2021 жылғы сот үкімінде 2014 жылғы қаңтар мен 2019 жылғы желтоқсан аралығындағы кезеңде компанияның есеп айырысу шоттарына клиенттерден (ойыншылардан) түскен ақшалай қаражатты қылмыстық топты ұйымдастырушылардың нұсқауы бойынша ойыншыларға төлем сылтауымен Екінші деңгейдегі банктерде бухгалтерлер алғандығы атап өтілді.  Бұдан әрі айырбастау пункттеріндегі ақша қаражаты аса ірі мөлшерде шетел валюталарына айырбасталды және авиажелілер арқылы Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге шығарылды.

Салықтық тексеру барысында Салық кодексінің 19 және 146 — баптарын басшылыққа ала отырып, Компания өкіліне салықтық тексеру жүргізу үшін қажетті мәліметтерді және (немесе) құжаттарды ұсыну туралы талаптар (бұдан әрі-талап) табыс етілді:

— 03.04.2019ж. талап, 05.04.2019ж. С.Д. сенімді тұлғаға тапсырылды (барлық бастапқы бухгалтерлік құжаттар және бағдарламалық қамтамасыз ету және (немесе) ақпараттық жүйе деректерін қарауға қол жеткізу құқығы, бастапқы есепке алу құжаттарының деректері, шарттар, бухгалтерлік есеп тіркелімдері, БКМ фискалдық есебі, Салық салу объектілері және (немесе) олармен байланысты объектілер туралы ақпарат орындау мерзімі көрсетілмеген), орындау мерзімі 20.05.2019ж.;

— 07.06.2019 ж. талап 10.06.2019ж. С.Д. сенімді тұлғаға тапсырылды (төлемдерді қабылдау туралы шарттарға сәйкес қабылданған төлемдер тізілімдерінің тоқсан сайынғы есептері, электрондық касса бойынша ойыншылардың тіркелген логиндерінің тізімі (Т.А.Ә., ЖСН), электрондық касса бойынша ұтысты төлеу, орындалу мерзімі көрсетілмей, жеке тұлғалардың дебиторлық және кредиторлық берешегі), мерзімі орындау мерзімі 22.07.2019ж.

19.07.2019 ж. көрсетілген талапқа компания сұратылған құжаттар мен мәліметтер дайындық процесінде екендігі туралы жауап берді, содан кейін компания өкілдері тексеруші тұлғаға 25.07.2019 ж. кешіктірмей беретін болады;

— 24.07.2019 ж.талап 24.07.2019 ж. С.Д. сенімді тұлғаға тапсырылды (алушының аты-жөні, логин нөмірі, аудару (қайтару) күні мен тәсілі көрсетілген барлық төлемдер бойынша (қайтару және ұтыстар бойынша бөлек) клиенттердің үзінді көшірмелері). Ақша қаражатының қозғалысы көрсетілген логиндердің үзінділері-түсімдер (есепке жатқызу), ставканың мөлшері, ұтыс сомасы, ұтысты төлеу, төлем көзінен салықты ұстау, пайдаланылмаған ақша қаражатының қалдығы, ақша қаражатын қайтару. Клиенттерге тоқсан сайын аудару әдістері бойынша ақшаны қайтару (банк картасына, киви әмиянына немесе қолма-қол ақшаға). Ақшалай қаражатты логинге қайтару тәртібі, мерзімі және негізі. Орындау мерзімі көрсетілмей, салық кезеңдері бойынша қосымша төлемді есептеу үшін қызметтен алынған белгілі бір кірістің талдамасы (тоқсан бойынша), орындау мерзімі 04.09.2019ж. аяқталды.

Көрсетілген талапқа 25.07.2019ж. Компания сұратылған мәліметтер мен құжаттар салық төлеушінің кәсіпкерлік құпиясын құрайтыны туралы жауап берді, өйткені олар жоғары коммерциялық құндылыққа ие. Осыған байланысты, Компания мемлекеттік кірістер департаментінен тексеруші тұлғаның компанияның жабдығын пайдалана отырып, оның қызметкерлерінің қатысуымен қажетті ақпаратпен танысу үшін, мұндай мәліметтерді толық көлемде көшіру мүмкіндігінсіз кеңсеге келуін қамтамасыз етуді сұрайды, бұл ретте тексеру мақсаттары үшін олар сол жерде жекелеген операциялар бойынша іріктеп мәліметтер ұсынуға міндеттенеді.

Бұл ретте, 03.10.2019 ж. компаниядан өтініш келіп түсті, онда қызметкерлер ойын бизнесі туралы заңнамаға өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы заң жобасын әзірлеуге байланысты іс-шараларға тартылғанын көрсетеді. Негізгі жүктеме компания бухгалтериясының қызметкерлеріне жүктеледі. Сонымен қатар компания қызметкерлерінен тексеру шеңберінде құжаттар мен мәліметтердің елеулі көлемін дайындау талап етіледі. Осыған байланысты, сондай-ақ салықтық тексеруді жүргізу кезеңінде салық төлеушінің (тексерілетін тұлғаның) белгіленген жұмыс режимін бұзуға жол бермеуді назарға ала отырып, Компания салықтық тексеруді 10.10.2019 ж. дейін тоқтата тұруды сұрайды;

— 03.10.2019 ж. талап 03.10.2019ж. С.Д. сенімді тұлғаға тапсырылды. (ақпараттық жүйеге қолжетімділік (қызмет түрі бойынша әзірленген бағдарламалар) пайдалануды үйрете отырып, онда ақша қаражатының қозғалысы бойынша логиндердің айырығында есепке алу жүргізіледі – түсімдер (есепке жатқызу), мөлшерлеменің мөлшері, ұтыс сомасы, ұтысты төлеу, төлем көзінен салықты ұстау, пайдаланылмаған ақша қаражатының қалдығы, ақша қаражатын қайтару, қорытынды орындау мерзімі 04.09.2019 ж. аяқталды, олардың деректері, салық төлеуші салық міндеттемелерін есептеу кезінде салық салу базасы ретінде анықталады және танылады, орындау мерзімі көрсетілмеген

Аталған талапқа компания электрондық тасығышта тек қана — 2018 жылғы қаңтар-2018 жылғы қараша аралығындағы кезеңде электрондық кассаның логиндері бойынша ақша қаражатының қозғалысы (2019 жылғы 14.10.мәліметтер мен құжаттарды қабылдау-тапсыру актісі) ұсынылған.

Бұл ретте, салықтық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, компания бұрын талап етілген т. а. ә., ЖСН бөлінісінде барлық 2017ж. және 2018ж. желтоқсан үшін мәліметтерді, сондай-ақ басқа да бұрын талап етілген құжаттар мен мәліметтерді ұсынбаған.

— 09.10.2019ж. талап 09.10.2019ж. С.Д. сенімді тұлғаға тапсырылды (IP 91.216.220.23 серверге қол жеткізу, DNS аты бар серверге қол жеткізу cassa.olimpapi2.com, 91.216.220.0/24 желісінде орналасқан құрылғылардың картасын және Сайтқа қызмет көрсететін компаниялармен жасалған шарттарды ұсыну www.olimp.kz, орындау мерзімі көрсетілмеген), орындау мерзімі аяқталды 04.09.2019ж.

Салықтық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, сұратылған қолжетімділік тексеруші қызметкерлерге, сондай-ақ өз кезегінде тартылған маманның қорытындысында одан әрі көрсету үшін тиісті жазбалар, фото тіркеу жүргізген тартылған маманға берілді;

— 15.10.2019ж. талап 15.10.2019ж. С.Д. сенімді тұлғаға тапсырылды (салықтарды есептеумен байланысты және кіріс алуға бағытталған кірістер мен шығыстар бойынша барлық растайтын құжаттар, оның ішінде сұратылған құжаттар мен мәліметтер 21.10.2019ж. дейінгі мерзімде нақты көрсетілген 17 позиция бойынша).

Салықтық тексеру актісінде көрсетілгендей, Компания сұратылған құжаттарды және соңғысы бойынша мәліметтерді ұсынды (21.10.2019ж. мәліметтер мен құжаттарды қабылдау-тапсыру актісі). Сондай-ақ, компания Бухгалтерия қызметкерлерінің талаптарды орындамау себептері салықтық тексеру қорытындысы бойынша жүргізілетін қызметтік тергеу барысында анықталатыны туралы түсініктеме берді;

— 05.11.2019ж. талап 05.11.2019ж. адвокат З. А. тапсырылды.

Тиісінше, жоғарыда аталған талаптар бойынша компанияның салықтық тексерісі аяқталғанға дейін жауаптар берілмеген немесе толық көлемде берілмеген.

25.12.2017 жылғы Салық кодексінің 161-бабына сәйкес, егер салықтық тексеру жүргізу барысында салық төлеуші (салық агенті) салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін қажетті құжаттардың барлығын немесе бір бөлігін ұсынбаса, салық төлеушіге (салық агентіне) салық органының салық төлеушінің (салық агентінің) салық төлеушінің (салық агентінің) салықтық тексеру жүргізу немесе тексеру жүргізу кезінде салықтық сондай-ақ салықтық тексеруді тоқтата тұру туралы хабарлама жібереді.

Салық органының талабы салық төлеушіге (салық агентіне) талап тапсырылған күннен кейінгі күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде орындалуға жатады.

Салық органының талабы бойынша салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін қажетті құжаттарды табыс етпеген салық төлеуші (салық агенті) көрсетілген құжаттарды табыс етпеу себептерін жазбаша түсіндіруге міндетті.

Демек, салық органының көрсетілген құжаттарды табыс ету немесе қалпына келтіру туралы талабы осы талап табыс етілген күннен кейінгі күннен бастап отыз жұмыс күні ішінде орындалуға жатады, салық органының талабы бойынша талап етілген құжаттар табыс етілмеген жағдайда, салық төлеуші (салық агенті) көрсетілген құжаттарды табыс етпеу себептерін жазбаша түсіндіруге міндетті.

Бұрын айтылғандай, мемлекеттік кірістер департаментінің қойылған талаптары бойынша компания салықтық тексеруді аяқтағанға дейін жауаптар ұсынбаған немесе толық көлемде ұсынылмаған. Бұл ретте, компанияның көрсетілген талаптарда орындау мерзімінің жоқтығы туралы дәлелдері дәрменсіз болып табылады, өйткені орындау мерзімі 25.12.2017 жылғы Салық кодексінің 161-бабында қарастырылған.

Жоғарыда баяндалғанды ескере отырып, жоғарыда аталған талаптарда көрсетілген құжаттарды компанияның ұсынбауына немесе толық көлемде ұсынбауына байланысты, осы бапта және 25.12.2017 жылғы Салық кодексінің 161, 162 және 163-баптарында айқындалған тәртіппен жанама әдістер негізінде салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау негізделген болып табылады.

Мемлекеттік кірістер департаменті жүргізген тақырыптық тексеру барысында салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін мынадай мәліметтерді пайдаланғанын көрсету қажет:

1. Банктік есеп айырысу шоттары бойынша ақша қаражатының қозғалысы;

2. Екінші деңгейдегі банктерге, төлем жүйелеріне және төлем жүйелерінің ұйымдарына қатысты жүргізілген қарсы тексерулер барысында алынған мәліметтер;

3. 01.10.2014ж. бастап 31.12.2018ж. аралығындағы кезеңде қойылған және сол уақытта тіркеу есебінен шығарылған бақылау-касса машиналарының фискалдық есептеуішінің көрсеткіші;

4. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 307-бабының 3-бөлігі 1, 2-тармақтарында көзделген қылмыстық құқық бұзушылық құрамының белгілері бойынша СДТБТ-де тіркелген сотқа дейінгі тергеп-тексеру материалдары.

Бұл ретте, салықтық тексеру актісінде көрсетілгендей, банктік шоттар бойынша ақша қаражатының қозғалысына тиісті талдау жүргізілді, сондай-ақ «НВ» компаниясында қарсы тексеру нәтижелері бойынша алынған мәліметтер зерделенді.

04.11.2019ж. №1048 қарсы тексеру актісінен «Н» компаниясы тексеруге бастапқы құжаттар, банктік шарттар және Компания мен LiveSport, TV, Sportradar, US резидент еместері арасында қол қойылған келісімшарттар ұсынылғанын атап өту қажет.

Салықтық тексеру актісінен көрініп тұрғандай, компания мен TV компаниясы арасында жасалған 01.03.2018 жылғы Шартқа сәйкес шарттың мәні сайтта BetGames өнімі мен қызметін ұсыну болып табылады www.betgames.tv. сияқты:

а) Баккарға Ставка (Baccarat — қа ставка);

б) покерге Ставка (покерге ставка);

в) ойнатқыштар (Dice);

г) сүйек дуэлі (Dice Duel);

д) лактар 5 (Licky 5);

ж) лактар 6 (Licky 6);

з) лактар 7 (Lucky 7);

к)ставкалар шайқасы (Bets соғысы);

л) Fortune дөңгелегі (Fortune Wheel).

Осылайша, BetGames өнімдері мен қызметтерінің көрсетілген атаулары электрондық казино мен интернет-казиноға тән, ол «ойын бизнесі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында тыйым салынады.

«Н» компаниясының 04.11.2019ж. №1048 қарсы тексеру актісінен, сондай-ақ «А» компаниясының тиісті өтінімі негізінде, «Өзге шығыстар» және «ойыншыларға басқа да шығыстар төлеу» төлем тағайындауымен тексерілетін кезең үшін қолма-қол нысанда 132 281 672,1 мың теңге мөлшерінде ақша қаражаты алынғаны келіп шығады.

Тиісінше, 26.02.2015ж. — 31.12.2018ж. аралығындағы қарсы тексеру нәтижелеріне сәйкес, «Н» компаниясының қолма-қол нысанында алынған және үшінші тұлғаларға төленген ақша қаражатының жалпы сомасы 132 281 672,1 мың теңгені құрайды.

Сондай-ақ, «Н» компаниясының есеп айырысу шоты қозғалысының үзіндісін зерделеу барысында жеке тұлғалардың 12 000,0 мың теңге сомаға «қызметкерге есеп беру үшін ойыншыларға…» мақсаты бойынша қосымша сома алу белгіленді, олар тексеру барысында ойыншыларға ұтыстарды төлеу ретінде есепке алынды.».

Crome Togo, by компаниясы lycam V төлемін 16.05.2017 жылдан бастап 31.12.2018 жылға дейін жалпы 92 606 884,8 мың тенге, яғни c компаниялары мен «S» — 252 05.12.2019ж.), «Q» компаниясы (13.12.2019 ж. №1051), «J» компаниясы (№04.12.2019ж. №1157), «С» компаниясы (05.12.2019ж. №1153), «G» компаниясы (05.12.2019ж. №1156), «А» компаниясы (12.11.2019ж. №1050).

Осылайша, компания тексерілетін салық кезеңінде жалпы сомасы 224 900 556,9 мың теңгеге төлемдер жүргізді (132 281 672,1+ 92 606 884,8+12 000,0).

Бұл ретте, «Q» компаниясында (13.11.2019ж. №1051), «W» компаниясында (05.12.2019 ж. №251), «A» компаниясында (12.11.2019ж. №1050), «K» компаниясында (09.12.2019ж. №1158), «Q» компаниясында (13.11.2019 ж. № 1051), «Q»  компаниясында (13.11.2019ж. № 1051), «P»  (04.12.2019ж. №1145), «RPS» компаниясы (09.12.2019ж. №1148), «C» компаниясы (05.12.2019 ж. №1153), «Q» компаниясы (05.12.2019ж. №1150) және халықтан қабылданған ақшалай қаражаттың жалпы сомасы 246 930844,6 мың теңгені құрайды.

16.05.2017ж. бастап 31.12.2018ж. аралығындағы кезеңде бақылау-касса машиналарының фискалдық есептеуішінің деректерін көрсету ақша қаражатының түсуі 1 396 579,4 мың теңгені құрайды.

«Н» компаниясында, «К» компаниясында, «М» компаниясында, «C» компаниясында, «A» компаниясында және «Е» компаниясында ашылған банктік есеп айырысу шоттары бойынша ақша қаражатының қозғалысы жөніндегі мәліметтерге сәйкес ақша қаражатының түсімдері жалпы сомасы 11 521 683,4 мың теңгені құрады.

Осылайша, 16.05.2017ж. — 31.12.2018ж. аралығындағы түсімнің жалпы сомасы 259 849 107,4 мың теңге мөлшерінде құрайды (246 930 844,6+1 396 579,4+11 521 683,4).

Осылайша, салықтық тексеру нәтижелері бойынша жанама әдістер негізінде салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау кезінде банктік шоттардың мәліметтері, үстеме тексеру нәтижелері, бақылау-касса машиналарының фискалдық есептеуіші бойынша айғақтар және салықтық тексеру барысында алынған өзге де материалдар негізді түрде пайдаланылды.

ЖТС есептеуге қатысты

Салық кодексінің 12 — бабы 1-тармағының 31) тармақшасына сәйкес салық агенті осы Кодекске сәйкес төлем көзінен ұсталатын салықтарды есептеу, ұстап қалу және аудару жөніндегі міндет жүктелген дара кәсіпкер, жекеше нотариус, жеке сот орындаушысы, адвокат, кәсіби медиатор, заңды тұлға, оның ішінде бейрезидент заңды тұлға, салық агенті болып табылады.

Салық кодексінің 153-бабының 1-тармағына сәйкес Салық кодексінің 155-бабына сәйкес айқындалатын салық салу объектілері бар жеке тұлғалар жеке табыс салығын төлеушілер болып табылады

Салық кодексінің 155-бабының 1-тармағымен жеке тұлғаның табыс салығы салынатын объектілер болып табылады:

1) төлем көзінен салық салынатын кірістер;

2) кірістер, төлем көзінен салық салынбайтын.

Бұл ретте, Салық кодексінің осы бабының 2-тармағында салық салу объектілері Салық кодексінің 156-бабында көзделген түзетулер ескеріле отырып, салық салуға жататын табыстар мен осы бөлімде көзделген жағдайларда, тәртіппен және мөлшерлерде салық шегерімдері арасындағы айырма ретінде айқындалады деп белгіленген.

Салық кодексінің 160-бабына сәйкес төлем көзінен салық салынатын табыстарға табыстардың мынадай түрлері жатады:

1) қызметкердің табысы;

2) жеке тұлғаның салық агентінен түсетін кірісі;

3) Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан және ерікті жинақтаушы зейнетақы қорларынан төленетін зейнетақы төлемдері;

4) дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс;

5) Стипендиялар;

6) жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табыс.

Бұл ретте, Салық кодексінің 168-бабының 1-тармағына сәйкес жеке тұлғаның салық агентінен төлем көзінен салық салынатын табысы салық кодексінің 156-бабында көзделген түзетулер және Салық кодексінің 166-бабы 1-тармағының 7) тармақшасында көзделген салық шегерімі ескеріле отырып, жеке тұлғаның салық агентінен салық салуға жататын табысы ретінде айқындалады.

Егер осы бапта өзгеше белгіленбесе, салық кодексінің осы бабы 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген кірістер жеке тұлғаның салық агентінен салық салуға жататын табысы болып табылады.

Сондай-ақ, Салық кодексінің 172-бабына сәйкес Салық кодексінің 156-бабында көзделген түзетулер ескеріле отырып, салық агенті дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түрінде төлейтін, салық салынуға жататын табыс төлем көзінен салық салынатын дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі табыс болып табылады.

Жеке табыс салығының сомасы төлем көзінен салық салынатын дивидендтер, сыйақылар, ұтыстар түріндегі есептелген кіріс сомасына салық кодексінің 158-бабында белгіленген мөлшерлемелерді қолдану арқылы есептеледі.

Бұл ретте, ұтысты, сыйақыны төлеу кезінде ұсталған жеке табыс салығының сомасы осы салықтың төлем көзінен ұсталғанын растайтын құжаттар болған кезде салық кодексінің 178 және 179-баптарында белгіленген тәртіппен салықтарды есептеуді және төлеуді жүзеге асыратын дара кәсіпкер салық кезеңі үшін есептеген жеке табыс салығының есебіне жатқызылады.

Осыған ұқсас нормалар 25.12.2017 ж. Салық кодексінің 321, 327, 350, 351-баптарында қарастырылған.

Осылайша, төлем көзінен салық салынатын табыстарға жеке тұлғаның салық агентінен салық салуға жататын табыстары, сондай-ақ жеке тұлғалардың ұтыс түрінде алған табыстары жатады.

25.12.2017 жылғы Салық кодексінің 179-бабы 2-тармағының 5) тармақшасына сәйкес шағымда шағым беруші тұлға өзінің талаптарын негіздейтін мән-жайлар және осы мән-жайларды растайтын дәлелдемелер көрсетілуге тиіс.

Бұл ретте компания шағымға өзінің талаптарын негіздейтін құжаттарды және компания қызметінен кіріс алғанын растайтын дәлелдемелерді қоса тіркемеген.

Қаралып отырған жағдайда, салықтық тексеру актісінен көрініп отырғандай, 16.05.2017 ж. бастап 31.12.2018 ж. аралығындағы кезеңде жүргізілген үстеме салықтық тексерулер және банктік шоттар бойынша мәліметтер нәтижелері бойынша мыналар белгіленген:

Халықтың пайдасына есептелген төлемнің жалпы сомасы (ұтыс түріндегі төлем) – 92 606 884,8 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 17 739 357,8 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 74 867 527,0 мың теңге.

16.05.2017 ж. бастап 31.12.2018 ж. аралығындағы кезеңде жеке тұлғаның салық агентінен түскен кірістері (қолма-қол нысанда алынған ақша қаражаты) 132 293 672,1 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 40 375 643,1 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 91 918 029,0 мың теңге.

Тиісінше, 16.05.2017 ж. бастап 31.12.2018 ж. аралығындағы кезеңде төлем көзінен салық салынатын табыстардың жалпы сомасы 224 900 556,9 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 58 115 000,8 мың теңге сомасында;

— 2018ж.сомасы 166 785 556,1 мың теңге.

Осылайша, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 16.05.2017 ж. бастап 31.12.2018ж. аралығындағы кезеңде төлем көзінен салық салынатын ЖТС есептелді, 22 490 055,7 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 5 811 500,1 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 16 678 555,6 мың теңге.

Бұл ретте, салықтық тексеру актісінен компания 16.05.2017ж. бастап 31.12.2018 ж. аралығындағы кезеңде төлем көзінен салық салынатын ЖТС есептегені 1 242 415,6 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 439 652,7 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 802 762,9 мың теңге.

Осылайша, Салық кодексінің 161-бабын бұза отырып, компания тексерілетін салық кезеңі үшін төлем көзінен салық салынатын ЖТС сомасын 21 247 640,1 мың теңге сомасына кеміткен, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 5 371 847,4 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 15 875 792,7 мың теңге.

Сондай-ақ, 28.06.2021 жылғы сот үкімінде 12.03.2020 жылғы сот-экономикалық сараптаманың қорытындысына сәйкес ЖТС жалпы сомасы 21 247 720,1 мың теңгені құрағанын атап өткен жөн.

Бұл ретте, сот отырысы барысында маман К.Н. салықтық тексеру актісін қолдады және оған келтірілген барлық мәліметтерді негіздеді.

25.12.2017 жылғы Салық кодексінің 158-бабы 10) тармақшасының 1-тармағына сәйкес салықтық тексеру актісінде талаптары бұзылған Қазақстан Республикасы заңнамасының тиісті ережелерін көрсете отырып, төлем көзінен салық салынатын ұтыс түріндегі табыс сомасынан ЖТС есептеу бөлігінде анықталған бұзушылықтар егжей-тегжейлі сипатталған, тиісінше, компанияның көрсетілген бөліктегі дәлелдері мыналар мүмкін емес болып табылады.

Осылайша, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 21 247 640,1 мың теңге сомасында ЖТС есептеу негізделген болып табылады.   

         Ойын бизнесі салығын есептеуге қатысты

         Салық кодексінің 411-бабына сәйкес қызметін, оның ішінде букмекер кеңсесінің қызметтерін көрсету жөніндегі қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғалар ойын бизнесі салығын төлеушілер болып табылады.

         Салық кодексінің 412-бабының 5) және 6) тармақшаларымен букмекер кеңсесінің, букмекер кеңсесінің кассасы және букмекер кеңсесінің электрондық кассасы қызметтерін көрсету саласындағы қызметті жүзеге асыру кезінде ойын бизнесіне салық салу объектілері болып айқындалған.

Салық кодексінің 416-бабы 1-тармағына сәйкес ойын бизнесі саласындағы қызметтен алынған табыс сомасы Салық кодексінің 416-бабы 2-тармағында белгіленген табыстың шекті сомасынан асып кеткен жағдайда қосымша төлем есептеледі.

Салық кодексінің 416 – бабының 2-тармағына сәйкес салық кезеңі үшін букмекер кеңсесінің қызметінен ойын бизнесі салығын төлеушілер үшін табыстың шекті мөлшері айлық есептік көрсеткіштің 2 000 еселенген мөлшерін құрайды.

Күнтізбелік тоқсан ойын бизнесі салығы үшін Салық кодексінің 414-бабына сәйкес салық кезеңі болып табылады.

Салық кодексінің 416-бабы 3-тармағына сәйкес табыстың шекті мөлшері республикалық бюджет туралы заңда белгіленген және салық кезеңінің бірінші күніне қолданыста болатын айлық есептік көрсеткіш мөлшері негізге алына отырып айқындалады.

Салық кодексінің 416-бабының 4-тармағына сәйкес қосымша төлемді есептеу мақсатында ойын бизнесі саласындағы қызметтен алынған табыс деп Осындай қызметті жүзеге асыру нәтижесінде салық кезеңі ішінде алынған табыс сомасы мен құмар ойынға және (немесе) бәс тігуге қатысушыларға төлемдер сомасы арасындағы оң айырма танылады.

Салық кодексінің 417-бабының 1-тармағында қосымша төлем табыстың шекті мөлшерінің асып кету сомасына салық кодексінің 147-бабының 1-тармағында белгіленген мөлшерлемені қолдану арқылы есептеледі және есепті салық кезеңінен кейінгі екінші айдың 25-күнінен кешіктірілмей төленуге жатады деп айқындалған.

Салық кодексінің 147-бабының 1-тармағына сәйкес салық төлеушінің салық салынатын кірісіне 20 пайыз мөлшерлеме бойынша салық салынуға тиіс.

Осыған ұқсас нормалар 25.12.2017 жылғы Салық кодексінің 539, 540-баптарында көзделген.

Қаралып отырған жағдайда жүргізілген қарсы салықтық тексерулердің нәтижелеріне, сондай-ақ Екінші деңгейдегі банктердің есеп айырысу шоттары бойынша ақша қаражатының қозғалысын зерделеу нәтижелері бойынша мыналар белгіленген:

Халықтан қабылданған ақшалай қаражаттың жалпы сомасы (интернет-шоттарды, ойыншылардың логиндерін толықтыру) 259 849 107,9 мың теңге мөлшерінде құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 68 604 755,7 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 191 244 352,2 мың теңге.

Халықтың пайдасына есептелген төлемнің жалпы сомасы (ойыншыларға ақшалай қаражатты аудару) 92 606 884,8 мың теңге мөлшерінде құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 17 739 357,8 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 74 867 527,0 мың теңге.

Осындай қызметті жүзеге асыру нәтижесінде салық кезеңінде алынған табыс сомасы мен құмар ойынға және (немесе) бәс тігуге қатысушыларға төленетін төлемдер сомасы арасындағы оң айырма 167 242 223,1 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 50 865 397,9 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 116 376 825,2 мың теңге.

Салық кодексінің 416 – бабының 2-тармағына сәйкес салық кезеңінде букмекер кеңсесінің қызметінен ойын бизнесі салығын төлеушілер үшін табыстың шекті мөлшері 2 000 еселенген айлық есептік көрсеткіш мөлшерін құрайтыны, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 13 614,0 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 19 240,0 мың теңге.

Қосымша төлем есептелетін табыстың шекті мөлшерінен асып кету сомасы 167 209 369,1 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 50 851 783,9 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 116 357 585,2 мың теңге.

Салықтық тексеру нәтижелері бойынша қосымша төлем сомасы 33 441 873,8 мың теңгені құрады, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 10 170 356,8 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 23 271 517,0 мың теңге.

Ойын бизнесі декларациясы және тіркелген салық (710.00 Н.) деректеріне сәйкес Компания 4 652 472,7 мың теңге мөлшерінде қосымша төлем есептеді, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 1 702 472,9 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 2 949 999,8 мың теңге.

Осылайша, салықтық тексеру нәтижелері бойынша тексерілетін кезең үшін ойын бизнесі салығы бойынша қосымша төлем сомасы 28 789 401,1 мың теңге сомасында төмендетілгені анықталды, оның ішінде:

— 2017ж. (мамыр-желтоқсан) 8 467 883,9 мың теңге сомасында;

— 2018ж. сомасы 20 321 517,2 мың теңге.

Сондай-ақ, соттың 28.06.2021 жылғы үкімінде сот-экономикалық сараптаманың 12.03.2020 жылғы қорытындысына сәйкес ойын бизнесі салығының қосымша төлемін есептеудің жалпы сомасы 28 789 401,1 мың теңгені құрағанын атап өткен жөн.

Бұл ретте, сот отырысы барысында маман К.Н. салықтық тексеру актісін қолдады және оған келтірілген барлық мәліметтерді негіздеді.

Айта кету керек, 25.12.2017 жылғы Салық кодексінің 158-бабы 10) тармақшасының 1-тармағына сәйкес салықтық тексеру актісінде Қазақстан Республикасы заңнамасының тиісті ережелерін көрсете отырып, ойын бизнесі салығының қосымша төлемін есептеу бөлігінде анықталған бұзушылықтар егжей-тегжейлі сипатталған, олар бұзылған, тиісінше, компанияның көрсетілген бөліктегі дәлелдері дәрменсіз болып табылады.

Осылайша, салықтық тексеру нәтижелері бойынша 28 789 401,1 мың теңге сомасындағы ойын бизнесі салығына қосымша төлем есептеу негізді болып табылады.

Қазақстан Республикасының Әкімшілік рәсімдік-процестік кодексінің 73-бабына сәйкес 01.04.2022 ж.компанияның атына алдын ала шешім жіберіліп, оған әкімшілік рәсімге қатысушы жазбаша қарсылық білдірді. Компанияның қарсылығында айтылған дәлелдер шешім қабылдау кезінде қарастырылды.   

Апелляциялық комиссия шағымданған хабарламаны өзгеріссіз, ал шағымды қанағаттандырусыз қалдыру туралы шешім қабылдады.

Автор: Madina Kuatbekova